Idea unijnego programu miejskiego nie jest całkowicie nowa. W 1997 r. Komisja Europejska wydała komunikat pod tytułem „Program rozwoju miast w Unii Europejskiej”, który zainicjował debatę publiczną na temat miejskiego wymiaru polityki UE. Debata ta doprowadziła do opublikowania dokumentu „Zrównoważony rozwój miast w Unii Europejskiej: ramy działania”, a pierwsze Forum Miejskie w Wiedniu w listopadzie 1998 roku doprowadziło do wzmocnienia miejskich funduszy strukturalnych i zwiększenia skali finansowania miejskich projektów pilotażowych i inicjatyw społeczności miejskich.

Idea strategicznej roli miast

W 2011 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję, w której domagał się nadania większego znaczenia wymiarowi miejskiemu polityk UE oraz współpracy międzyrządowej w zakresie polityk rozwoju obszarów miejskich. Zaapelował o stworzenie wspólnego programu prac lub europejskiej agendy miejskiej. Parlament Europejski podkreślił również konieczność większego zaangażowania miast w te procesy.

W połowie 2013 r. grupa państw członkowskich pod przewodnictwem Holandii i Belgii przedstawiły propozycję agendy miejskiej w kontekście współpracy międzyrządowej w zakresie rozwoju obszarów miejskich. Tę propozycję rozwinęła Rada w okresie prezydencji litewskiej, greckiej i włoskiej.

Pod koniec 2013 r. Komitet Regionów rozpoczął przygotowanie opinii pt. „W kierunku zintegrowanego programu rozwoju miast w Unii Europejskiej”. W opinii zaapelowano o nowy zintegrowany program rozwoju miast w UE, dający wymiarowi miejskiemu podstawę strukturalną w politykach europejskich i prawodawstwie europejskim.

Na początku 2014 r. stowarzyszenie Eurocities wystąpiło o opracowanie agendy miejskiej UE w celu zapewnienia lepszej koordynacji polityki, włączenia celów rozwoju obszarów miejskich do większej liczby polityk, lepszego wyważenia priorytetów w europejskich programach inwestycyjnych, zwiększenia bezpośredniego dialogu między miastami a Komisją oraz nadania komisarzowi ds. polityki regionalnej większej roli koordynacyjnej.

Po forum CITIES szereg organizacji sformułowało konkretne postulaty. Rada Gmin i Regionów Europy (CEMR) zaapelowała o agendę miejską UE, która ułatwiałaby dostęp i aktywny udział wszystkich miast (małych, średnich i dużych) w procesie kształtowania polityki, uznawałaby rolę regionów funkcjonalnych i konieczność lepszej koordynacji polityki. Z kolei Stowarzyszenie Energy Cities potwierdziło konieczność sformułowania i realizacji agendy miejskiej UE, aby wykorzystać pełny potencjał władz lokalnych i wprowadzić spójność terytorialną do głównego nurtu polityk UE.

Ostatnio więc coraz mocniej mówiło się o tym, że miasta powinny być bardziej zaangażowane w kształtowanie polityki UE, a instytucje europejskie powinny podchodzić do wyzwań urbanistycznych w bardziej spójny sposób. W tym roku KE uznało konieczność opracowania agendy miejskiej UE oraz zadeklarowało  gotowość do udziału w tym procesie.

Wezwanie do konsultacji unijnej polityki miejskiej

W opublikowanym w lipcu br. oficjalnym komunikacie Johannes Hahn, komisarz UE ds. polityki regionalnej, wezwał obywateli UE do wyrażenia opinii na temat programu rozwoju miast w UE i przekazywania sugestii co do tego, jaki powinien ten program przybrać kształt i w jaki sposób należałoby go realizować.

Komunikat Komisji Europejskiej pt. „Miejski wymiar polityki UE” opisuje sytuację miast w UE oraz polityki miejskie państw członkowskich, jak również prezentuje światowy proces urbanizacji. W komunikacie podkreślono, że program rozwoju miast w UE powinien odzwierciedlać ogólne cele UE, jak również musi stanowić uzupełnienie krajowych polityk w państwach członkowskich.

- Nie możemy sprostać wyzwaniom europejskim ani osiągnąć naszych celów - niezależnie od tego, czy chodzi o zanieczyszczenia czy ubóstwo, bezrobocie czy energię - jeśli nie poradzimy sobie z tymi problemami w europejskich miastach. Program rozwoju miast w UE musi być zgodny z zasadą pomocniczości - lecz tam, gdzie możemy usprawnić politykę UE poprzez wzmocnienie wymiaru miejskiego, powinniśmy to zrobić, jak również przyznać miastom europejskim większą rolę, traktując je jako partnera UE. Konsultacje są ważnym krokiem w tym kierunku – zaznaczył komisarz Johannes Hahn, odpowiedzialny za unijną polityką regionalną i miejską. - Nasza reforma unijnej polityki spójności słusznie umieszcza miasta i rozwój obszarów miejskich wysoko w agendzie politycznej. Program rozwoju miast w UE idzie jeszcze dalej - teraz chcemy usłyszeć opinie najważniejszych zainteresowanych stron i samych mieszkańców miast. Uważamy, że poprzez wzmocnienie pozycji miast podczas opracowywania polityki UE będzie skuteczniej reagować na zmieniające się potrzeby nie tylko mieszkańców obszarów miejskich, ale również osób mieszkających poza miastem, jednak uzależnionych od tamtejszych usług – dodał komisarz.

W komunikacie stwierdzono, że ponad dwie trzecie wszystkich polityk UE ma pośredni lub bezpośredni wpływ na miasta np. w obszarze transportu, energii i ochrony środowiska. Celem programu rozwoju miast byłoby więc bardziej zintegrowane podejście do opracowywania polityki, aby zapewnić spójność i uniknąć sprzeczności.

Do udziału w konsultacjach są zapraszani wszyscy obywatele Europy oraz wszystkie organizacje odpowiedzialne i/lub zainteresowane rozwojem miast na poziomach Unii, krajów, regionów i lokalnych terytoriów. KE oczekuje opinii od przedstawicieli państw członkowskich, władz publicznych i ich organów przedstawicielskich, organizacji pozarządowych, instytucji naukowych i badawczych, biznesu.

Konsultacje rozpoczęły się 18 lipca br. Podstawą ogłoszonych konsultacji było założenie, że miasta muszą być odpowiednio zaangażowane w tworzenie i realizację polityk UE, a z kolei polityka UE powinna być lepiej dostosowana do realiów miejskich, których dotyczy i w których będzie realizowana. Jeśli UE nadal będzie postrzegać rozwój sektorowo, a więc odrębnie na przykład zagadnienia ochrony środowiska i transportu, to nigdy nie wykorzysta dostatecznie potencjału miast, nie uzyska lepszych wyników i szybszego postępu.  Dokument agendy miejskiej wskazuje na konieczność podjęcia bardziej skoordynowanych i spójnych działań, ponadto dowodzi, że  planowanie strategiczne może przekraczać granice administracyjne.

Konsultacje społeczne potrwają do 26 września 2014 r. Najważniejsze pytania to m.in.: Dlaczego potrzebny jest program rozwoju miast w UE? Jak ścisły powinien być jego zakres? Gdzie działania UE mogą przynieść największą wartość dodaną? Czy miasta powinny być zaangażowane w kształtowanie polityki? Jeśli tak, w jaki sposób?

Opinie i sugestie można przekazywać drogą elektroniczną: http://ec.europa.eu/eusurvey/runner/pc_eu_urb_agenda. Nasze Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju poinformowało o możliwości zgłaszania stanowisk do Komunikatu KE w języku polskim. Należy to zrobić w terminie do 6 sierpnia br., przesyłając na adres mailowy: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..

Konsultacje społeczne mają zgromadzić pomysły na to, co powinna zawierać agenda miejska UE. Komisja Europejska przedstawi wstępne wyniki konsultacji publicznych na konferencji zorganizowanej w Rzymie przez Włochy, które obecnie przewodniczą Radzie Unii Europejskiej.

AS

Źródło: KE

Dodaj komentarz
Komentarze do artykułów może dodać każdy użytkownik Internetu. Administrator portalu nie opublikuje jednak komentarzy łamiących prawo oraz niemerytorycznych, tj. nieodnoszących się bezpośrednio do treści zawartych w artykule. Nie będą również publikowane komentarze godzące w dobre imię osób czy podmiotów, rasistowskie, wyznaniowe czy uwłaczające grupom etnicznym, oraz zawierają treści nieetyczne albo niemoralne, pornograficzne oraz wulgarne. Z komentarzy zostaną usunięte: reklamy towarów, usług, komercyjnych serwisów internetowych, a także linki do stron konkurencyjnych.