Artykuły

Co w przetargach drogowych oznacza zwrot „konieczne kryteria oceny ofert…”?

Z jednej strony „konieczność” to spełnienie warunku sine qua non wynikającego z art. 91 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2004 r., Nr 19, poz. 177), czyli oznacza zastosowanie kryterium ceny. Zamawiający w obecnej praktyce zamówień publicznych stosują je powszechnie. Z drugiej zaś strony „konieczność” oznacza racjonalny mechanizm wyboru najkorzystniejszej oferty - w przypadku brd oferty na dostawę urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego lub świadczenie usług w zakresie ich utrzymania. Oba aspekty tego pojęcia gwarantują spełnienie oczekiwań zamawiającego, oczywiście z korzyścią dla bezpieczeństwa użytkowników dróg.

Uwarunkowania prawne zamówień

Podmioty sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy o finansach publicznych (wymienione w art. 3 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych) w udzielaniu zamówień o wartości powyżej 14000 euro są zobowiązane do stosowania przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych z zachowaniem standardów wskazanych w ustawie o finansach publicznych. Ten obowiązek niewątpliwie pomaga tym podmiotom w zachowaniu podstawowych, powszechnie obowiązujących zasad, jakimi są: zasada celowości i zasada gospodarności (wynikają one z art. 35 ust. 3 ustawy o finansach publicznych - Dz.U. z 2005 r. Nr 249, poz.2104).

Zasada celowości odnosi się do zaspokojenia konkretnej potrzeby, np. budowy nowej drogi, remontu zniszczonej nawierzchni, skorzystania z usług bądź zakupu konkretnych wyrobów. Niedopuszczalne i piętnowane przez obowiązujące prawo są zamówienia na produkty lub usługi zbyteczne lub niezaspokajające istniejących potrzeb.

Druga z zasad, tj. gospodarności, stoi z kolei na straży efektywnego wydatkowania środków publicznych na realizację zamówienia, które służy zaspokojeniu rzeczywistych potrzeb. Zasada gospodarności wymusza więc na zamawiających konieczność dążenia do uzyskania poprzez zamówienia publiczne wyrobów lub usług w ramach posiadanych środków. Narzędziem zamawiającego w spełnieniu obu zasad są kryteria oceny ofert, z którego korzysta on w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Muszą być one właściwie ustalone. Chodzi o to, by na ich podstawie wybierać spośród oferowanych przez wykonawców robót budowlanych, usług czy dostaw najkorzystniejsze oferty, przygotowane w sposób jednoznaczny na podstawie wyczerpującego opisu przedmiotu zamówienia.

Zgodnie z art. 91 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych kryteriami oceny ofert są: cena albo cena i inne kryteria odnoszące się do przedmiotu zamówienia, w szczególności jakość, funkcjonalność, parametry techniczne, zastosowanie najlepszych dostępnych technologii w zakresie oddziaływania na środowisko, koszty eksploatacji, serwis oraz termin wykonania zamówienia. Cena jest jednak jedynym kryterium obligatoryjnym. Pozostałe, tj. kryteria przedmiotowe, z których może korzystać zamawiający nie są stosowane powszechnie, na co wskazuje statystyka kryteriów przetargowych. Dlaczego zatem tak jest i czy w każdej sytuacji tak być powinno?

Wagi kryteriów

Obligatoryjne kryterium ceny jest w swoim charakterze uniwersalne, dlatego przez zamawiających często podawane jako jedyne. Takie postępowanie ma uzasadnienie w sytuacji, gdy zamawiający dokładnie wie, o jaki przedmiot zamówienia otwiera postępowanie. To ma odbicie w precyzyjnym opisie zamówienia, podającym cechy techniczne i jakościowe (zgodnie z art. 35 ustawy Prawo zamówień publicznych, Polskich Norm przenoszących normy europejskie lub normy innych państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego przenoszących te normy, a w przypadku braku wcześniej wymienionych norm europejskich, aprobat technicznych, wspólnych specyfikacji technicznych, norm międzynarodowych, innych technicznych systemów odniesienia ustanowionych przez europejskie organy normalizacyjne lub też w przypadku braku Polskich Norm przenoszących normy europejskie lub normy innych państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego przenoszących te normy oraz aprobat, specyfikacji, norm i systemów, Polskich Normy, polskich aprobat technicznych i polskich specyfikacji technicznych).

W sytuacji, gdy zamawiający nie potrafi dokładnie sprecyzować przedmiotu zamówienia w podany wyżej sposób, zakładając konkurowanie pomiędzy wykonawcami cechami użytkowymi oferowanych wyrobów, może on sięgnąć do innych kryteriów niż cena odnosząca się do przedmiotu zamówienia.
Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzenie zamawiający może ustalić kryteria oceny ofert według następującego wzorca uwzględniając funkcjonalność i mierzalne parametry techniczne określone wskaźnikami z odpowiednich norm.

Dla zobrazowania tego posłużymy się przykładem doboru właściwej osłony energochłonnej U15a, bazując na wskaźnikach bezpieczeństwa i testach zderzeniowych opisanych w normie PN- EN 1317 – 3.

Tweet