Artykuły

W miastach powinno dążyć się, by podczas przebudowy sieci podziemne umieszczać w tunelach wieloprzewodowych, natomiast w przypadku terenów nowozabudowanych należy projektować sieci wyłącznie w tunelach wieloprzewodowych.

Infrastruktura podziemna jest pojęciem szerokim, obejmuje wszelkie obiekty podziemne służące dostarczeniu do zabudowań różnego rodzaju mediów. Tradycyjnie linie przesyłowe prowadzone są w ziemi pod jezdniami i chodnikami. W miastach o starej zabudowie (budynki wpasowane na styk, wąskie ulice), przy zachowaniu wymaganych odstępów pomiędzy poszczególnymi przewodami, brakuje dostatecznego miejsca na przeprowadzenie wszystkich linii.

Szczególne trudności w utrzymaniu sieci powstają w przypadku występowania awarii, gdyż wówczas jakakolwiek naprawa powoduje kłopotliwe utrudnienia w ruchu ulicznym i grozi uszkodzeniem sąsiednich urządzeń przy wykonywaniu wykopów. Dlatego w miastach powinno dążyć się do systematycznej przebudowy istniejącej sieci urządzeń podziemnych i umieszczania ich w tunelach wieloprzewodowych. Natomiast w przypadku terenów nowozabudowanych powinno się projektować sieci wyłącznie w tunelach wieloprzewodowych.

Wskazania projektowe

Wskazania do budowy tuneli wieloprzewodowych zawarte są w zarządzeniu nr 11 Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z 13 kwietnia 1976 r. w sprawie tymczasowych wytycznych projektowania sieci uzbrojenia podziemnego w kanałach zbiorczych. Najwygodniejszym sposobem zabudowy nowych sieci uzbrojenia podziemnego i przebudowy sieci już istniejących jest umieszczenie ich w przełazowych tunelach wieloprzewodowych. Zaletami takiego rozwiązania jest zabudowanie w stosunkowo małej i zajmującej niedużą przestrzeń budowli przewodów energetycznych, teletechnicznych, ciepłowniczych, wodociągowych, gazowniczych, kanalizacji tłocznej, a nawet, gdy warunki na to pozwalają kanalizacji grawitacyjnej.

Tunel wieloprzewodowy przełazowy umożliwia nieustanną kontrolę umieszczonych tam przewodów, w razie potrzeby ich naprawę lub wymianę, a gdy zaprojektowano go z przestrzenią zapasową, można w nim zamontować dodatkowe przewody. Wspomniane wcześniej rozporządzenie nr 11 dotyczące tuneli wieloprzewodowych zaleca projektowanie kanałów zbiorczych płytko posadowionych. W przypadku terenów o zwartej zabudowie i gęstej sieci uzbrojenia podziemnego należy projektować kanały głęboko posadowione. Na rysunkach 1 i 2 pokazano zalecane rozmieszczenia przewodów w przekroju poprzecznym kanału okrągłego i prostokątnego.

Zastosowanie na terenach górniczych budownictwa wieloprzewodowego jest niewątpliwie profilaktyką ograniczająca wpływy eksploatacji górniczej na sieci urządzeń podziemnych. Obiekty podziemne są znacznie bardziej odporne na wpływy eksploatacji górniczej od obiektów powierzchniowych. Wynika to z ich budowy. Są to co prawda obiekty liniowe, ale ze względu na technologię wykonania, wzdłuż swojej długości są podzielone na fragmenty o długości ok. 3 m. Wymiary poprzeczne tuneli mieszczą się w zakresie do 7 m², czyli są obiektami małymi a w związku z tym wpływ eksploatacji na nie jest nieznaczny.

Metody budowy tuneli wieloprzewodowych

W warunkach zabudowy miejskiej, do wykonania tuneli wieloprzewodowych można zastosować metodę rozkopową, jednak bardziej nadają się metody bezrozkopowe, w tym mikrotunelowanie, tunelowanie, a szczególnie przecisk, który jest metodą tanią i bezpieczną w wykonawstwie. Przy odległościach kilkudziesięciu metrów pomiędzy studniami, dokładność wykonania tunelu metodą przecisku jest wystarczająca. Najdokładniej tunel może być wykonany metodą górniczą, która ma szereg zalet, a między innymi plac budowy zajmuje mało miejsca, co jest szczególnie ważne w warunkach zabudowy miejskiej.

Tunele wieloprzewodowe mogą być wykonane jako:

• rozkop z powierzchni gruntu,
• przecisk hydrauliczny,
• mikrotunelowanie,
• tunelowanie metodami górniczymi.
• Poniżej omówione będą poszczególne metody.

Tweet