Holandia z racji położenia geograficznego posiada istotne znaczenie w handlu międzynarodowym. Przez to państwo wiedzie szereg ważnych dla Europy korytarzy transportowych. I właśnie transport drogowy generuje aż 6-7% PKB Holandii. Ten sektor gospodarki narodowej jest tym samym jednym z największych pracodawców. Na infrastrukturę drogową Holandia przeznacza około 1,5 mln euro rocznie, z tego około 460 mln euro jest wydatkowane na utrzymanie, a 900 mln euro na budowy.
Doświadczenia Holandii w zakresie rozwoju infrastruktury drogowej oraz świadomość konieczności zintegrowania połączeń komunikacyjnych państw tzw. starej piętnastki oraz nowych członków UE były podstawą podjęcia przez rząd Holandii decyzji o utworzeniu specjalnego międzynarodowego programu współpracy w wymianie wiedzy. - Program „Partners for Road” rozpoczął się jeszcze w okresie, kiedy państwa Europy Środkowo-Wschodniej pretendowały do UE. Chodziło o to, by przygotować je do jak najlepszego wykorzystania unijnych funduszy w rozbudowie i unowocześnianiu dróg – podkreśla Michel Goppel z Rijkswaterstaat (Netherlands National Road Administration), dyrektor programu„Partners for Road”.
Program „Partners for Road” został uruchomiony w 2001 roku. Jego zakończenie planowane jest w 2010 roku. Program opiera się przede wszystkim na porozumieniach o współpracy zawartych pomiędzy rządami państw, ale uczestniczą w nim również inne instytucje, w tym z sektora prywatnego.
W programie uczestniczy 12 państw, od Estonii po Turcję. Ponadto w jego pracach bierze udział blisko dwa tysiące partnerów reprezentujących organizacje i instytucje tych państw.
W ramach programu prowadzona jest wymiana know-how, organizowane są konferencje naukowe oraz wspólne badania. Działania te dotyczą różnych obszarów, między innymi zarządzania aktywami. Holenderskie dokumenty dotyczące tego zagadnienia i opisujące wdrożone rozwiązania, zostały przetłumaczone na angielski i przekazane do wykorzystania państwom uczestniczącym w programie.
Na tym forum międzynarodowej współpracy podjęto też zagadnienia szczegółowe, jak recyklingu czy nośności mostów. Omawiano je podczas seminariów tematycznych. – W ramach programu zajmowaliśmy się też zarządzaniem danymi, w tym monitoringiem dróg oraz nadzorem, jakością nawierzchni, jak na przykład stopniem równości – mówi Michel Goppel.
Innym obszarem problemowym międzynarodowego programu było zarządzanie transportem. Na przykład w ramach tych prac w Bułgarii wdrożono pilotażowy projekt dotyczący zarządzania ruchem na obwodnicy Sofii. Rozwiązano w ten sposób problem zatorów i przeciążenia ulic miasta. – Bułgarzy docenili to rozwiązanie i w tej chwili przygotowują się do objęcia tym systemem całej sieci komunikacyjnej stolicy – zaznacza Michel Goppel.
Ponadto organizowano kursy specjalistyczne. Między innymi odbyły się one w Turcji, a dotyczyły projektowania systemów sygnalizacji świetlnej. Również systemy zarządzania ruchem były przedmiotem prac podjętych ze Słowenią. Specjalny projekt realizowano w Lublianie. Odrębny był też projekt przygotowany dla jednego z głównych ciągów komunikacyjnych Warszawy.
Ważnym obszarem działań programu „Partners for Road” jest bezpieczeństwo ruchu drogowego. Zorganizowano 40 warsztatów skupiających uczestników z wszystkich instytucji odpowiedzialnych za brd i działających na rzecz podniesienia poziomu bezpieczeństwa na drogach. Dzięki nim udało się przeszkolić ponad tysiąc osób ze wszystkich państw biorących udział w programie. Ponadto efektem warsztatów było opracowanie szeregu rozwiązań służących poprawie brd, jak podręczniki projektowania dróg oraz małych rond. W obszarze tych działań przeprowadzono oryginalny projekt kompleksowego uspokojenia ruchu w Puławach.
Zagadnieniem, które także zostało podjęte w pracach programu „Partners for Road”, jest nadzór nad ruchem pojazdów ciężkich. Projekt przygotowywany jest dla Słowenii i Holandii, a rozwiązanie w nim wdrożone zostanie aplikowane do innych państw.
W ramach międzynarodowego programu gromadzone są w tej chwili doświadczenia z funkcjonowania systemu partnerstwa publiczno-prywatnego w realizacji i eksploatacji dróg. Również bardzo istotnym zagadnieniem programu jest problematyka rozwoju dróg pod kątem godzenia potrzeb transportowych z otoczeniem szlaków komunikacyjnych, a więc w tym przypadku również z ochroną środowiska przyrodniczego.
Agnieszka Serbeńska
Więcej o programie: Partners for Roads
Michel Goppel był gościem Międzynarodowej Konferencji Naukowo-Technicznej „Ochrona środowiska i estetyka a rozwój infrastruktury drogowej, Kazimierz Dolny, 7-9 października 2009 r.
Skrót wystąpienia Michela Goppela