Brak jednolitych standardów oznakowania przejść dla pieszych w odniesieniu do stosowanych sposobów i materiałów jest jednym z istotnych problemów w zapewnieniu pieszym użytkownikom bezpiecznego przekroczenia jezdni. Prawidłowe rozwiązania i utrzymanie odpowiedniego stanu oznakowania przejść dla pieszych może w sposób istotny wpłynąć na poziom bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Dlatego niebagatelne znaczenie mają działania organów zarządzających ruchem oraz zarządców dróg.

Bezpieczeństwo pieszych

Około 40% wszystkich ofiar wypadków drogowych w Polsce stanowią niechronieni uczestnicy ruchu drogowego. Na tę grupę należy zwrócić szczególną uwagę, ponieważ w przeciwieństwie do poruszających się samochodami, osoby te nie są osłonięte karoserią samochodu, nie mogą liczyć na działanie poduszek powietrznych ani pasów bezpieczeństwa.

W 2007 roku odnotowano 15 934 wypadki z udziałem osób pieszych (32,1% ogółu), w których zginęło 1 966 osób (35,2%), a 15 180 odniosło obrażenia ciała (24% ogółu). W miejscach udostępnionych dla ruchu pieszego zanotowano 10 078 potrąceń pieszych. To stanowi 63,2% wszystkich wypadków z pieszymi. Śmierć poniosły 702 osoby (35,7% ogółu zabitych pieszych), rannych zostało 10 231 osób (67,4% ogółu rannych pieszych).

Badając wypadki w miejscach udostępnionych dla ruchu pieszych zauważyć należy, że bardzo dużo zdarzeń drogowych występuje na przejściach. Liczba potrąceń w tych miejscach systematycznie rosła z 28,9% w 2000 roku do 30,4% w roku 2005. W roku 2006 zmniejszyła się do 27,4%, a w 2007 roku wyniosła 28,5% (4 541 wypadków). Mimo tego, że liczba wypadków na przejściach dla pieszych malała od 2002 roku (5380 wypadków), to jednak potrącenia w tych miejscach powinny budzić niepokój, gdyż przejście dla pieszych w swej istocie gwarantować powinno tym uczestnikom ruchu bezpieczne przekroczenie jezdni.

Należy też zwrócić uwagę, że najwięcej potrąceń i najtragiczniejsze ich skutki zanotowano w miesiącach jesienno-zimowych (listopad-styczeń). Na taki stan rzeczy wpływ mają nasze warunki klimatyczne, a zwłaszcza wcześnie zapadający zmrok, gorsza widoczność i śliskość jezdni (wydłużona droga hamowania). [1]

Oznakowanie poziome przejść - warunki techniczne

Zgodnie z ustawą Prawo o ruchu drogowym przejście dla pieszych oznacza powierzchnię jezdni, drogi dla rowerów lub torowiska, przeznaczoną do przechodzenia przez pieszych, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi. Znaki drogowe są jednym z podstawowych środków regulujących zachowanie kierowcy w trakcie prowadzenia pojazdu. Ich zadaniem jest ostrzeżenie kierowcy o istniejących bądź potencjalnych zagrożeniach, które mogą wystąpić przed nim na drodze oraz optyczne prowadzenie i informowanie.

Niezwykle istotną sprawą z punktu widzenia bezpieczeństwa jest zachowanie warunków technicznych dla stałego oznakowania poziomego, określonych w szczegółowych warunkach technicznych dla znaków drogowych poziomych i warunków ich umieszczania na drogach, w tym szorstkości, widoczności w dzień jak i widzialności w nocy przez cały rok. Intensywny ruch drogowy, jak i używanie różnego rodzaju materiałów do uszorstnienia nawierzchni w trakcie utrzymania zimowego nie pozostają bez wpływu na jakość oznakowania poziomego, w szczególności wykonanego farbą w technologii cienkowarstwowej. Oznakowanie poziome ulega starciu i po kilku miesiącach sezonu zimowego staje się nieczytelne, co w sposób istotny wpływa na pogorszenie warunków bezpieczeństwa ruchu drogowego. Niejednokrotnie wiosenne malowanie dróg musi być poprzedzone trasowaniem, ponieważ elementy oznakowania ulegają całkowitemu zatarciu. [2]

Zastosowanie technologii grubowarstwowej, lub odpowiednio częste odnawianie oznakowania cienkowarstwowego przy jednoczesnej okresowej kontroli parametrów oznakowania, pozwoli na zachowanie widoczności przejścia w najbardziej niekorzystnym okresie roku, tj. jesienno-zimowym.

Jednym z wymogów stawianych oznakowaniu poziomemu jest wysoki współczynnik odblaskowości, również w warunkach dużej wilgotności, np. podczas opadów deszczu. W Polsce dostępnych jest cały szereg technologii do wykonywania oznakowania poziomego mogących sprostać wymaganiom widoczności w stanie wilgotnym. Stosowanie tego typu technologii na przejściach dla pieszych, jak i punktowych elementów odblaskowych na dojazdach do przejść, pozwala uniknąć sytuacji, w której oznakowanie dobrze widoczne nocą w stanie suchym traci swoją funkcję w stanie zamoczenia.

Norbert Robak
3 M Poland - Nadarzyn

Literatura:
[1] Wypadki drogowe w Polsce w 2007 roku Komenda Główna Policji Biuro Prewencji i Ruchu Drogowego;
[2] Hanna Klimas, Wpływ zimowego utrzymania na parametry oznakowania poziomego dróg, Biuletyn Informacyjny Nr 10/2008.