Cambridgeshire Guided Busway, czyli nowoczesna i nowatorska trasa autobusu sterowanego, to projekt podjęty przez Hrabstwo Cambridge we współpracy i przy współfinansowym udziale rządu Wielkiej Brytanii. Koszt tego przedsięwzięcia oszacowano na 116 mln funtów, w tym ponad 90 mln pochodziło z budżetu państwa. Prace nad jego realizacją, niestety z ponad rocznym opóźnieniem, dobiegają końca. Trasa autobusu sterowanego (CGB), mierząca 25 km, wkrótce zostanie uruchomiona.

Cambridge jest niewielkim miastem: liczy około 150 tys. mieszkańców, w tym ponad 25 tys. to studenci. W Wielkiej Brytanii ma pozycję ważnego ośrodka akademickiego i centrum zaawansowanych technologii. Ta swoista „Dolina Krzemowa” rozwija się dynamicznie od kilkunastu lat, notując czterokrotnie większy wzrost ekonomiczny w porównaniu do innych centrów gospodarczych Wielkiej Brytanii. Za tym idzie stały przyrost miejsc pracy w mieście i w jego okolicach, a także rozwój mieszkalnictwa.

Trasą dotąd stanowiącą najpopularniejszy dojazd do miasta i zakładów pracy jest droga szybkiego ruchu A14 oraz prowadząca od południa autostrada M11. W szczytach komunikacyjnych najtrudniejsza sytuacja pod względem przejezdności tworzy się w dwóch miejscach na A14, w punktach przenoszących ruch do miasta. Na tej drodze miesza się ruch lokalny z ciężkim transportem tranzytowym.

Prace studialne nad układem urbanistycznym i komunikacyjnym Cambridge zaczęto już w latach 90. ubiegłego stulecia. W rezultacie studium korytarzowego drogi A14 zdecydowano się na jej poszerzenie oraz na konsekwentne ograniczanie dostępności dla samochodów w niektórych obszarach Cambridge, a także na uruchomienie (zrealizowanie) wysokiej jakości transportu publicznego jako alternatywy dla drogi A14. Do stworzenia trasy transportu publicznego zdecydowano się wykorzystać korytarz w którym funkcjonowała do końca lat 90. linia kolejowa do St. Ives. Przeanalizowano wiele wariantów. Brano pod uwagę m.in. odbudowę kolei tradycyjnej, budowę trasy lekkiej kolei oraz buspasy na drodze A14 i tradycyjną, wydzieloną drogę autobusową. Wariant z realizacją autobusu sterowanego - Cambridgeshire Guided Busway (CGB) -okazał się optymalny ekonomicznie i ruchowo, ponadto zapewniał najlepszy standard jakości i bezpieczeństwa, a także wpisywał się w istniejące ograniczenia terenowe i finansowe. Poprzez zastosowanie sterowania autobusu możliwe stało się zwężenie przekroju busway’a i wykorzystanie starego wąskiego nasypu kolejowego bez potrzeby nabywania nowych gruntów pod inwestycję oraz bez ingerencji w tereny zalewowe rzeki Grand Ouse. Wariant CGB charakteryzuje się dużą elastycznością, dającą możliwość w każdej chwili i zgodnie z potrzebami wjazdu i zjazdu autobusu z wytycznego toru oraz kontynuowania jazdy poza busway’em po obszarze podmiejskim. Układ linii autobusowej może być więc modyfikowany i dostosowany do rozproszonej, podmiejskiej zabudowy.

Pozwolenie na budowę CGB wydano w 2005 roku. Projekt jest realizowany od 2006 roku w systemie „zaprojektuj-wybuduj”. Głównym wykonawcą zadania została holenderska firma BAM NUTTALL, współpracująca z kilkoma biurami projektowo-konsultingowymi. Zasadnicze roboty budowlane rozpoczęły się w 2007 roku.

Cambridgeshire Guided Busway podzielono na dwa odcinki: na północny od Cambridge o długości 20 km i położony na południu 5-kilometrowy. Busway biegnący po starym nasypie kolejowym, zbudowany jest z prefabrykowanych betonowych belek mierzących po 15 m i ważących po 15 ton. Prefabrykaty powstawały w zakładzie zlokalizowanym w połowie długości budowanej trasy autobusu sterowanego. Do układania belek skonstruowano specjalną maszynę. Łącznie ułożono około 5 730 sztuk belek. Zagłębienia pomiędzy belkami wypełniono skrawkami zużytych opon wymieszanych z żyzną glebą, a na tym wysiano trawę.

Autobus przeznaczony do jazdy po busway’u wyposażony jest w przedniej osi w dwa kółka sterujące. Specjalnie wyprofilowaną „bramką” autobus włącza się do jazdy po busway’u. Przed bramkami usytuowane są pułapki dla samochodów uniemożliwiające wjazd innym pojazdom niż autobus. Poza nim na tor może wjechać jedynie pojazd wykonujący prace utrzymaniowo-konserwatorskie. Autobusy posiadają GPS, natomiast na skrzyżowaniach dodatkowo są zamontowane detektory przełączające sygnalizację i w ten sposób dające autobusom priorytet. Przystanki na CGB wyposażone są w automaty biletowe, tablice dynamicznej informacji pasażerskiej, kamery monitoringu, telefon bezpieczeństwa. Przy części przystanków funkcjonują parkingi typu B&R oraz P&R.

Zgodnie z założeniem projektu nowe autobusy spełniają najwyższe standardy jakości zapewniając komfort podróżowania. Są one klimatyzowane, posiadają bezprzewodowy internet, a ponadto napędzane są biopaliwem, dzięki czemu spełniają najnowsze normy ekologiczne dotyczące emisji spalin. Linię obsługiwać będzie dwóch operatorów.

AS

Materiał na podstawie wystąpienia Krzysztofa Masłowskiego (AECOM), poświeconego autobusowi sterowanemu na przykładzie Cambridgeshire Guided Busway, które wygłosił podczas V Konferencji Naukowo-Technicznej „Miasto i transport” – Politechnika Warszawska, 2 marca 2011 r.

Tweet