W 2010 roku mapy ryzyka, identyfikujące najbezpieczniejsze i najbardziej niebezpieczne miejsca na Polskich drogach, zostaną włączone do atlasu zawierającego mapy ryzyka na drogach wszystkich państw europejskich. Polska bierze bowiem udział w specjalnym programie badawczym, w efekcie którego między innymi zostanie oceniony standard bezpieczeństwa dróg miarą gwiazdek, jak hotele – pięć gwiazdek to certyfikat najwyższego bezpieczeństwa. EuroRAP to Europejski Program Oceny Ryzyka na Drogach (European Road Assessment Programme – EuroRAP AISBL), a zarazem międzynarodowa organizacja pożytku publicznego. Program EuroRAP jest największym i najsprawniej działającym programem w Europie mającym na celu poprawę poziomu bezpieczeństwa na drogach.

EuroRAP jako organizacja działa od 2001 roku. Powstała na wniosek kilku europejskich automobilklubów (z Wielkiej Brytanii, Szwecji, Holandii i Hiszpanii). Wystąpiły one o ustanowienie przez Komisję Europejską projektu badawczego pod nazwą „Program oceny ryzyka na drogach”. Obecnie członkami EuroRAP (www.eurorap.org) są organizacje motoryzacyjne, administracja drogowa oraz eksperci z 26 krajów Europy, w tym z Polski.

Program EuroRAP jest prowadzony w ścisłej współpracy z ośrodkami badawczymi i uniwersyteckimi, zajmującymi się bezpieczeństwem ruchu drogowego oraz z administracją drogową, policją i wieloma innymi organizacjami i instytucjami w Europie. Nadrzędnym założeniem Programu EuroRAP jest zrealizowanie celu przyjętego w III Europejskim Programie Działań na rzecz BRD, a więc zmniejszenie o 50% liczby ofiar śmiertelnych ruchu drogowego w ciągu dekady 2001-2010. Cel ten ma być osiągnięty poprzez wdrożenie programu systematycznej oceny poziomu ryzyka na podstawowych drogach w Europie oraz poprzez wskazywanie zagrożeń na niebezpiecznych odcinkach i  proponowanie  praktycznych  środków zaradczych. Program dąży też do przyjęcia zasady, że ocena poziomu ryzyka stanowi podstawę decyzji strategicznych dotyczących poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego. Ponadto działania Programu mają zainicjować nawiązanie współpracy i partnerstwa między instytucjami i organizacjami  odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo ruchu drogowego oraz producentami samochodów i administracją drogową.

Program jest również realizowany na innych kontynentach. Na przykład jego odpowiednikiem  w Australii jest ausRAP (www.ausrap.org) czy w Stanach Zjednoczonych – usRAP (www.usrap.us). Dzięki tak dużemu zainteresowaniu i zaangażowaniu w poprawę bezpieczeństwa na drogach utworzono iRAP – Międzynarodowy Program Oceny Dróg (International Road Assessment Programme, www.irap.net).

Program EuroRAP dąży do tego, by dowieść, że można budować bezpieczne drogi, tak aby pojazd i droga współdziałały ze sobą w ochronie życia i zdrowia ludzkiego. Podobną ideę proklamuje bliźniacza inicjatywa – Program EuroNCAP (www.euroncap.org). Jako niezależny program przyznaje gwiazdki nowym pojazdom za ich konstrukcję i wyposażenie chroniące pasażerów i pieszych w razie wypadku drogowego. EuroNCAP udowodnił, że dobrze zaprojektowana ochrona przeciwwypadkowa może uczynić samochody bezpieczniejszymi. Najwyższy poziom bezpieczeństwa można uzyskać, gdy „pięciogwiazdkowy kierowca” wsiądzie do „pięciogwiazdkowego pojazdu” i będzie poruszał się po „pięciogwiazdkowej drodze” – na podstawie właśnie tego założenia Program EuroRAP podjął prace nad drogową mapą Europy z zaznaczonymi poziomami ryzyka, która na pewno stanie się niezbędna każdemu kierowcy. Mapa będzie sporządzona według konwencji używanej dla określania standardu hoteli, czyli od pięciu gwiazdek w przypadku najmniejszego zagrożenia na drodze, do jednej gwiazdki w przypadku zagrożenia największego. Mapy ryzyka umożliwią każdemu kierowcy sprawdzenie bezpiecznych i  niebezpiecznych odcinków dróg w regionie lub kraju. Zestawianie map różnych państw pozwolą natomiast na porównania efektów działań w zakresie bezpieczeństwa.

EuroRAP zaproponował i przygotował trzy procedury służące analizie ryzyka, które mogą być stosowane w każdym kraju, to jest: ocena ryzyka na drogach, monitoring zmian w ryzyku, ocena zagrożenia na drogach.

W ocenie ryzyka na drogach sieć drogową każdego kraju biorącego udział w Programie dzieli się na odcinki o długości 20–50 km. Ocenie poddawane są najważniejsze ciągi drogowe w okresach trzyletnich (dotychczas 1999–2001, 2002–2004 i 2005–2007). Miarą podstawową oceny ryzyka na odcinkach dróg jest liczba wypadków z ofiarami śmiertelnymi i ciężko rannymi w okresie 3 lat. Dane o liczbie wypadków uzyskuje się z baz danych i na tej podstawie oblicza się dwa rodzaje ryzyka: indywidualne i społeczne.

Miarą ryzyka indywidualnego jest koncentracja wypadków z ofiarami śmiertelnymi i ciężko rannymi, tj. liczba tego rodzaju wypadków na 1 mld pojazdokilomerów. Miarą ryzyka społecznego jest: gęstość wypadków – liczba wypadków z ofiarami rannymi i śmiertelnymi na 1 km drogi w ciągu 3 lat, względny wskaźnik wypadków dla dróg podobnej klasy i o podobnym natężeniu ruchu, oraz potencjał redukcji wypadków z ofiarami śmiertelnymi i ciężko rannymi czyli liczba wypadków, których będzie można uniknąć na danym odcinku drogi, jeśli ryzyko zostanie zredukowane do wartości średniej dla tych dróg.

Tweet