Przestrzeń każdego współczesnego europejskiego miasta oprócz elementów infrastruktury budowlanej i drogowej nieodłącznie kojarzona jest z funkcjonowaniem komunikacji miejskiej, czyli formy organizacji przewozów zapewniającej stałe więzi transportowe [1] określonych obszarów. Możliwość poruszania się zorganizowanym transportem zbiorowym w celu dotarcia do reprezentacyjnych części miasta jest ważna nie tylko dla mieszkańców, ale w równie dużej mierze dla obsługi ruchu turystycznego.

Głównym celem podróży przyjezdnych odwiedzających Częstochowę jest niewątpliwie Jasna Góra, do której wiedzie Aleja Najświętszej Maryi Panny będąca jednocześnie jednym z głównych szlaków komunikacyjnych miasta i reprezentacyjną jego wizytówką. Funkcjonująca obecnie sieć komunikacji miejskiej autobusowej i tramwajowej umożliwia realizację podróży zarówno do I, jak i II Alei Najświętszej Maryi Panny, natomiast III Aleja znajdująca się tuż przed Jasną Górą stanowi obszar ruchu uspokojonego, na którym rolę wiodącą odgrywa ruch pieszych i rowerzystów. Zarządzanie publicznym transportem zbiorowym w przedstawionym wyżej aspekcie opiera się zatem na umożliwieniu sprawnego przemieszczania się mieszkańców Częstochowy w kierunku centrum, tj. Placu Biegańskiego, II Alei Najświętszej Maryi Panny i Placu Daszyńskiego, a także utrzymaniu możliwości dojazdu od strony Dworca Głównego PKP oraz Dworca PKS w celu obsługi ruchu turystycznego w kierunku Jasnej Góry.

Skomunikowanie Placu Daszyńskiego realizowane jest 12 dziennymi liniami autobusowymi oraz 2 liniami nocnymi. Dojazd do Placu Biegańskiego zapewniony jest 20 dziennymi liniami autobusowymi oraz 2 liniami nocnymi, natomiast II Aleja Najświętszej Maryi Panny skomunikowana jest jedyną w mieście funkcjonującą całodobowo linią tramwajową (umożliwiającą dojazd także od strony Dworca Głównego PKP oraz Dworca PKS) i przebiegającymi wzdłuż Alei Najświętszej Maryi Panny 15 dziennymi liniami autobusowymi i 4 liniami nocnymi [2]. Do dyspozycji pasażerów jest także bezpośrednia linia autobusowa nr 16 łącząca Dworzec Główny PKP z przystankiem III Aleja Najświętszej Maryi Panny, znajdującym się przy głównym deptaku prowadzącym do Klasztoru Jasnogórskiego.

Podstawowym celem zarządzania funkcjonowaniem komunikacji miejskiej jest zatem poprawa standardów świadczonych usług. Zadanie to realizowane jest wielopłaszczyznowo zarówno przez organizatora transportu, tj. Miejski Zarząd Dróg i Transportu, jak i przez głównego miejskiego przewoźnika, tj. Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Sp. z o.o. MPK jako operator realizujący przewozy zlecane przez MZDiT prowadzi sukcesywną wymianę taboru autobusowego. W tym roku zakupiona została kolejna partia niskopodłogowych autobusów marki Mercedes Benz (11 pojazdów), co w okresie łącznym za 5 lat daje już 54 takie pojazdy we flocie przewoźnika i stanowi ponad jedną trzecią ogółu autobusów. Podobnie, w związku z realizowaną obecnie rozbudową miejskiej sieci tramwajowej, MPK dokona zakupu co najmniej 7 sztuk nowych wieloczłonowych niskopodłogowych tramwajów, które umożliwiać będą dojazd także do II Alei Najświętszej Maryi Panny. Bardzo ważnym aspektem prowadzonej regularnie odnowy taboru jest ukierunkowanie działań na ułatwienie korzystania z komunikacji miejskiej osobom starszym oraz osobom o ograniczonej sprawności ruchowej.

Kolejnym krokiem w kierunku zmiany wizerunku komunikacji miejskiej będzie wprowadzenie od stycznia 2011 roku jednolitego umundurowania kierujących pojazdami. W sferze zarządzania komunikacją obecnie prowadzone są działania mające na celu poprawę parametrów jakościowych jakimi są punktualność i regularność [3]. Mianem punktualności określa się sytuację, kiedy pojazd komunikacji miejskiej osiąga punkty kontrolne na trasie przejazdu w czasie przewidzianym w rozkładzie jazdy. Parametr ten jest szczególnie istotny dla linii, na których odjazdy realizowane są rzadziej niż 5 razy w ciągu godziny, tj. co 12 minut. Regularność rozumiana także jako rytmiczność kursowania określa z kolei sytuację, kiedy pojazdy komunikacji miejskiej osiągają określone punkty kontrolne w ustalonych odstępach czasu. Parametr ten jest szczególnie istotny dla linii kursujących z dużą częstotliwością, tj. powyżej 6 odjazdów na godzinę, czyli co 10 minut.

Realizowanym obecnie zadaniem jest poprawa tych parametrów dla linii zapewniających połączenia Osiedla Północ z Placem Biegańskiego (Tab.). Tabela zawiera porównanie przyjazdów na przystanek „Plac Biegańskiego” od strony Osiedla Północ w dni robocze szkolne w godzinach porannego szczytu przewozowego dla linii nr: 15, 22, 25 i 37. Obecnie obowiązujące rozkłady jazdy zapewniają średnią częstotliwość kursowania co ok. 8 minut, jednak pojazdy przyjeżdżają bardzo nieregularnie, bo w skrajnych przypadkach nawet dwa o jednej godzinie lub też w odstępie 25 minut od siebie. Miarą tej nieregularności jest wartość odchylenia standardowego wynosząca 0,5, co oznacza, że aż połowa realizowanych kursów odbiega od średniego odstępu, czyli odjazdy w połowie odbywają się w sposób bardzo przypadkowy. Analogiczne wyniki uzyskuje się rozpatrując rozkłady poszczególnych linii osobno, gdyż np. dla linii nr 25 odchylenie standardowe wynosi aż 0,83, czyli ponad 80% odjazdów odbywa się nieregularnie. Zjawisko to w publicznym transporcie zbiorowym postrzegane jest za jedną z podstawowych wad gdyż prowadzi do wydłużenia maksymalnego czasu oczekiwania pasażerów na przystankach oraz do nierównomiernego napełniania pojazdów, a w skrajnych przypadkach do przepełnień.

Tweet