CH4LLENGE - Wyzwania planowania zrównoważonej mobilności w miastach – to projekt finansowany z programu Intelligent Energy Europe. Celem jego jest wspieranie europejskich miast o zróżnicowanym poziomie zaawansowania w tworzeniu i wdrażaniu planów zrównoważonej mobilności (SUMP – Sustainable Urban Mobility Planning). Przy tym główną uwagę projekt koncentruje na wspieraniu miast w nowych krajach członkowskich UE. Ponadto zadaniem projektu jest pobudzanie tworzenia innowacyjnych rozwiązań i umożliwienie ich wdrożeń. W ten sposób CH4LLENGE ma sprostać wyzwaniom postawionym mu do spełnienia.
Cyfra cztery w nazwie CH4LLENGE nie jest przypadkowa. To właśnie ona akcentuje wyzwania projektu, które wyznaczono w czterech obszarach:
*udział społeczny - aktywne zaangażowanie lokalnych interesariuszy i obywateli w proces planowania mobilności;
*współpraca - poprawa współpracy terytorialnej, politycznej, administracyjnej i międzysektorowej;
*wybór działania - identyfikacja najbardziej odpowiedniego pakietu działań, dostosowanego do celów polityki danego miasta;
*monitoring i ocena - ocena wpływu działań i ocena procesu planowania mobilności.
W realizację projektu zaangażowanych jest 17 partnerów. Wśród nich jest 8 podmiotów reprezentujących uczelnie, firmy doradcze i organizacje: Rupprecht Consult GmbH – koordynator, Austrian Mobility Research (FGM-AMOR), The Association for Urban Transition (ATU), Institute for Transport Studies, University of Leeds (ITS), Polis - network of cities and regions for innovative transport solutions, “Politehnica” University of Timisoara (PUT), Urban Planning Institute of the Republic of Slovenia (UIRS), Union of the Baltic Cities Commission on Environment (UBC EnvCom).
Pozostałymi partnerami są cztery miasta „optymalizujące” (optimising) oraz pięć miast „pogłębiających” (advancing). Miasta tzw. optymalizujące są ośrodkami zaawansowanymi we wdrażaniu idei SUMP i reprezentują państwa Europy Zachodniej. Natomiast miasta tzw. pogłębiające, jako ośrodki państw nowych w UE, będą zdobywać wiedzę o tej idei. W grupie ośrodków „optymalizujących” znalazły się: Amiens (Francja), Drezno (Niemcy), Gandawa (Belgia) i powiat West Yorkshire (Wielka Brytania). Grupę miast „pogłębiających” tworzą: Brno (Czechy), Budapeszt (Węgry), Timisoara (Rumunia) i Zagrzeb (Chorwacja) oraz nasz Kraków.
W projekcie uczestniczą też miasta „podążające”. Założono, że miasta tej grupy staną się wzorcami tworzenia i wdrażania planów SUMP dla nowych krajów członkowskich UE. W tej chwili jest ich około 24-30 (liczba się zmienia, ponieważ część z tych, które deklarowały udział przed rozpoczęciem projektu wycofało się, teraz z kolei zgłaszają się inne, zatem ostateczna lista tych miast dopiero się kształtuje). W grupie tych miast Polskę reprezentują: Gdynia, Gostyń i Warszawa.
W ramach projektu, którego realizację rozpoczęto w marcu 2013 roku, a zakończenie przewidziano na marzec 2016 roku, zaplanowano: cztery warsztaty poświęcone jednemu wyzwaniu (Gandawa, Leeds, Amiens, Drezno), pięć seminariów krajowych (Brno, Budapeszt, Kraków, Timisoara, Zagrzeb), pięć szkoleń (Brno, Budapeszt, Kraków, Timisoara, Zagrzeb) oraz warsztaty SUMP w Brukseli i opracowanie materiałów prezentujących ideę SUMP decydentom i praktykom. Projekt oferuje również możliwość bezpłatnego udziału w kursach szkoleniowych online, podczas których przekazywane będą informacje o rezultatach warsztatów i seminariów oraz upowszechniane będą doświadczenia miast uczestniczących w projekcie CH4LLENGE. Ponadto istnieje możliwość przyłączenia się do Warsztatu Wymiany Doświadczeń SUMP i dzięki temu nawiązanie współpracy w ramach innych projektów SUMP oraz wzięcie udziału w pracach nad rekomendacjami dotyczącej polityki w tym zakresie.
Efektywność działań promowanych w SUMP oceniana jest przez szacowanie wpływu wzrostu udziału transportu publicznego i transportu niezmotoryzowanego (pieszo, rower) na konsumpcję energii (toe) i emisję gazów cieplarnianych (CO2eq). Wśród dotąd badanych 22 miast, w których wdrożono plany typu SUMP, 85% uzyskało poprawę dostępu do transportu publicznego, 70% – spadek udziału podróży samochodem, 85% – wzrost udziału ruchu rowerowego, a 55% miast osiągnęło wzrost udziału ruchu pieszego. W projekcie CH4LLENGE do szacowania jego wpływu będzie użyta metoda ASI („avoid-shift-improve” approach). Obejmuje ona trzy podstawowe sposoby osiągania celów niskoemisyjnego i efektywnego energetycznie transportu: redukcję (avoid) zapotrzebowania na transport; wzrost, a co najmniej utrzymanie, udziału przyjaznych dla środowiska środków transportu, takich jak ruch pieszy i transport publiczny (shift); zwiększenie efektywności urządzeń napędowych (silników) i jakości paliw (improve).
AS
Projekt CH4LLENGE - Wyzwania planowania zrównoważonej mobilności w miastach prezentował prof. Wojciech Suchorzewski, podczas VIII Konferencji Naukowo-Technicznej „Miasto i Transport. Mobilność w miastach” (Politechnika Warszawska, 27 marca 2014 r.).
