Spis treści

Aspekty środowiskowe w praktyce budowy dróg (II) Realizacja inwestycjiPosiadanie wymaganych decyzji jest równoznaczne z zezwoleniem na realizację inwestycji. W trybie zezwolenia na realizację inwestycji drogowej nabywany jest też potrzebny teren. Pozostaje sprawa wykonania obowiązków wynikających z decyzji i zastosowania zapisów w praktyce.

W wielu decyzjach o środowiskowych uwarunkowaniach czy też zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej spotyka się zapisy o potrzebie wykonywania nadzoru przyrodniczego: w odniesieniu do określonych grup zwierząt np. płazów lub bez precyzowania szczegółowych zadań [3]. Zakres obowiązków jest również przedmiotem zamówienia inwestora [4, 6]. Do niedawna takie osoby zajmowały się wyłącznie elementami przyrody ożywionej, a pozostałe sprawy z którymi spotykamy się na budowie takie jak np. pylenie, zasady wykonywania robót czy odpady nie były przedmiotem ich zainteresowania. W tej chwili znacząco rozszerza się spektrum działań tego nadzoru, obejmując pełny przegląd spraw środowiskowych. Stąd też nadzór ten powinien być określany, mianem stosownym do przyjętej roli i adekwatnym do nazewnictwa ustawowego, jako nadzór środowiskowy.

Szczególnego znaczenia nabiera umiejscowienie tego nadzoru w strukturze budowy. Spotykane są różne rozwiązania: od takiego, w którym nadzór stanowią osoby zatrudnione przez wykonawcę, poprzez umiejscowienie go w strukturze inżyniera kontraktu, do odrębnego podmiotu stanowiącego przedmiot odrębnego zamówienia inwestora. Lokalizacja nadzoru w strukturze uczestników procesu budowlanego ma istotne znaczenie dla możliwości i skuteczności jego działania [6].

Niemniej w każdym przypadku nadzór środowiskowy nie jest stroną postępowania dla organów administracji w zakresie ochrony środowiska. Z tego względu w praktyce nie ma żadnego wpływu na kształt warunków z zakresu ochrony środowiska i ewentualnych interpretacji zapisów decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, za których przestrzeganie ponosi odpowiedzialność. Tak więc z jednej strony od osób zajmujących się ochroną środowiska na terenie budowy wymaga się inicjatywy i racjonalnego reagowania w przypadku postawania problemów, a z drugiej strony są one w swoisty sposób ubezwłasnowolnione.

Prowadzenie budowy zawsze wiąże się ze znaczącymi ingerencjami w środowisko, a powstanie nowej drogi poważnie przekształca teren i jego otoczenie [1]. W trakcie realizacji napotyka się różnorodne problemy zależnie od lokalizacji placu budowy. Inne aspekty będą istotne podczas budowy drogi w mieście, a inne na terenach rolniczych, czy chronionych. Typowe uciążliwości (hałas, ruch pojazdów, przemieszczanie mas ziemnych) wywołają różne skutki [1].

Na tym tle nadzór środowiskowy powinien elastycznie dostosować się do uwarunkowań i znaleźć rozwiązania pojawiających się problemów. Przede wszystkim powinien umieć obserwować aby przewidzieć problem jeszcze przed jego wystąpieniem.

Niezależnie od umiejscowienia nadzoru środowiskowego w systemie organizacji budowy konieczna jest jego bieżąca współpraca ze wszystkimi służbami wykonawcy.

Podstawowym wyznacznikiem dla przewidywanych zadań i spraw z którymi trzeba będzie się zmierzyć na budowie w zakresie środowiskowym są zapisy decyzji, karty informacyjnej przedsięwzięcia oraz raportu, a w szczególności jego części z informacjami o środowisku. Nierzadko w ramach raportu znajduje się inwentaryzacja przyrodnicza. Jej zawartość często nie odzwierciedla faktycznych zasobów przyrody ożywionej i występujących na terenie inwestycji gatunków chronionych [4, 6]. Wykonawca jest zaskakiwany przez coraz to nowe okoliczności związane z potrzebą zapewnienia ochroniony roślin lub zwierząt na budowie. Skutkuje to wstrzymywaniem prac budowlanych dla zapobieżenia lub zminimalizowania wystąpieniu szkód w środowisku [4, 6]. Niepełne wyniki inwentaryzacji pod względem roślinności nie znajdują uzasadnienia i nie powinny mieć miejsca.

Warunki atmosferyczne i przebieg pór roku mają bezpośredni wpływ na prowadzenie procesu budowlanego. Na cykl budowy nakładają się więc także zwyczaje bytowe poszczególnych gatunków zasiedlających zajmowany teren. Pogodzenie uwarunkowań technicznych dla poszczególnych rodzajów i terminów robót z cyklem przyrody stanowi wyzwanie, z którym musi się zmierzyć wykonawca i nadzór środowiskowy. Jeśli w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach lub w zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej napotykamy na dodatkowe obostrzenia terminowe, wtedy już opracowanie harmonogramu staje się zadaniem karkołomnym. Dodatkowo każdy rok charakteryzuje się odmiennym przebiegiem warunków pogodowych, które rzutują na wyniki obserwacji prowadzonych np. w trakcie wykonywania inwentaryzacji przyrodniczej będącej nierzadko podstawą do nałożenia szeregu warunków, w tym terminów realizacji określonych robót. Stwierdzenia zawarte w tej inwentaryzacji, zasadne dla roku jej opracowywania, przeniesione do warunków decyzji stają się jedynie nieuzasadnioną przeszkodą w prowadzeniu robót w roku o zdecydowanie innym przebiegu warunków atmosferycznych [4]. Dodatkowo dane literaturowe odnoszące się do ochrony danej grupy zwierząt przy zastosowaniu najlepszych, zdaniem ich autorów, terminów ingerencji w siedliska, nie zawsze są spójne z optymalnymi terminami dla innych zwierząt napotykanych na terenie budowy czy też wymogami procesu technologicznego i sprzyjającymi warunkami atmosferycznymi, w szczególności gdy np. poziom zwierciadła wód gruntowych czy powierzchniowych znacząco zależy od ilości opadów. W warunkach realizacji inwestycji najlepsza jest bieżąca współpraca wszystkich służb dla osiągnięcia celu: możliwie szybkiego zbudowania drogi i niedopuszczenia do powstania szkody w środowisku. Na pewno nie zagwarantują tego nawet najbardziej drobiazgowe warunki decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.

Dodaj komentarz
Komentarze do artykułów może dodać każdy użytkownik Internetu. Administrator portalu nie opublikuje jednak komentarzy łamiących prawo oraz niemerytorycznych, tj. nieodnoszących się bezpośrednio do treści zawartych w artykule. Nie będą również publikowane komentarze godzące w dobre imię osób czy podmiotów, rasistowskie, wyznaniowe czy uwłaczające grupom etnicznym, oraz zawierają treści nieetyczne albo niemoralne, pornograficzne oraz wulgarne. Z komentarzy zostaną usunięte: reklamy towarów, usług, komercyjnych serwisów internetowych, a także linki do stron konkurencyjnych.