Spis treści

Natura 2000 Część I - dyrektywa ptasia i siedliskowaEuropejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 jest systemem ochrony zagrożonych składników różnorodności biologicznej kontynentu europejskiego. W sposób spójny pod względem metodycznym i organizacyjnym jest wdrażana od 1992 r. na terytorium wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej [1], [2].

Państwa europejskie mając świadomość skutków rozwoju gospodarczego dla środowiska naturalnego od kilkudziesięciu lat podejmowały próby prawnego skoordynowania swoich wysiłków w ochronie przyrody. Jednym z pierwszych znaczących aktów określających międzynarodowe normy była Konwencja Ramsarska, odnosząca się do ochrony obszarów wodno-błotnych (1971 r.). Za nią przyszły inne, z których największe znaczenie mają Konwencja Bońska (1979 r.) i Berneńska (1982 r.).

W trosce o zachowanie różnorodności biologicznej całego globu w 1992 r. podpisano Konwencję (tzw. Konwencję z Rio) odnoszącą się do ochrony bogactwa przyrodniczego Ziemi. Jej celem jest ochrona różnorodności biologicznej, zrównoważone wykorzystywanie i gospodarowanie środowiskiem, a także sprawiedliwy podział korzyści czerpanych z zasobów genetycznych [1]. Natura 2000 to sposób na wypełnienie przez Unię Europejską zobowiązań nałożonych przez Konwencję z Rio.

Celem sieci Natura 2000 jest zachowanie zarówno zagrożonych wyginięciem siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt w skali Europy, jak też typowych, wciąż jeszcze powszechnie występujących siedlisk przyrodniczych, charakterystycznych dla 9 regionów biogeograficznych, tj. alpejskiego, atlantyckiego, borealnego, kontynentalnego, panońskiego, makaronezyjskiego, śródziemnomorskiego, stepowego i czarnomorskiego. W Polsce występują 2 regiony: kontynentalny (96% powierzchni kraju) i alpejski (4% powierzchni kraju). Dla każdego kraju określa się listę referencyjną siedlisk przyrodniczych i gatunków, dla których należy utworzyć obszary Natura 2000 w podziale na regiony biogeograficzne.

Podstawą prawną tworzenia sieci Natura 2000 jest dyrektywa Rady 79/409/EWG z 2 kwietnia 1979 roku w sprawie ochrony dzikich ptaków (nazywana potocznie dyrektywą ptasią) i dyrektywa Rady 92/43/EWG z 21 maja 1992 roku w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (dyrektywa siedliskowa). Zostały one transponowane do polskiego prawa, głównie do ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody [2].
Sieć Natura 2000 tworzą dwa typy obszarów: obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO), specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO). Jeden i ten sam obszar może mieć „podwójny status”, a więc obszaru ochrony siedlisk i ptaków. Obszary specjalnej ochrony ptaków i specjalne obszary ochrony siedlisk mogą także częściowo się pokrywać. Ponadto mogą nakładać się na inne formy ochrony przyrody ustawowo przewidziane (np. obejmować park narodowy lub jego część, bądź park krajobrazowy, rezerwat przyrody itd.).

W Polsce projekt sieci obszarów Natura 2000 opracowuje Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska (w związku ze zmianą prawa 15 listopada 2008 roku przejął te kompetencje od Ministra Środowiska), zasięgając przy tym opinii właściwych dla poszczególnych obszarów rad gmin [1]. Podstawą wyznaczania obszarów Natura 2000 są jedynie kryteria naukowe. Dla każdego obszaru opracowana jest dokumentacja, która składa się ze Standardowego Formularza Danych (SFD), w którym są zawarte najważniejsze informacje o położeniu i powierzchni, występujących typach siedlisk przyrodniczych i gatunkach „naturowych”, o ich liczebności lub reprezentatywności w skali kraju, wartości przyrodniczej i zagrożeniach oraz z mapy wektorowej [2].

Dodaj komentarz
Komentarze do artykułów może dodać każdy użytkownik Internetu. Administrator portalu nie opublikuje jednak komentarzy łamiących prawo oraz niemerytorycznych, tj. nieodnoszących się bezpośrednio do treści zawartych w artykule. Nie będą również publikowane komentarze godzące w dobre imię osób czy podmiotów, rasistowskie, wyznaniowe czy uwłaczające grupom etnicznym, oraz zawierają treści nieetyczne albo niemoralne, pornograficzne oraz wulgarne. Z komentarzy zostaną usunięte: reklamy towarów, usług, komercyjnych serwisów internetowych, a także linki do stron konkurencyjnych.