Od 17 czerwca zaczęła obowiązywać ustawa z 11 maja br. o zmianie ustawy o ochronie przyrody. Oznacza to, że każda wycinka drzew i krzewów podlega już znowelizowanym przepisom.
Wymóg zezwolenia lub zgłoszenia zamiaru wycięcia dotyczy drzew o obwodach pni mierzonych na wysokości 5 cm nad gruntem, przekraczających:
- 80 cm – dla topoli, wierzb, klonu jesionolistnego, klonu srebrzystego;
- 65 cm – dla kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej, platanu klonolistnego;
- 50 cm – dla pozostałych gatunków drzew – nie dotyczy to drzew owocowych, z wyłączeniem rosnących na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków lub na terenach zieleni.
Dla osób fizycznych usuwających drzewa na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej:
Przed usunięciem drzewa należy o takim zamiarze poinformować Wydział Kształtowania Środowiska. W tym celu została utworzona procedura WS-119 wraz z formularzem – dokument jest dostępny na stronach Biuletynu Informacji Publicznej. Zgłoszenie powinno zawierać: imię i nazwisko wnioskodawcy, oznaczenie nieruchomości, z której drzewo ma być usunięte, oraz rysunek albo mapę określającą usytuowanie drzewa na nieruchomości. Mapa może być wykonana odręcznie, jednak powinna umożliwiać bezsporne zlokalizowanie drzewa na danym terenie. Istnieje również możliwość wpisania w formularzu zgłoszenia gatunków i obwodów pni drzew usuwanych, co w połączeniu z mapą pozwoli na identyfikację tych drzew w terenie. Jest to szczególnie istotne w przypadku nieruchomości mocno zadrzewionych.
Zgłoszenia może dokonać jedynie właściciel nieruchomości. W przypadku współwłasności niezbędne jest uzyskanie zgody wszystkich współwłaścicieli nieruchomości lub pełnomocnictwa do występowania w ich imieniu.
Po otrzymaniu zgłoszenia pracownicy Wydziału Kształtowania Środowiska w ciągu 21 dni dokonają oględzin. Następnie, w niektórych przypadkach, w ciągu 14 dni organ ma możliwość wydania sprzeciwu. Przed fizycznym usunięciem drzewa zaleca się upewnienie, czy taki sprzeciw została wysłany (np. telefonicznie). Usunięcie drzewa bez zgłoszenia lub wbrew wydanemu sprzeciwowi traktowane jest jako wycinka bez zezwolenia i sankcjonowane administracyjną karą pieniężną.
Wydanie sprzeciwu upoważnia właściciela do złożenia wniosku o decyzję zezwalającą na usunięcie drzewa. W takim wypadku należy rozważyć możliwość zadeklarowania rekompensaty przyrodniczej w formie nasadzeń zastępczych.
Tryb ten dotyczy tylko sytuacji, gdy wycięcie drzew nie wynika z prowadzenia działalności gospodarczej i każdy z właścicieli/współwłaścicieli jest osobą fizyczną!
Dla osób fizycznych, usuwających drzewa na cele związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, podmiotów o osobowości prawnej:
Takie osoby mogą usunąć drzewo dopiero po uzyskaniu ostatecznej decyzji zezwalającej. Jest ona wydawana na wniosek wypełniony zgodnie z procedurą WS-20. Właściciel nieruchomości powinien złożyć wniosek wraz z wymaganymi załącznikami, wskazując przyczynę usunięcia drzewa.
Pracownicy Wydziału w ramach postępowania dokonują oględzin drzew lub krzewów, oceniają zasadność ich usunięcia i ustalają wysokość ewentualnej opłaty oraz rekompensaty przyrodniczej w formie nasadzeń zastępczych. Wysokość opłaty określa się mnożąc obwód pnia w centymetrach na wysokości 1,30 m przez stawkę opłaty obowiązującą na dzień wydawania decyzji. Obecnie jest to kwota 500 zł za 1 cm obwodu, jednakże w ciągu miesiąca od wejścia w życie ustawy Minister Środowiska jest zobowiązany do ustalenia nowych stawek opłat, zróżnicowanych w zależności od gatunku drzew usuwanych.
Podmioty o osobowości prawnej, spółdzielnie mieszkaniowe itp., usuwające drzewa, które zagrażają bezpieczeństwu ludzi lub mienia w istniejących obiektach budowlanych lub funkcjonowaniu urządzeń przesyłowych:
Usunięcie takich drzew odbywa się na podstawie ostatecznej decyzji administracyjnej. Decyzja jest wydawana na wniosek wypełniony zgodnie z procedurą WS-21 lub WS-23. Tym trybem można wnioskować o drzewa usuwane z tytułu zagrożenia dla ludzi lub mienia, oraz drzewa w złym stanie fitosanitarnym. Pracownicy Wydziału w ramach postępowania przeprowadzają oględziny drzew lub krzewów, dokonując oceny stanu faktycznego z opisanym we wniosku. W przypadku zaistnienia ustawowych okoliczności zwolnienia z opłat za usuwanie takich drzew, przeważnie nakładany jest obowiązek dokonania nasadzeń zastępczych.
Drzewa stanowiące złom lub wywrot:
Bez względu na stan własności nieruchomości, usunięcie takiego drzewa może nastąpić przez jednostki ochrony przeciwpożarowej. W przypadku samodzielnego usuwania złomu lub wywrotu może to nastąpić po wcześniejszym zgłoszeniu do Urzędu Miasta i po dokonaniu oględzin przez pracownika Wydziału Kształtowania Środowiska. Z oględzin sporządzany jest protokół. Usuwać w tym trybie można jedynie drzewa spełniające ustawowe definicje:
- wywrot – drzewo lub krzew wywrócone w wyniku działania czynników naturalnych, wypadku lub katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym lub katastrofy budowlanej;
- złom – drzewo, którego pień uległ złamaniu lub krzew, którego pędy uległy złamaniu w wyniku działania czynników naturalnych, wypadku lub katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym lub katastrofy budowlanej;
Usuwanie drzew, które nie spełniają wspomnianych kryteriów, nawet jeżeli zostały uszkodzone w wyniku działania siły wyższej, może nastąpić jedynie na zasadach ogólnych.
Zmiana ustawy nie przewiduje żadnych przepisów przejściowych, obowiązują więc przepisy aktualne na dzień orzekania. Wnioski złożone przed 17 czerwca, niezakończone do tego dnia decyzją, będą więc rozpatrywane w oparciu o nowe przepisy.
Nieruchomości, z których zostaną usunięte drzewa na podstawie zgłoszenia, objęte są pięcioletnią karencją przed występowaniem z wnioskiem o pozwolenie na budowę. Jeżeli taki wniosek wpłynie do organu w tym okresie, a inwestycja będzie realizowana na części, z której usunięto drzewo, oraz będzie miała związek z prowadzeniem działalności gospodarczej, na właściciela zostanie nałożona opłata administracyjna za usunięcie drzew. Podstawą wymiaru opłaty będą obwody pni ustalone podczas oględzin przez pracownika urzędu.
Urząd może wnieść sprzeciw wobec zamiaru usunięcia zgłaszanych drzew w ciągu 14 dni od oględzin. Za datę wniesienia sprzeciwu uznaje się datę nadania przesyłki przez urząd. Nie jest to tożsame z datą doręczenia stronie. Należy szczególnie uważać w okresie skumulowanych dni wolnych od pracy, gdzie dostarczenie przesyłki przez operatora pocztowego z reguły trwa dłużej niż zazwyczaj.
W przypadku nieruchomości wpisanych do rejestru zabytków, kompetencje do wydawania decyzji na usuwanie drzew oraz obsługi zgłoszeń zamiaru wycięcia drzewa należą do konserwatora zabytków.
Źródło: UM Kraków
