Drogi wewnętrzne – IV. Koncepcja zmianGrunty zajęte pod drogi wewnętrzne w obecnym stanie prawnym są przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Zwolnienie przewidziane w art. 2 ust. 3 pkt 4 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2006 r., Nr 121, poz. 844 z późn.zm.) obejmuje bowiem jedynie grunty zajęte pod pasy drogowe dróg publicznych w rozumieniu przepisów o drogach publicznych oraz zlokalizowane w nich budowle, z wyjątkiem związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż eksploatacja autostrad płatnych.

Jest to brzmienie obowiązujące od 7 lipca 2006 roku. Do tego czasu zwolnienie obejmowało pasy drogowe wraz z drogami oraz obiektami budowlanymi związanymi z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu. Na kanwie poprzedniego stanu prawnego została sformułowana w orzecznictwie teza, że zwolnienie obejmuje również drogi wewnętrzne (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z 18 stycznia 2007 roku, sygn. I SA/Ol 582/06, publ. FK z 2007 r., Nr 3, s. 46). Obecnie teza ta jest nieaktualna. Wskazać należy, że obecny stan prawny jest kłopotliwy z punktu widzenia gmin. Są one bowiem właścicielami licznych dróg wewnętrznych, a co za tym idzie z dróg tych powinny same sobie płacić podatek od nieruchomości. Sam fakt nie stanowiłby jeszcze poważniejszego problemu, gdyby nie prowadził jednocześnie do fikcyjnego zawyżania dochodów.

Inicjatywę w sprawie rozwiązania tego problemu zgłosił, w ramach prac Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego Związek Gmin Wiejskich RP. Między Ministerstwem Finansów, a Ministerstwem Infrastruktury toczy się wymiana korespondencji mająca na celu ustalenie, który z resortów ma być odpowiedzialny za znalezienie rozwiązania. W obecnym stanie prawnym nazwy nadaje rada gminy w formie uchwały. Podjęcie uchwały wymaga jednak uzyskania pisemnej zgody właścicieli terenów, na których jest ona zlokalizowana (art. 8 ust. 1a ustawy o drogach publicznych).

Przedstawiony powyżej stan prawny miał szanse ulec zmianom. Powstał projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz o zmianie niektórych ustaw. Projekt zmierzał do rozszerzenia zakresu obowiązywania ustawy Prawo o ruchu drogowym także na oznakowane ogólnodostępne drogi wewnętrzne. Zgodnie z wprowadzaną tam definicją ogólnodostępną drogą wewnętrzną ustanowiono drogę (lub obszar obejmujący takie drogi), na którą wjazd i z którego wyjazd jest oznakowany odpowiednimi znakami i nie jest ograniczony poprzez urządzenia techniczne, w szczególności bramy i szlabany. Za urządzenia techniczne ograniczające wjazd nie będą uznawane urządzenia służące wyłącznie pobieraniu opłat. Podkreślić należy, że wprowadzenie takiej regulacji uniemożliwiłoby oznaczanie tablicami „Droga wewnętrzna” dróg innych niż oznakowane ogólnodostępne drogi wewnętrzne. W odniesieniu do innych dróg będzie prawdopodobnie konieczne stosowanie tablic z napisem „Droga prywatna”.

Zgodnie z zapisami projektu dla oznakowanej ogólnodostępnej drogi wewnętrznej będą opracowywane projekty organizacji ruchu zatwierdzane przez organ zarządzający ruchem właściwy dla drogi gminnej. Koszty czynności związanych z zatwierdzeniem projektu będzie ponosił zarządca (właściciel) drogi. Wojewoda będzie sprawował nadzór nad zarządzeniem ruchem na tej kategorii dróg. Jednocześnie w projekcie regulacji rozszerzono zakres zastosowania przepisów Kodeksu wykroczeń na ogólnodostępne oznakowane drogi wewnętrzne. To też nakłada na ministra właściwy do spraw transportu – działającego w porozumieniu z niektórymi innymi ministrami – obowiązek wydania nowego rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarządzanie, z uwzględnieniem w jego treści warunków jakie muszą być spełnione aby projekt organizacji ruchu na ogólnodostępnej oznakowanej drodze wewnętrznej lub w strefie zamieszkania mógł uzyskać zatwierdzenie.

Opisany projekt uzyskał pozytywna opinię Zespołu ds. Administracji Publicznej i Bezpieczeństwa Obywateli Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego na posiedzeniu w dniu 7 sierpnia 2009 r.  Zawarty tam kierunek zmian byłby dobry. Jak już zostało wyżej wskazane aktualny stan prawny nie pozwalał na skuteczne zarządzanie ruchem na drogach wewnętrznych. Wątpliwości budzi jednak sposób kwalifikacji dróg wewnętrznych, na które zostanie rozciągnięte stosowanie przepisów prawa o ruchu drogowym. Poza przesłanką ogólnodostępności, będzie to bowiem przesłanka oznaczenia, która w praktyce może prowadzić do licznych problemów.

Marek Wójcik
Serwis Prawny ZPP prawo@warto_wiedzieć, nr 33, 7 września 2009 roku

Dodaj komentarz
Komentarze do artykułów może dodać każdy użytkownik Internetu. Administrator portalu nie opublikuje jednak komentarzy łamiących prawo oraz niemerytorycznych, tj. nieodnoszących się bezpośrednio do treści zawartych w artykule. Nie będą również publikowane komentarze godzące w dobre imię osób czy podmiotów, rasistowskie, wyznaniowe czy uwłaczające grupom etnicznym, oraz zawierają treści nieetyczne albo niemoralne, pornograficzne oraz wulgarne. Z komentarzy zostaną usunięte: reklamy towarów, usług, komercyjnych serwisów internetowych, a także linki do stron konkurencyjnych.