Na etapie konsultacji resortowych jest projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju w sprawie szczegółowych warunków określania obszarów funkcjonalnych i ich granic. Rozporządzenie tworzy podstawę metodologicznie jednolitego wyznaczania obszarów funkcjonalnych o znaczeniu ponadregionalnym, jako formy prowadzenia polityki rozwoju ukierunkowanej terytorialnie.

Podstawą wydania rozporządzenia jest delegacja dla Ministra Infrastruktury i Rozwoju sformułowana w art. 49d ust. 5 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U z 2012 r. poz. 647, z późn. zm.), w brzmieniu nadanym przez art. 7 ustawy o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw do wskazania szczegółowych warunków określania obszarów funkcjonalnych i ich granic w ramach typów obszarów funkcjonalnych, o których mowa w art. 49b pkt 1, 3 i 4.

Obszary funkcjonalne są narzędziem polityki przestrzennej państwa ukierunkowanej terytorialnie. Dążenie do ujednolicenia podejścia do ich wyznaczania w skali kraju jest związane z  koniecznością poszukiwania odpowiedzi na zidentyfikowane w Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (KPZK 2030) wyzwania w zakresie zarządzania przestrzenią, transparentności prowadzenia polityki i monitorowania skutków koncentracji interwencji ze środków publicznych w planowaniu rozwoju regionów.

Założeniem podstawowym wprowadzanej regulacji,  rozpoczęciem prac nad reformą systemu planowania przestrzennego, jest jak najmniejsza ingerencja w obecny system planowania rozwoju, w tym planowania przestrzennego i treść planów zagospodarowania przestrzennego województw. Rozwiązania będące treścią rozporządzenia mają umożliwić wprowadzenie nowego narzędzia planistycznego bez ponoszenia przez samorząd terytorialny dodatkowych kosztów i zobowiązań. Rozporządzeniem objęto wymienione w KPZK 2030 miejskie obszary funkcjonalne ośrodków wojewódzkich (MOF OW), OF górskie i OF Żuław (zgodnie z KPZK 2030 są to obszary funkcjonalne szczególnego zjawiska w skali makroregionalnej) oraz OF przygraniczne, należące do kategorii obszarów funkcjonalnych wymagających rozwoju nowych funkcji przy użyciu instrumentów właściwych polityce regionalnej.

Uwzględnienie tych obszarów w systemie planowania przestrzennego jest najpilniej potrzebne (MOF OW, obszary przygraniczne) i relatywnie proste oraz nie będzie rodzić znaczących bezpośrednich skutków dla planowania przestrzeni na szczeblu lokalnym. Wskazanie jednolitych zasad wyznaczania obszarów funkcjonalnych nie stanowi przeszkody, aby samorząd regionalny, mając rozpoznanie specyfiki danego regionu oraz faktycznych, indywidualnych dla danego regionu powiązań funkcjonalnych wyznaczył obszary funkcjonalne, które zaspokoją regionalne potrzeby planistyczne lub uwzględnią regionalne uwarunkowania.

Zastosowane w rozporządzeniu rozwiązania zostały oparte o treść KPZK 2030, ekspertyzy dotyczące delimitacji typów obszarów funkcjonalnych wskazanych w rozporządzeniu oraz prace własne MRR (obecnie MIiR) prowadzone w latach 2011-2014 przy współpracy podmiotów odpowiedzialnych za planowanie przestrzenne na szczeblu wojewódzkim. Uwzględniono także badanie LUZ (szerszych stref miejskich) prowadzone przez Główny Urząd Statystyczny (GUS) w ramach programu Urban Audit. Konstrukcję zastosowanych wskaźników oparto na zasobach danych zbieranych przez statystykę publiczną.

Projekt rozporządzenia jest dostępny na stronie internetowej Ministerstwa Infrastruktury i rozwoju oraz Rządowego Centrum Legislacyjnego.

Źródło: MIiR/RCL