Planowane wdrożenie nowego systemu poboru opłat drogowych wiąże się dla Polski z wieloma wyzwaniami. Eksperci obecni na Konferencji Polskiego Kongresu Drogowego, która odbyła się 23 czerwca w Warszawie, wskazywali na wiele istotnych aspektów takich jak m.in. interoperacyjność systemu, skuteczność nadzoru nad egzekwowaniem opłat drogowych, a także zapobieganie ucieczkom samochodów ciężarowych na drogi lokalne. Wśród istotnych wątków dyskusji pojawiły się także możliwe opóźnienia we wdrożeniu nowego systemu.

KSOD to system opłat, który zastąpi obecny system winiet i obejmie samochody ciężarowe o masie powyżej 3,5 tony, a także autobusy. Zgodnie z zaprezentowanym w maju br. projektem rozporządzenia Ministerstwa Infrastruktury, polski system w 2014 roku obejmie ok. 4400 km dróg (autostrad, dróg ekspresowych i wybranych dróg krajowych), a docelowo aż 9000 km. Byłby to tym samym jeden z największych tego typu systemów w Europie. Za projekt odpowiedzialne jest Ministerstwo Infrastruktury i Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Prowadzony przez GDDKiA przetarg wyłoni niebawem wykonawcę tego systemu, który według założeń ma obowiązywać w Polsce od 1 lipca 2011 roku.

Drogowcy wyrazili obawy dotyczące zarówno dotrzymania terminu wprowadzenia KSOD, jak i wysokości opłat, które mogą znacząco podnieść koszty transportu. Niepokój budzi związana z tym możliwość ucieczki tranzytu na lokalne drogi w celu uniknięcia tych opłat. Oprócz niszczenia niedostosowanych do takich obciążeń szos, problemem będzie również większa wypadkowość. Nowy, elektroniczny system spełni swoją rolę jeśli będzie opłaty będą odprowadzane przez wszystkich i w odpowiedniej wysokości. W tym celu zatrudnionych zostanie ponad 500 nowych inspektorów transportu drogowego.

Stanowisko Polskiego Kongresu Drogowego w sprawie społecznych  i ekonomicznych  konsekwencji wprowadzenia Krajowego Systemu Opłat Drogowych:

1. Perspektywa Polskiego Kongresu Drogowego

Organizacja sektora drogownictwa, której celem jest stworzenie warunków i miejsca dla dyskusji środowisk zawodowych i społecznych o kluczowych aspektach drogownictwa z udziałem przedstawicieli rządu, administracji i agencji rządowych, a także  ekspertów.

2. Potrzeba budowania warunków dla społecznej akceptacji kluczowych rozstrzygnięć dla rozwoju i finansowania drogownictwa

PKD uważa, iż należy pozyskiwać społeczną akceptację dla kluczowych rozstrzygnięć związanych z infrastrukturą transportową. Dzięki temu można będzie uniknąć tworzenia arbitralnych rozwiązań  w sprawach dotyczących milionów użytkowników dróg, a także przedsiębiorców sektora transportowego, koncesjonariuszy autostrad  oraz organizacji spedycyjnych i logistycznych. Zapewni to także konsensus wokół kwestii związanych z perspektywami rozwoju regionalnego. Przetarg na dostawcę i realizację KSOD prowadzony przez GDDKiA jest okazją, aby poszukiwać wzajemnego zrozumienia dla nowego systemu poboru opłat wśród różnych grup interesariuszy, które będą mieć styczność z nowym systemem po jego wdrożeniu.

3. Doświadczenie jako gwarant akceptacji społecznej

Wdrożenie elektronicznego systemu poboru opłat powinno zostać powierzone konsorcjum z odpowiednim doświadczeniem w zakresie budowy i utrzymania infrastruktury drogowej, które wdrożyło analogiczny system o porównywalnej wielkości. Niezmiernie ważne jest, aby raz wdrożony system został zaakceptowany przez użytkowników dróg i nie wymagał w kolejnych latach modyfikacji organizacyjnych ani kosztownych rozszerzeń. Jedynie doświadczony partner będzie w stanie sprostać wyzwaniom organizacyjnym związanym z wdrożeniem systemu w krótkim terminie (mniej niż rok) i na tak dużą skalę (docelowo 9000 km dróg - zgodnie z projektem rozporządzenia Rady Ministrów).

Kluczowym aspektem z punktu widzenia akceptacji społecznej systemu jest jego sprawność od pierwszych godzin funkcjonowania. Należy za wszelką cenę uniknąć komplikacji z wdrożeniem KSOD, np. w postaci kolejek w punktach dystrybucji urządzeń pokładowych lub korków na drogach. Zapewnić to mogą takie przedsięwzięcia jak:
- sprawna dystrybucja zaawansowanych technologicznie, a zarazem  intuicyjnych rozwiązań w obsłudze jednostek pokładowych (OBU);
- wprowadzenie wielu drożnych kanałów komunikacji z firmami i kierowcami;
- organizacja szkoleń i prezentacji systemu oraz urządzeń dla kierowców;
- zapewnienie niskich kosztów obsługi urządzeń i systemu płatności.

Tweet