Spis treści

WT-1 Kruszywa – do projektantów i inwestorówWymagania Techniczne „Kruszywa do mieszanek mineralno-asfaltowych i powierzchniowych utrwaleń” (WT-1 Kruszywa 2008) jest dokumentem technicznym opracowanym w IBDiM pod moim kierunkiem na zlecenie GDDKiA, przez zespół autorski wsparty przez Grupę Roboczą skupiającą kilkudziesięciu ekspertów reprezentujących przedsiębiorstwa wykonawcze, producentów kruszyw, administrację drogową, ośrodki naukowe.

Dokument ten jest przystosowaniem normy PN-EN 13043 do polskich warunków klimatycznych i technicznych. Normy europejskie dotyczące wyrobów, zwłaszcza w dziedzinie budownictwa drogowego, ze względu na zróżnicowanie w poszczególnych krajach warunków klimatycznych, obciążenia ruchem, dostępności materiałów składowych, tradycji technicznej wymagają opracowania dokumentu aplikacyjnego. Stosowanie takich dokumentów uprawnione jest dyrektywami UE.

Zharmonizowane normy europejskie wyrobów drogowych zawierają wykazy właściwości tych wyrobów wraz z przywołaniem odpowiednich europejskich norm metod badań oraz możliwe poziomy wymagań poszczególnych właściwości. Autorzy norm wyrobów drogowych, a zwłaszcza mieszanek mineralno-asfaltowych, świadomi są w pełni różnic materiałowych, technologicznych i klimatycznych w Europie i ich wpływu na dobór materiałów i wymagań wobec wyrobów. Powszechną praktyką w poszczególnych krajach europejskich jest adaptacja normy EN do warunków danego kraju. Jednym z wcześniejszych, wdrożonych już przykładów, jest norma EN 12591: Asfalty i lepiszcza asfaltowe. Wymagania dla asfaltów drogowych, w której poszczególne kraje dokonały wyboru właściwości i wymagań dostosowanych do swoich warunków klimatycznych. Podobny proces musi być zastosowany w stosunku do norm kruszyw oraz mieszanek mineralno-asfaltowych. Konieczne jest więc dokonanie, odpowiedniego do lokalnych warunków i obowiązujących w Polsce ograniczeń prawnych, wyboru tych właściwości oraz poziomów wymagań (kategorii lub klas), które zapewnią spełnienie podstawowych wymagań wobec finalnego produktu, czyli nawierzchni drogowej.

Jaskrawym przykładowym ograniczeniem prawnym jest ustawowy zakaz stosowania w Polsce opon okolcowanych i dlatego nie jest celowe, aby ta właściwość wyrobów drogowych była badana w Polsce.

Dyskusje w szerokim gronie naszych specjalistów, poparte przykładami przyjęcia podobnych rozwiązań w innych krajach UE, np. w Niemczech, Austrii, Wlk. Brytanii, Francji, skłoniły nas do przyjęcia w drogownictwie następujących zasad opracowywania krajowych dokumentów aplikacyjnych do zharmonizowanych norm PN-EN dotyczących wyrobów drogowych:

  • krajowy dokument aplikacyjny do zharmonizowanej normy PN-EN, w odniesieniu do wyrobu drogowego objętego tą normą, powinien być dokumentem niesprzecznym z nią i zaleconym (lub zatwierdzonym jako obowiązujący) przez Ministra Infrastruktury do stosowania przez zarządy dróg publicznych wszystkich kategorii (przy zlecaniu, odbiorze i utrzymaniu dróg), przez projektantów dróg publicznych oraz przez wykonawców tych dróg,
  • w krajowym dokumencie aplikacyjnym powinien zostać dokonany wybór właściwości, metod badań (spośród dopuszczonych normą EN metod alternatywnych) oraz odpowiednich poziomów wymagań (kategorii lub klas) w dostosowaniu do warunków klimatycznych i obciążenia ruchem, występujących w naszym kraju oraz w zależności od wpływu tych warunków na poszczególne elementy obiektu drogowego, tak jak to wynika z aktualnego stanu wiedzy technicznej i dotychczasowej praktyki,
  • metody badań wybranych właściwości muszą być zgodne z metodami przywołanymi w zharmonizowanej normie PN-EN,
  • systemy oceny zgodności wyrobu drogowego powinny być w pełni zgodne z przywołanymi i opisanymi w zharmonizowanej normie, chyba że norma ta pozostawia do wyboru jeden z kilku wymienionych w tej normie – wtedy w zależności od końcowego zastosowania danego wyrobu i wpływie tego zastosowania na bezpieczeństwo użytkowników drogi – należy wybrać i polecić do stosowania odpowiedni system oceny zgodności.

Dyrektywa unijna Nr 89/106/EWG z 21 grudnia 1988 roku, w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich odnoszących się do wyrobów budowlanych, w preambule informuje, że zharmonizowane normy powinny zawierać klasyfikację, na podstawie której będzie możliwe wprowadzenie na rynek wyrobów budowlanych, które spełniają podstawowe wymagania, są zgodne z przepisami prawnymi oraz które są produkowane i stosowane zgodnie z prawem, zgodnie z tradycją techniczną uzasadnioną warunkami klimatycznymi lub innymi warunkami lokalnymi. Ta sama dyrektywa w artykule 4 punkt 1 wyjaśnia, że w tej dyrektywie przez „specyfikacje techniczne” rozumie się normy i aprobaty techniczne, zaś w ustępie 2.c oraz w punkcie 3 tego artykułu jest mowa o krajowych specyfikacjach technicznych, które państwa członkowskie mogą przedkładać Komisji w celu przedstawienia ich pozostałym państwom członkowskim.
Takie dokumenty aplikacyjne opracowano w np. Niemczech, Austrii, Francji, Słowenii. Brak takiego dokumentu aplikacyjnego może powodować nieporozumienia i zamieszanie wskutek możliwości wadliwego wyboru wymagań, nadmiernej liczby badań materiałów (ta sama cecha badana różnymi metodami) i wynikających nadmiernych kosztów ponoszonych przez producenta. Opracowanie dokumentów krajowych popierane (lecz nie finansowane) jest przez Polski Komitet Naukowy.

WT-1 składają się z dwóch części:

  • Część 1 zawiera wybrane z normy PN-EN 13043:2004 właściwości kruszyw i wypełniaczy (i ich kategorie), które powinny być stosowane w Polsce. Wyboru dokonano, uwzględniając dotychczas stosowane w Polsce wymagania wobec kruszyw i wypełniaczy, wzorując się również częściowo na wymaganiach zawartych w innych europejskich dokumentach aplikacyjnych.
  • Część 2 zawiera wymagania wobec kruszyw do mieszanek mineralno-asfaltowych do warstw nawierzchni i do powierzchniowych utrwaleń. Wymagania te szczegółowo określają warunki doboru kruszyw do zastosowań w nawierzchniach drogowych z uwzględnieniem polskich warunków klimatycznych, warunków obciążenia ruchem. Zamieszczone w części 2 tablice mogą stanowić podstawę do opracowania wymagań kontraktowych.
Komentarze  
Gość
+1 #1 Gość 2010-10-25 22:34
:sad: Parodia! Co to ma być, a gdzie przykłady?
Cytować | Zgłoś administratorowi
Dodaj komentarz
Komentarze do artykułów może dodać każdy użytkownik Internetu. Administrator portalu nie opublikuje jednak komentarzy łamiących prawo oraz niemerytorycznych, tj. nieodnoszących się bezpośrednio do treści zawartych w artykule. Nie będą również publikowane komentarze godzące w dobre imię osób czy podmiotów, rasistowskie, wyznaniowe czy uwłaczające grupom etnicznym, oraz zawierają treści nieetyczne albo niemoralne, pornograficzne oraz wulgarne. Z komentarzy zostaną usunięte: reklamy towarów, usług, komercyjnych serwisów internetowych, a także linki do stron konkurencyjnych.