Budowa nowych dróg na terenie całego kraju i w bardzo zróżnicowanym terenie sprawia, że tunele stają się coraz częstszym elementem krajobrazu drogowego w Polsce. Obecnie na drogach krajowych zarządzanych przez GDDKiA jest tylko jeden tunel o długości przekraczającej 500 m. Dzięki prowadzonym pracom projektowym, przetargom i realizowanym kontraktom, w ciągu najbliższych lat łączna długość tuneli wzrośnie do blisko 27 km.
W eksploatacji jest jeden, blisko 700-metrowy tunel, w ciągu drogi ekspresowej S1 w Lalikach, w województwie śląskim, W przygotowaniu i w trakcie postępowań przetargowych są tunele na łączną długość 15,3 km, m.in. ponad dwukilometrowy tunel w ciągu drogi S19 Rzeszów-Barwinek. W realizacji są tunele na łączną długość 10,5 km, m.in. ponad dwukilometrowy tunel pod masywem Luboń Mały w ciągu budowanej drogi S7 (tzw. zakopianki).
Na dobry początek… Pierwszy tunel pozamiejski
W 2010 roku oddano do ruchu odcinek drogi ekspresowej S1 Szare - Laliki. Ciekawostką tej kosztującej ponad 391 milionów złotych inwestycji był pierwszy w Polsce pozamiejski tunel drogowy, który został wyposażony m.in. w nowoczesne systemy monitorujące i przeciwpożarowe. Tunel w Lalikach to część drogi ekspresowej od Bielska do granicy ze Słowacją. Tunel w Lalikach przeprowadza drogę pod Sobczakową Grapą, górą Beskidu Żywieckiego. Jest to tunel jednonawowy, dwukierunkowy, z równoległym tunelem ewakuacyjnym, który łączy się z tunelem drogowym poprzez cztery przejścia.
Nowoczesny system bezpieczeństwa
Pierwszy pozamiejski tunel w Polsce został „naszpikowany” nowoczesną technologią, której zadaniem jest zapewnienie bezpieczeństwa. W skład podnoszącego bezpieczeństwo systemu wchodzą: wentylacja, kamery, oświetlenie, nagłośnienie, instalacja sygnalizacji pożaru, telefony obsługi tunelu, system sterowania, tablice zmiennej treści, urządzenia pierwszej pomocy oraz fotoradary. System kamer został tak zaprojektowany, że uzyskano ciągłość obrazu na całej długości tunelu (obraz ten jest następnie przesyłany za pomocą światłowodu do pomieszczeń monitoringu).
40 centymetrów stali i betonu
Tunel wydrążono metodą górniczą i odkrywkową z wykorzystaniem systemu NATM, tj. Nowej Austriackiej Technologii Drążenia Tuneli, w myśl której górotwór jest elementem nośnym tunelu. Podczas drążenia używano wierteł oraz środków wybuchowych na całej powierzchni przekroju tunelu. W pierwszej fazie powstała obudowa wstępna, która doprowadziła do samonośności tunelu (uniemożliwiała odkształcenia i przesunięcia górotworu), natomiast w drugiej fazie powstała obudowa zasadnicza o grubości 40 centymetrów, do budowy której wykorzystano stalowe łuki, zbrojony beton natryskowy i kotwy.
Jazda w tunelu? To warto wiedzieć!
Maksymalna, dopuszczalna prędkość w tym tunelu wynosi 80 km/h, która jednak w określonych sytuacjach może zostać zmieniona (kierowcy zostaną o tym poinformowani za pomocą znaków zmiennej treści). Należy pamiętać również o tym, że w tunelu pomiędzy samochodami musi zostać zachowana odpowiednia odległość. Ponieważ jest to tunel samochodowy, obowiązuje zakaz jazdy rowerem, konno, na rolkach lub pieszo.
Obecnie w realizacji w systemie "projektuj i buduj" są tunele o łącznej długości 10,5 km.
1. Tunel drogowy pod Ursynowem w ciągu budowanej drogi S2 - Południowa Obwodnica Warszawy na odc. w. Puławska - w. Przyczółkowa, długość 2 335 m, planowana data oddania do ruchu: sierpień 2020 r.
2. Tunel drogowy pod masywem Luboń Mały w ciągu budowanej drogi ekspresowej S7 Kraków - Rabka Zdrój na odc. Naprawa - Skomielna Biała, długość 2 057 m, planowana data oddania do ruchu: marzec 2021 r.
3. Tunel drogowy połączenie wysp Uznam i Wolin w ciągu drogi krajowej nr 3, długość ok. 2 324 m, planowana data oddania do ruchu: wrzesień 2022 r.
4. Tunele drogowe w ciągu budowanej drogi S52 - Północna Obwodnica Krakowa na odc. w. Modlnica - w. Kraków Mistrzejowice (jeden o długości 870 m, drugi - 661 m), planowana data oddania obu tuneli do ruchu: lipiec 2023 r.
5. Tunel drogowy w Starych Bogaczowicach w ciągu budowanej droga S3 Legnica (A4) - Lubawka na odc. w. Bolków - w. Kamienna Góra Północ (bez węzła), o długości ponad 2 km, planowana data oddania do ruchu: sierpień 2023 r.
Tunelowa przyszłość - przetarg i przygotowanie
Obecnie w trakcie postępowania przetargowego są tunele drogowe w ramach budowy obejścia Węgierskiej Górki w ciągu drogi ekspresowej S1 Bielsko Biała-Żywiec-Zwardoń na odc. Przybędza - Milówka (obejście Węgierskiej Górki), planowana data oddania do ruchu: 2022 r.
W trakcie przygotowania i prac koncepcyjnych są tunele drogowe o łącznej długości 13,5 km
1. Tunele drogowe w ciągu drogi ekspresowej S19 Rzeszów - Barwinek na odc. w. Rzeszów Południe - w. Babica, długość 2 025 m, planowane lata realizacji: 2020-2025.
2. Tunele drogowe w ciągu drogi S19 Rzeszów - Barwinek na odc. w. Babica - w. Domaradz, o długości: 1 730 m, 1 590 m i 1 240 m, planowane lata realizacji: 2021-2025/2026.
3. Tunele drogowe w ciągu drogi ekspresowej S7 Płońsk (S10) - Warszawa (S8) na odc. Czosnów - Warszawa (S8), o długości 1000 i 1123 m, planowane lata realizacji: 2022-2024.
4. Tunel drogowy w ciągu drogi ekspresowej S6 - Zachodnie Drogowe Obejście Miasta Szczecina
długość ok. 3 130 m, planowany system realizacji PPP.
5. Tunel drogowy w miejscowości Bardo w ciągu drogi krajowej nr 8 (projektowana S8) na odcinku Wrocław (Magnice) - Kłodzko wraz z budową obwodnicy miejscowości, długość 1 669 m, planowane lata realizacji: 2021-2025.
Źródło: GDDKiA
