Rząd podjął uchwałę w sprawie ustanowienia wieloletniego „Programu rozwoju gminnej i powiatowej infrastruktury drogowej na lata 2016-2019”.
Jego głównym celem jest poprawa bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego oraz zwiększenie skuteczności i dostępności transportowej. Program przyczyni się do powstania bezpiecznej, spójnej, zrównoważonej i przyjaznej użytkownikom gminnej i powiatowej sieci drogowej. Oprócz poprawy bezpieczeństwa, celem programu jest także podniesienie standardów technicznych dróg publicznych i ich parametrów użytkowych. Spójny system dróg powiatowych i gminnych będzie sprzyjać wyrównywaniu szans rozwoju regionów oraz budowaniu spójności terytorialnej.
Istotnym elementem uwzględnionym w programie jest kryterium techniczno-budowlane, którego przestrzeganie przyczyni się do zachowania jednolitych standardów budowy, przebudowy oraz remontów dróg. Spełnienie tego kryterium pozwoli zagwarantować odpowiedni, wspólny dla wszystkich dróg poziom bezpieczeństwa.
Na realizację zadań przewidzianych w programie jednostki samorządu terytorialnego będą otrzymywać dotację z budżetu państwa, przeznaczoną na dofinansowanie zadań własnych dotyczących budowy, przebudowy i remontów dróg powiatowych i gminnych. Kwota dotacji nie może przekraczać 3 mln zł. Zadanie musi zostać ukończone w roku, w którym dotacja została udzielona.
W każdym roku, gmina, w tym miasto na prawach powiatu, może skorzystać z dofinansowania nie więcej niż jednego zadania z dofinansowaniem do 50 proc. przy kwocie maksymalnego dofinansowania 3 mln zł. Powiat może skorzystać z dofinansowania dwóch zadań z dofinansowaniem do 50 proc. przy niezmienionej kwocie maksymalnego dofinansowania 3 mln na zadanie.
W latach 2016-2019 na ten cel budżet państwa przeznaczy 4 mld zł.
Kryteria według których oceniane będą wnioski o dofinansowanie w ramach Programu.:
1. Kryterium „techniczne” - znaczenie zadania dla realizacji infrastruktury drogowej w sposób gwarantujący podnoszenie poziomu bezpieczeństwa ruchu drogowego poprzez zastosowanie właściwych parametrów technicznych;
2. Kryterium „sieciowe” - znaczenie zadania dla rozwoju spójnej sieci dróg publicznych na obszarze województwa - w szczególności pod uwagę będzie brana funkcja danej drogi w układzie komunikacyjnym (np. „ponadlokalność”, zgodność z kryteriami zaliczania dróg do kategorii dróg powiatowych i gminnych);
3. Kryterium „dostępności komunikacyjnej” - wpływ zadania na poprawę dostępności komunikacyjnej obszarów wiejskich, lokalnych ośrodków gospodarczych, instytucji publicznych oraz istotnych dla sprawnej realizacji zadań państwa o kluczowym znaczeniu dla bezpieczeństwa obywateli, transportu zbiorowego;
4. Kryterium „finansowe” - współpraca w zakresie dofinansowania realizacji zadania przez jednostki samorządu terytorialnego lub inne podmioty;
5. Kryterium „kontynuacji ciągu” - uwzględnia czy planowane do dofinansowania zadanie stanowi kolejny odcinek w ciągu danej drogi, która została w ciągu ostatnich 3 lat oddana do użytkowania (bez względu na źródło finansowania).
Procedury ogłaszania i naboru wniosków na realizację zadań przeznaczonych do wykonania w 2016 r. będą trwały od 1 do 30 października br. W kolejnych latach nabór wniosków będzie prowadzony w dniach 1-15 września. Wnioski będą rozpatrywane przez komisje powoływane przez wojewodów. Na podstawie ostatecznej listy rankingowej zatwierdzonej przez ministra właściwego do spraw transportu, wojewoda zatwierdza listę wniosków zakwalifikowanych do dofinansowania w ramach dostępnego limitu środków przyznanych na województwo.
Wcześniej realizowano dwie edycje Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych - w październiku 2008 r. i we wrześniu 2011 r. W ramach obu etapów programu zmodernizowano i rozbudowano sieć dróg lokalnych o łącznej długości 12,2 tys. km (5,2 tys. km dróg gminnych i 7 tys. km dróg powiatowych). Do końca 2014 r. jednostki samorządu terytorialnego zrealizowały ogółem ponad 4,9 tys. zadań o całkowitej wartości prawie 9,3 mld zł. Ze wsparcia skorzystało prawie 1,8 tys. gmin i powiatów, stanowiących 64 proc. ogółu lokalnych wspólnot samorządowych.
***
Jednocześnie Rada Ministrów wydała rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie udzielania dotacji celowych dla jednostek samorządu terytorialnego na budowę, przebudowę lub remont dróg powiatowych i gminnych, przedłożone przez ministra infrastruktury i rozwoju.
W znowelizowanym rozporządzeniu zmieniono organ odpowiedzialny za podział środków przeznaczonych na dofinansowanie budowy, przebudowy i remontów dróg powiatowych i gminnych. Dotychczas był to minister administracji, obecnie jest to minister infrastruktury i rozwoju.
Zmieniono też procedurę zatwierdzania i wskazywania projektów, które uzyskają dofinansowanie. Listę rankingową wniosków ustala komisja, która przedstawia zaakceptowane wnioski wojewodzie, a ten przesyła ją do zatwierdzenia ministrowi infrastruktury i rozwoju. Dopiero na podstawie tej zaakceptowanej przez ministra listy wniosków wojewoda może zatwierdzić listę wniosków zakwalifikowanych do dofinansowania w ramach dostępnego limitu środków przyznanych województwu. Ponadto uaktualnianie list wniosków zakwalifikowanych do dofinansowania będzie w gestii wojewody, a nie jak dotychczas ministra.
Źródło: KPRM, MIiR
