- Głównymi czynnikami stymulującymi rozwój recyklingu materiałów drogowych w ostatnich latach są: brak odpowiednich źródeł kruszyw oraz terenów do składowania odpadów. Za tą technologią przemawiają także korzyści ekonomiczne i środowiskowe – stwierdził Dariusz Biel z Zespołu Badań Drogowych krakowskiego Zarządu Dróg Wojewódzkich. Praktycznymi doświadczeniami w tej technologii podzielił się na konferencji „Drogi samorządowe – X lat” (Regietów, 20-22 stycznia 2010 r.) zorganizowanej przez PKD Region Małopolska. ZDW w Krakowie stara się powszechnie wykorzystywać tę technologię w realizowanych naprawach i przebudowach swojej sieci dróg.
Recykling polega na przetworzeniu istniejących, zniszczonych warstw nawierzchni na nową, nośną warstwę konstrukcyjną. Bardzo istotne jest zachowanie elastyczności nowej konstrukcji, aby nie powstały spękania przenoszące się na następną warstwę.
Dlaczego recykling powinien być stosowany? - Najbardziej uciążliwym uszkodzeniem nawierzchni są spękania odbite występujące w warstwie ścieralnej od przesztywnionych warstw podbudowy lub warstw podbudowy z betonu. Po pewnym czasie powodują one przenoszenie spękań na warstwy ścieralne – wyjaśnił D. Biel i dodał, że recykling powinien być stosowany na drogach m.in. ze względu na ochronę środowiska. Dzięki niemu nie jest konieczne wydobycie surowca kamiennego, zużycie energii na przetworzenie materiałów oraz ograniczona zostaje powierzchnia składowisk odpadów i hałd.
Przy pomocy recyklingu można usunąć spękania odbite w nowej warstwie ścieralnej lub odkształcenia trwałe (koleiny), czy naprawić podbudowę. Recykling ponadto przyczynia się do zmniejszenia produkcji nowych materiałów budowlanych. Jest to też metoda przyspieszająca wykonanie robót drogowych.
Recykling można wykonać metodami na zimno i na gorąco.
Recykling na zimno
Recykling z zastosowaniem mieszanki mineralno-cementowo-emulsyjnej MCE
Mieszanka mineralno-cementowo-emulsyjna jest to mieszanka o ciągłym uziarnieniu, składająca się z samego destruktu lub z destruktu i kruszywa mineralnego, wymieszana z cementem i emulsją asfaltową w określonych proporcjach, w warunkach optymalnej wilgotności. Jest ona następnie przetworzona urządzeniem skrawająco-mieszającym i zagęszczona.
Zaletą MCE jest możliwość użycia w całości materiału z rozbiórki starej nawierzchni bitumicznej, bez potrzeby dostarczania nowych materiałów i ich wbudowywania. Nowa podbudowa, która jest wykonywana jako warstwa mineralno-cementowo-emulsyjna to warstwa podatna, dzięki czemu można uniknąć spękań odbitych. Zrecyklowanie starych warstw bitumicznych z lepiszczem smołowym z dodatkiem mieszanki MCE nie stwarza zagrożeń dla zdrowia, ze względu na zimny proces technologiczny.
- Aby otrzymać prawidłową mieszankę MCE trzeba odpowiednio zaprojektować jej skład – poinformował D. Biel. Pierwszy etap projektowania mieszanki MCE polega na rozpoznaniu konstrukcji nawierzchni. W tym celu wykonuje się odwierty albo odkrywki frezarką. Kolejnym krokiem jest określenie składu granulometrycznego uzyskanego materiału i zawartości lepiszcza. Następnie powstają próbki mieszanki - z reguły trzy rodzaje próbek z różnymi zawartościami emulsji i cementu. Na próbkach wykonuje się badanie oznaczenia stabilności i odkształcenia metodą Marshalla. Z kolei na podstawie tych badań wybrana zostaje mieszanka o preferowanych właściwościach.
W procesie recyklingu z użyciem mieszanki MCE maszyna frezująco-mieszająca wyposażona jest w bęben z dwoma dyszami. Do bębna doprowadzana jest woda i emulsja, wszystko jest razem mieszane i dodatkowo jeszcze rozdrabniane. Pierwszym etapem przed wykonaniem mieszanki MCE jest granulowanie przy pomocy frezarek. Jeżeli wymagane jest doziarnienie gruntu wynikające z zaprojektowanej recepty, rozsypywane jest kruszywo. W następnym etapie prac cement jest rozkładany przy pomocy specjalnych cystern z dozownikami. Później następuje mieszanie materiału wraz z emulsją, która jest dozowana bezpośrednio z cysterny do recyklera. W przypadku recyklerów, które nie posiadają stołu wstępnie profilującego i zagęszczającego, konieczne jest przejście zaraz za recyklerem walca, żeby wyrównać i zagęścić wstępnie mieszankę, która następnie jest profilowana. Odpowiednia grubość mieszanki jest uzyskiwana dzięki równiarce. Po wyprofilowaniu przystępuje się do zagęszczenia wykonanej podbudowy.
Recykling głęboki ze środkiem EN-1
Środek EN-1 jest płynną substancją złożoną z mieszaniny kwasów sulfonowych rozpuszczonych w kwasie siarkowym oraz innych związków zawierających utleniacz, rozpuszczalnik i naturalny dyspergator.
Przedstawiciel ZDW wyjaśnił, że recykling z użyciem środka EN-1 to proces technologiczny polegający na użyciu destruktu, po ewentualnym doziarnieniu go kruszywem, dodaniu stabilizatora EN-1 i cementu, oraz wymieszaniu przy zachowanej optymalnej wilgotności. Z tak uzyskanej mieszanki warstwa podbudowy jest wykonywana w jednym ciągu technologicznym.
Wzajemne oddziaływanie tych wszystkich składników, które środek EN-1 posiada, wzbudza naturalnie występujące cementy mineralne i wiąże cząsteczki gruntu tworząc materiał analogiczny do większości skał osadowych. Po zastosowaniu tego środka grunt staje się niepodatny na działanie wody i mrozu. Wykonanie jest podobne jak w przypadku mieszanki MCE. Ze względu na grubość warstwy recyklowanej ilość cementu dozowana jest automatycznie.
- poprz.
- nast. »»
