W polskich warunkach klimatycznych rozpiętość temperatur nawierzchni pomiędzy latem a zimą sięga do ponad 90⁰C. Według doświadczeń amerykańskich ta sytuacja tworzy konieczność stosowania do warstw ścieralnych asfaltów modyfikowanych polimerami. Zwykłe asfalty, w tym bardzo miękkie, nie wytrzymują takich rozpiętości temperaturowych. Ulegają skoleinowaniu bądź spękaniom. Stworzone w Stanach Zjednoczonych zasady okazały się skuteczne w polskich warunkach, co potwierdziły nasze badania oraz realizowane projekty, w których uczestniczyli naukowcy IBDiM. – Stosowaliśmy pośrednią metodę, którą stworzono we Francji. Oparto ją na prostszych badaniach. To nam pozwoliło ocenić nasze asfalty i polimeroasfalty oraz je przypisać odpowiednio do klasyfikacji SHRP PG x-y w celu odpowiedniego stosowania na naszych drogach – podkreśla prof. Dariusz Sybilski.

Jedną z prac badawczych IBDiM było wykonywane w 1999 roku (zlecenie ówczesnej GDDP; TN-183) opracowanie zaleceń na bazie procedur SHRP do stosowania asfaltów drogowych ze względu na dane warunki klimatyczne i obciążenie ruchem. Również na zlecenie GDDP w 2002 roku zostały przeprowadzone przez IBDiM badania wytrzymałości na rozciąganie przy ograniczonym odkształceniu (TN-220: Ocena właściwości niskotemperaturowych mieszanek mineralno-asfaltowych). W ten sposób została przygotowana propozycja zaleceń doboru asfaltów i polimeroasfaltów do warstw nawierzchni uwzględniających strefy klimatyczne kraju. W tym samym czasie zostały wprowadzone również nowe zalecenia dla lepiszczy ze względu na niską temperaturę (praca badawcza IBDiM TN-220, 2003 r.). Następcą wypracowanych dotąd zaleceń stały się Wytyczne Techniczne (WT-2) przyjęte w 2008 roku i aktualizowane w 2010 r.

O testowych odcinkach dróg, w których badano różne warianty konstrukcji i asfaltów w ramach unijnego projektu SPENS – mówi w nagraniu prof. Dariusz Sybilski.

{mp3}nawierzchnie-dlugowieczne-i-odporne-na-deformacje-cz-ii{/mp3}

***

Jak więc budować długowieczne nawierzchnie? Recepta wydaje się prosta. Prof. Dariusz Sybilski zawiera ją w następujących zaleceniach: „O odporności nawierzchni na niską temperaturę decyduje zastosowany w warstwie ścieralnej asfalt, natomiast o jej odporności na koleinowanie decyduje asfalt użyty do warstwy wiążącej. Z kolei asfalt w warstwie podbudowy ma wpływ na odporność na koleinowanie i na trwałość zmęczeniową. Odporność na deformacje i zmęczenie zwiększa zastosowanie do warstw podbudowy i wiążącej ACWMS. W polskiej strefie klimatycznej asfalt w warstwie ścieralnej musi być dostosowany do bardzo niskiej temperatury: - 28⁰C lub – 34⁰C. Spękania termiczne mogą się pojawiać w nawierzchniach z twardszym lepiszczem w warstwie ścieralnej. Nie są one bowiem wystarczająco odporne na skrajnie niską temperaturę, trudną do przewidzenia i rzadko występującą. Według Superpave lepiszcze asfaltowe do tych warunków powinno być co najmniej rodzaju PG x-28 (PMB 45/80-55 lub PMB 65/105-60).”

A gdzie stosować asfalt twardy i miękki? Miękki PMB w warstwie ścieralnej, a twardy PMB lub asfalt zwykły w warstwie wiążącej i w podbudowie – krótko podsumowuje prof. Dariusz Sybilski.

Agnieszka Serbeńska

Materiał na podstawie wystąpienia prof. Dariusza Sybilskiego podczas XXV Seminarium Technicznego Polskiego Stowarzyszenia Wykonawców Nawierzchni Asfaltowych „CZARNO NA BIAŁYM - ILE ASFALTU W ASFALCIE…?” (26-28 października 2011r., Warszawa-Miedzeszyn).

Tweet