Spis treści

Pobór opłat od użytkowników drógElektroniczne systemy poboru opłat (ETC) zyskują coraz większe znaczenie zarówno w Europie, jak i na całym świecie. Są one postrzegane jako skuteczne narzędzie służące do refinansowania inwestycji w budowę nowych dróg oraz zwiększaniu efektywności istniejącej infrastruktury. W porównaniu do konwencjonalnych metod poboru opłat, takich jak winiety lub inne formy ryczałtu, systemy elektroniczne pozwalają na uczciwe traktowanie użytkowników dróg, ponieważ uzależniają wysokość pobieranych opłaty od faktycznej ilości przejechanych kilometrów.

Kluczowym czynnikiem skutecznego wdrożenia i długoterminowej eksploatacji ogólnokrajowego elektronicznego systemu poboru opłat jest jego wykonalna koncepcja, która najlepiej odpowiada wymaganiom danego państwa, definiowana z uwzględnieniem całego cyklu życia takiego systemu. W szczególności, niezwykle istotna przy projektowaniusystemu jest długość i typ sieci dróg podlegających opłatom, jak również rodzaj i liczba użytkowników, od których będą one pobierane. Nadrzędnym celem działania systemu jest  zapewnienie maksymalnej rentowności poprzez zagwarantowanie wysokich przychodów i niskich całkowitych kosztów utrzymania systemu w całym cyklu jego funkcjonowania (10-15 lat).

Patrząc z perspektywy ogólnoświatowego kryzysu finansowego i gospodarczego, założenie maksymalnej rentowności systemu przy najniższych możliwych kosztach jest największym wyzwaniem stojącym zarówno przed operatorem elektronicznego systemu poboru opłat, jak i przed zamawiającym. Jego osiągnięcie inicjowane jest już na etapie zamówienia (w ramach ogłaszanego przetargu), w trakcie którego władze (krajowe) często popełniają błąd ograniczając się wyłącznie do dostępnych na rynku technologii systemów elektronicznego poboru opłat drogowych.

Wdrożenie ogólnokrajowego elektronicznego systemu poboru opłat jest przede wszystkim nie tyle kwestią dokonania wyboru technologii systemu, a raczej odpowiedzią na różne wymagania, potrzeby i cele danego kraju. Obecnie Polska musi stawić czoła temu zagadnieniu, gdyż rozważa wdrożenie elektronicznego systemu poboru opłat 1 lipca 2011 r. Należy zauważyć, iż sieć dróg w Polsce jest bardzo specyficzna – drogi te zwykle składają się z wielu wjazdów i zjazdów, co tworzy wiele potencjalnych sekcji naliczania opłat. Ze względu na taką charakterystykę dróg, za przejazd którymi mają być pobierane opłaty, wydaje się, że najbardziej wydajnym i zyskownym dla Polski będzie wielopasmowy elektroniczny system poboru opłat w warunkach płynnego ruchu. W przypadku działania takiego systemu naliczana opłata byłaby obliczana elektronicznie, nie powodując jakichkolwiek przerw w ruchu (kierowca nie musiałby zatrzymywać pojazdu lub wybierać określonego pasa, na którym pobierałoby opłatę za przejazd). W przypadku takiego rozwiązania zastosować można jedną z dwóch opcji - naliczać opłatę w każdej sekcji poboru opłat lub skoncentrować małe sekcje poboru opłat w większe, co byłoby efektywne kosztowo i pozwoliłoby odciążyć lokalny ruch.

Biorąc pod uwagę stosunek kosztów do zysków należałoby w pierwszej kolejności objąć w Polsce poborem opłat tylko autostrady przy użyciu technologii DSRC (Dedicated Short Range Communication), uzyskując w ten sposób najwyższy możliwy przychód przy niskich kosztach operacyjnych. W kolejnym kroku, jeżeli Polska będzie chciała objąć działaniem elektronicznego systemu poboru opłat także drogi ekspresowe oraz drogi lokalne, zalecane byłoby połączenie systemu DSRC z technologiami GPS/GNSS/GSM/GPRS (a więc rozszerzenie systemu także o technologię satelitarną). Takie hybrydowe rozwiązanie łączy zalety obydwu technologii, wykorzystując je zgodnie z postawionym wyżej celem – stosuje się je tam, gdzie każda z nich zapewnia najlepszy stosunek kosztów do zysków.

Niektórzy oceniają system bazujący na technologii DSRC jako niedostatecznie nowoczesny, jednak zupełnie niesłusznie. Obecnie większość państw na świecie na potrzeby elektronicznego systemu poboru opłat wciąż wybiera i użytkuje technologię DSRC. Główna różnica pomiędzy technologiami DSRC oraz GNSS polega na sposobach ich działania.

Dodaj komentarz
Komentarze do artykułów może dodać każdy użytkownik Internetu. Administrator portalu nie opublikuje jednak komentarzy łamiących prawo oraz niemerytorycznych, tj. nieodnoszących się bezpośrednio do treści zawartych w artykule. Nie będą również publikowane komentarze godzące w dobre imię osób czy podmiotów, rasistowskie, wyznaniowe czy uwłaczające grupom etnicznym, oraz zawierają treści nieetyczne albo niemoralne, pornograficzne oraz wulgarne. Z komentarzy zostaną usunięte: reklamy towarów, usług, komercyjnych serwisów internetowych, a także linki do stron konkurencyjnych.