Całkowite koszty projektu (z uwzględnieniem opłaty za koncesję dla sektora publicznego) szacowane były na ponad 820 mln EUR. Projekt finansowany jest z trzech zasadniczych źródeł: kapitału własnego sponsorów, kredytu z banków komercyjnych i kredytu z Europejskiego Banku Inwestycyjnego.

Obszarem, który został krytycznie oceniony przez obserwatorów portugalskich projektów w ramach programu autostradowego, jest słaba koordynacja pomiędzy agencjami państwowymi. Lepsza współpraca przyczyniłaby się zdaniem ekspertów do skrócenia procedur przetargowych oraz obniżenia ich kosztów. Należy się jednak spodziewać, że szersze wykorzystanie PPP w projektach drogowych i zebrane doświadczenia doprowadzą do poprawy przepływu informacji i lepszej współpracy w przyszłości. Pomimo trudności projekt uznano za sukces, czego wyrazem jest zdobyty w 2004 r. tytuł European Real Toll Deal of the Year, przyznawany przez magazyn Euromoney.

Projekt budowy płatnej autostrady A28 we Francji

Projekt budowy płatnego odcinka autostrady A28 był pierwszym we Francji projektem budowy płatnej autostrady realizowanym w formule partnerstwa publiczno-prywatnego. Był to także pierwszy w Europie projekt finansowany przez obligacje powiązane z inflacją¹ oraz pionierski we Francji projekt PPP z udziałem niefrancuskiego banku. Autostrada A28 łączy Hiszpanię i Portugalię z Belgią, biegnąc wzdłuż zachodniego i północnego brzegu Francji oraz omijając Paryż. Odcinek będący przedmiotem kontraktu ma długość 125 km i łączy francuskie miasta Rouen i Alençon.

Koncesja na projekt, budowę, finansowanie oraz utrzymanie i obsługę odcinka została przyznana spółce Alis w kwietniu 2001 roku. Jeszcze w tym samym roku udało się dokonać zamknięcie finansowego projektu.

Całkowity koszt budowy odcinka wyniósł 920 mln euro. Z tego rząd francuski oraz władze lokalne Normandii zapewniły subsydia w wysokości po ok. 19% (razem 343 mln euro). Pozostałą kwotę finansowania dostarczyło konsorcjum Alis, w formie kapitału własnego i długu podporządkowanego (60 mln euro), 18 mln euro długu podporządkowanego z SAPN (państwowego operatora autostrad francuskich) oraz przez emisję obligacji na całkowitą kwotę 499 mln euro.

Ryzyko budowy, związane z pozyskaniem gruntów i odpowiednich pozwoleń, a także ze środowiskiem naturalnym ponosił partner prywatny. Ponosi on także ryzyko popytu, jako że jego jedynym wynagrodzeniem są pobierane od użytkowników opłaty za przejazd².

Koncesję na projekt, budowę, finansowanie oraz utrzymanie i obsługę autostrady A28 przyznano spółce Alis na okres 62 lat od momentu oddania do użytku.

Projekt i budowa autostrady zajęły razem 46 miesięcy. Budowa rozpoczęła się w kwietniu 2003 roku, w październiku 2005 zaś cały odcinek, o długości 125 km został otwarty za jednym zamachem. Alis wywiązał się ze swoich zobowiązań umownych z wyprzedzeniem, otwierając autostradę prawie dwa miesiące przed wyznaczonym terminem³.

***

Jak widać na przykładzie powyższych projektów, PPP może i jest efektywnym narzędziem w realizacji projektów drogowych. Zaledwie 8 proc. projektów PPP zrealizowano z większym opóźnieniem niż 2 miesiące (w przypadku projektów realizowanych przez państwo opóźnienia wystąpiły aż 70 proc. przypadków). Nie zanotowano przypadków przekroczenia nakładów na inwestycje w stosunku do zaplanowanych w budżecie (do takiego przekroczenia doszło w przypadku 73 proc. projektów realizowanych przez sektor publiczny). 81 proc. projektów uzyskało satysfakcjonującą ocenę value for money. Przedsięwzięcia podejmowane we współpracy z sektorem prywatnym okazywały się przeciętnie o 17 proc. tańsze od projektów realizowanych wyłącznie przez państwo.

Paweł Szaciłło
zastępca dyrektora
PwC Polska Sp. z o.o.  
Zespół: Transport Infrastruktura, Sektor Publiczny

Przypisy:
¹.  Project finance deals of the year, stan z 7 kwietnia 2009 r.
².  Opracowano na podstawie: www.alis-sa.com, stan z 7 kwietnia 2009 r.
³.  Press release: A28 Rouen Alencon motorway built with innovative financing in record time, Groupe Egis, 21 października 2005 r.

Tweet