Misją Strategii Rozwoju Transportu do 2020 roku jest tworzenie w Polsce, zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, optymalnych warunków dla przewozu osób i rzeczy, sprzyjających podniesieniu konkurencyjności gospodarczej kraju i poprawie jakości życia obywateli. SRT uruchamia nowy zestaw działań, obejmujących najpierw upowszechnienie wiedzy o tym, co i dlaczego należy zrealizować w polskim transporcie w najbliższych latach, a następnie wskazujących podmiot, narzędzia i źródła finansowania niezbędne do ich realizacji.
Zgodnie w przyjętą w SRT wizją, przyszły polski transport będzie systemem spełniającym wymogi zrównoważonego rozwoju, a więc gwarantującym: racjonalne korzystanie z zasobów naturalnych (tak by nie redukować zdolności przyrody do regeneracji), zwiększanie sprawności technologicznej wytwarzania dóbr i usług, poprawę efektywności ekonomicznej produkcji i dystrybucji (eliminacja marnotrawstwa, obniżka kosztów), zapewnianie poziomu sprawiedliwości społecznej (bardziej wyrównany, dzięki transportowi dostęp różnych grup społecznych do dóbr i usług), tworzenie ładu przestrzennego (ukształtowanie przestrzeni, które stworzą harmonijną całość).
Głównym celem SRT jest zwiększenie dostępności transportowej, poprawa bezpieczeństwa uczestników ruchu i efektywności sektora transportowego, poprzez tworzenie spójnego, zrównoważonego i przyjaznego użytkownikowi systemu transportowego w wymiarze krajowym, europejskim i globalnym.
Zgodnie z SRT tworzenie nowoczesnej i wydajnej infrastruktury transportowej państwa oparto na ustaleniu charakteru prac inwestycyjnych i modernizacyjnych w dwóch podokresach: w latach 2011-2020, w latach 2021-2030. W pierwszym okresie należy przede wszystkim skoncentrować się na dokończeniu nadrabiania zaległości infrastrukturalnych w zakresie zwiększenia dostępności transportowej w Polsce (drogi, koleje, lotniska) i do tego czasu zorganizować podstawową infrastrukturę zintegrowanego systemu transportowego, a w drugim okresie skupić się na zwiększaniu poziomu nasycenia infrastrukturą i stworzyć zintegrowany, samofinansujący się poprzez kombinację opłat użytkowników i podatków ogólnych, system transportowy.
Realizacja celów infrastrukturalnych będzie opierała się na kilku fundamentalnych zasadach:
- kontynuacji dużych wieloletnich projektów ujętych w dotychczas uzgodnionych decyzjach, aktach prawnych i programach sektorowych, z okresowym uwzględnianiem nowych uwarunkowań realizacyjnych,
- realistycznym programowaniu zakresu i harmonogramu nowych inwestycji infrastrukturalnych w świetle istniejących uwarunkowań finansowych,
- dążeniu do maksymalnej absorpcji funduszy Unii Europejskiej, możliwych do wykorzystania w SRT,
- eliminacji wszelkich barier utrudniających i opóźniających realizację projektów inwestycyjnych,
- szerokiej informacji i konsultacji społecznej programów inwestycji infrastrukturalnych, w tym upowszechnianie aktualizowanych na bieżąco materiałów kartograficznych i statystycznych,
- tworzenia optymalnego modelu finansowego, niezbędnego do realizacji celów SRT.
Przyszły układ krajowej infrastruktury transportowej to istniejące równolegle, wysokiej jakości połączenia drogowe i kolejowe, a także regularne połączenia lotnicze o dużej częstotliwości. Schematyczne określenie układu tej najwyższej kategorii sieci infrastruktury transportowej polega na wyróżnieniu zespołu pasm połączeń między Warszawą a aglomeracją śląską i krakowską, łódzką, poznańską, wrocławską, szczecińską, bydgosko-toruńską, trójmiejską, białostocką, lubelską i rzeszowską.
Efektywne osiąganie celów rozwoju systemu transportowego w kraju wymaga, aby w pierwszej kolejności rozwijać powiązania infrastrukturalne w układzie krajowym i europejskim głównych ośrodków miejskich, tj. 18 ośrodków wojewódzkich (18 miast wojewódzkich, w tym dwie pary stolic województw), które koncentrują potencjał rozwojowy kraju, tak aby zapewnić przepływ wiedzy, kapitału i zasobów pomiędzy nimi. Jednym z podstawowych działań, mających na celu wzrost konkurencyjności polskich regionów do roku 2020 (i w perspektywie do 2030 r.) będzie znaczne zaawansowanie procesu tworzenia wysokiej jakości powiązań transportowych (składających się z połączeń autostradowych, dróg szybkiego ruchu, zmodernizowanych konwencjonalnych linii kolejowych oraz wdrażanego systemu KDP, a także połączeń lotniczych). Działania w tym zakresie dotyczyć będą w pierwszym rzędzie poprawy krajowych i kontynentalnych połączeń komunikacyjnych pomiędzy wszystkimi głównymi ośrodkami życia gospodarczego kraju (ośrodkami wojewódzkimi), a także pomiędzy nimi i ośrodkami miejskimi, zlokalizowanymi w UE (biorąc pod uwagę koncentrację przestrzenną zagranicznej aktywności gospodarczej naszego kraju) oraz w dalszej kolejności na pozostałych kierunkach.
Strategia Rozwoju Transportu w Polsce uwzględnia koncepcje, powstające w ramach prowadzonego procesu rewizji transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T, które są wynikiem zarówno uzgodnień krajowych, międzynarodowych w ramach Grupy Wyszehradzkiej (V4), jak i na forum całej UE. Zgodnie z założeniami wypracowywanymi w ramach prac Komisji Europejskiej do priorytetowych projektów będą zaliczone projekty stanowiące wspólne europejskie przedsięwzięcia w dziedzinie rozwoju sieci TEN-T (realizowane przez więcej niż jeden kraj członkowski), a w szczególności projekty transgraniczne i projekty z zakresu transportu przyjaznego środowisku (transport kolejowy, morski, żegluga śródlądowa). Priorytetowe wspólne projekty V4 to: perspektywiczny układ kolei dużych prędkości na obszarze krajów Grupy Wyszehradzkiej, propozycje włączenia nowych elementów sieci kolejowej do oficjalnie zdefiniowanej sieci kolejowej TEN-T, propozycje kolejowych projektów priorytetowych wraz z elementami sieci kompleksowej w stosunku do oficjalnie zdefiniowanej kolejowej sieci TEN-T, propozycja znowelizowanego, perspektywicznego układu dróg na sieci TEN-T na obszarze krajów V4.
Zarysowanie strategii rozwoju przestrzennego polskiej sieci transportowej w kontekście europejskim będzie miało duże znaczenie dla intensyfikacji powiązań funkcjonalnych polskich miast z lepiej rozwiniętymi obszarami UE (a tym samym powinno przyczynić się do wzrostu ich konkurencyjności) oraz wpłynie pozytywnie na wzmocnienie spójności terytorialnej kraju (w tym w szczególności nastąpi radykalna poprawa połączeń transportowych stolic województw zachodnich z Warszawą i resztą kraju, a także poprawa dostępności Polski Wschodniej). Ponadto, istotna jest budowa nowego międzynarodowego lotniska CPL oraz rozbudowa i modernizacja lotnisk znajdujących się w sieci TEN-T. W zakresie transportu morskiego i śródlądowego, działania polityki transportowej dotyczyć będą rozwoju infrastruktury portowej oraz autostrad morskich i wybranych dróg śródlądowych.
Priorytet ma też zwiększanie dostępności komunikacyjnej wewnątrz regionów. W tym aspekcie dla integracji terytorialnej regionów i pełniejszego wykorzystania potencjałów obszarów położonych poza miastami wojewódzkimi niezbędne są działania na rzecz poprawy jakości połączeń centrów z zapleczem regionów (zarówno z ośrodkami subregionalnymi, jak i obszarami wiejskimi), poprzez rozbudowę infrastruktury, a także przez rozwijanie i integrowanie systemów transportu publicznego. Duże znaczenie będzie miała pomoc dotycząca uruchamiania stałych połączeń komunikacji publicznej (w tym szczególnie kolejowych) w obrębie regionu, zakładających skrócenie czasu dojazdu do ośrodków wojewódzkich, wpływających na poprawę bezpieczeństwa i komfortu podróżowania, mających największe znaczenie dla stymulowania rozprzestrzeniania procesów rozwojowych. Upowszechniane będą rozwiązania instytucjonalne i organizacyjne, integrujące duże miasta z otoczeniem regionalnym, takie jak bilety aglomeracyjne czy koordynacja rozkładów jazdy. W dalszej kolejności (po zapewnieniu dobrych powiązań regionu z ośrodkiem wojewódzkim) wpierane będą powiązania komunikacyjne, omijające ośrodki wojewódzkie o charakterze tranzytowym oraz zapewniające połączenia pomiędzy miastami wewnątrz i na zewnątrz regionu.
- poprz.
- nast. »»