Drukuj

Pomimo głębokiej recesji panującej w Grecji, Saloniki nie ustawały w rozwijaniu zrównoważonej mobilności. W sytuacji niedostatku środków finansowych Urząd Transportu Publicznego w Salonikach opracował Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej (SUMP) dla całego obszaru metropolitalnego. To działanie może być wzorem dla innych miast południowo-wschodniej Europy, które borykają się z podobnymi problemami.

 

Saloniki są drugim pod względem wielkości miasto w Grecji. Ze względu na rosnące zagęszczenie ruchu, opóźnienia w budowie metra i brak skoordynowanego planowania mobilności, uznano, że nie obędzie się bez zmian. W 2010 roku kryzys gospodarczy i finansowy doprowadził do unieważnienia wszystkich wydatków publicznych w Grecji, dlatego nie zrealizowano zaproponowanego przez ministerstwo planu infrastrukturalnego.

SUMP został więc sfinansowany ze środków Programu Współpracy Międzynarodowej Europy Południowo-Wschodniej (SSE), zainicjowanego i współfinansowanego przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR).

Aby przezwyciężyć problemy związane z mobilnością i opracować SUMP w czasach kryzysu, Urząd Transportu Publicznego w Salonikach (PTA) skorzystał z projektu „Atrakcyjny Transport Publiczny na rzecz Dostępności Miast” w ramach SEE. Projekt był w 85 proc. współfinansowany przez EFRR i trwał od stycznia 2011 do grudnia 2013 roku. Skupiał on partnerów z siedmiu południowo-wschodnich państw członkowskich Europy (Węgier, Włoch, Grecji, Słowacji, Słowenii, Rumunii i Bułgarii). Całkowity budżet wynosił 2,45 mln euro, z czego PTA otrzymał 260 tys. euro.

Mniej niż połowa tej sumy (125 tys.) została wykorzystana do stworzenia Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej. Zapłacono m.in. za pracę konsultantów, ekspertów, zebranie danych, konsultacje społeczne oraz materiały promocyjne. Kluczowymi elementami procesu planowania były mobilizacja i zaangażowanie szerokiego kręgu zainteresowanych stron (w tym ministerstw rządu centralnego, władz regionalnych, samorządów, związków zawodowych, stowarzyszeń rowerowych i pasażerskich oraz instytutów transportowych i uczelni) oraz nacisk na lepsze wykorzystywanie transportu publicznego.

Ostatecznie, Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej w Salonikach składa się z 12 działań, które należy jeszcze wdrożyć i monitorować:

- stworzenie inteligentnego i zintegrowanego systemu sprzedaży biletów,

- umożliwienie szybkich przejazdów autobusami, wprowadzenie priorytetu dla autobusów w sygnalizacji świetlnej,

- prowadzenie kampanii informacyjnych zniechęcających do korzystania z prywatnych samochodów na rzecz transportu publicznego, ruchu pieszego i rowerowego,

- promowanie sieci tramwajowej, komplementarnej do metra oraz nowych sposobów finansowania i restrukturyzacji linii autobusowych, towarzyszących rewaloryzacji miasta,

- zapewnienie intermodalności sieci transportowej dzięki koordynacji metra, tramwajów i autobusów,

- stworzenie systemu transportu wodnego w Zatoce Termajskiej,

- zapewnienie elastycznych systemów tranzytowych, w tym restrukturyzacji usług taksówkowych,

- integracja polityki parkingowej (połączenie systemów parkingów Park&Ride oraz płatnych miejsc postojowych przy ulicach),

- regeneracja przestrzeni publicznej i oddanie jej pieszym,

- planowanie sieci ścieżek rowerowych,

- tworzenie systemu rowerów miejskich,

- wprowadzenie opłat od zatłoczenia i kontrolowanie wjazdów do centrum miasta.

Nastawienie do wizji, podejścia i działań przyjętych w programie jest bardzo pozytywne zarówno wśród władz miasta, jak i obywateli. Oczekuje się, że plan zostanie wdrożony do 2022 roku, to jest w ciągu około 10 lat od rozpoczęcia nad nim prac. Środki finansowe będą pochodziły głównie z funduszy unijnych.

***

Urząd Transportu Publicznego w Salonikach stworzył Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej przy ograniczonych środkach finansowych, dzięki wykorzystaniu wytycznych SUMP oraz aktywnemu udziałowi zainteresowanych stron. Saloniki były jednym z pierwszych miast w Grecji, które opracowały plan zgodny z wytycznymi.

PTA opracował trzy zalecenia, które mogą pomóc innym miastom w stworzeniu własnego SUMP, a także aktualizacji planów w przyszłości. SUMP powinien:

- zawierać ocenę i propozycję lepszej koordynacji i integracji środków transportu, a także struktur sprawujących nad nimi kontrolę np. nad transportem publicznym, zarządzaniem ruchem drogowym itd.,

- uwzględniać kampanie marketingowe promujące zrównoważone środki transportu (np. transport publiczny i rowerowy), w tym akcje edukacyjne oraz badania opinii publicznej,

- zakładać wprowadzenie technologii informacyjno-komunikacyjnych w całym systemie transportowym w celu promowania zrównoważonej mobilności i łatwiejszej nawigacji pasażerów pomiędzy różnymi środkami transportu.

W związku z zaleceniem dotyczącym integracji struktur, PTA przygotowuje się do przekształcenia w jedną instytucję ds. transportu i mobilności.

IH

Źródło: Eltis