Drukuj

Komisja Europejska wszczęła szczegółowe postępowanie w celu wyjaśnienia, czy rekompensaty wypłacone przez państwo polskie przedsiębiorstwu Autostrada Wielkopolska S.A. (AWSA), operatorowi odcinka autostrady A2, były zgodne z unijnymi zasadami pomocy państwa.

W 2005 r. Polska zmieniła przepisy krajowe dotyczące pojazdów ciężarowych w celu zaprzestania podwójnego pobierania od nich opłat za korzystanie z polskich autostrad, co było niezgodne z przepisami podatkowymi UE. Wcześniej pojazdy ciężarowe podlegały zarówno opłacie ryczałtowej (tzw. winieta), jak i opłatom autostradowym. W wyniku zmiany przepisów pojazdy ciężarowe zostały zwolnione z opłat autostradowych. Polskie władze postanowiły jednocześnie zrekompensować posiadaczom koncesji na autostrady utratę dochodów, wprowadzając tzw. myto wirtualne, czego głównym celem było utrzymanie sytuacji finansowej posiadaczy koncesji. Zostało to uzgodnione z każdym posiadaczem koncesji oddzielnie. W przypadku AWSA miało to zostać osiągnięte przez utrzymanie wewnętrznej stopy zwrotu związanej z inwestycją przedsiębiorstwa w autostradę A2 na tym samym poziomie, co przed zwolnieniem.

W sierpniu 2012 r. polskie władze zgłosiły Komisji, że wypłaciły zbyt wysokie rekompensaty na rzecz AWSA za zwolnienie ciężarówek z opłat autostradowych na odcinku autostrady A2. Zdaniem polskich władz AWSA zawyżyła swoją wewnętrzną stopę zwrotu, korzystając z przestarzałego badania na temat ruchu drogowego i dochodów. W rezultacie kwoty rekompensaty przekroczyły dochód, jaki AWSA byłaby zdolna wygenerować z opłat za pojazdy ciężarowe. Rzekoma nadpłata wyniosła w sumie 895 mln zł (około 224 mln euro) w okresie od 1 września 2005 r. do 30 czerwca 2011 r.

Na obecnym etapie Komisja ma poważne obawy, czy sposób rekompensowania przedsiębiorstwa AWSA nie spowodował nadmiernej rekompensaty, która przysporzyła przedsiębiorstwu AWSA wybiórczych korzyści w stosunku do jego konkurentów, którzy muszą działać bez takiego finansowania. Komisja ma również wątpliwości, czy AWSA była uprawniona do jakichkolwiek rekompensat z tytułu utraty dochodów ze względu na zmiany legislacyjne. Wynika to z faktu, że zgodnie z umową koncesyjną między AWSA i polskimi władzami ryzyko związane z ruchem drogowym i poziomem dochodów z opłat za przejazd powinien ponosić posiadacz koncesji. Poza tym sposób zastosowania metody rekompensowania w ok. dwuletnim okresie przejściowym, w którym określono ostateczny poziom myta wirtualnego, może oznaczać, że w tym okresie całe ryzyko związane z poziomem natężenia ruchu i kosztami przejęło państwo.

Postępowanie Komisji ma na celu wyjaśnienie, czy jej wątpliwości są uzasadnione. Państwa członkowskie i zainteresowane strony będą miały możliwość zgłaszania uwag w terminie jednego miesiąca od dnia publikacji decyzji w Dzienniku Urzędowym UE.

Źródło: Komisja Europejska