Stowarzyszenie Klub Inżynierii Ruchu zaopiniował inicjatywę legislacyjną dotyczącą wydłużenia czasu sygnału żółtego. Postulowana zmiana odnosi się do pkt 8.2. załącznika nr 3 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz.U. z 2003 r. nr 220, poz. 2181 z późn. zm.). Opinia KLIR jest zdecydowanie negatywna. Dlaczego? Poniżej publikujemy uzasadnienie stanowiska S-KLIR.

1. Bezpieczeństwo ruchu na skrzyżowaniu z sygnalizacją świetlną zapewniane jest przez stosowanie czasów międzyzielonych pomiędzy kolizyjnymi potokami ruchu. Czas ten oblicza się według wzoru Tm = Tż + Te – Td, gdzie Tż to czas sygnału żółtego, Te – czas ewakuacji pojazdu ze skrzyżowania do punktu kolizyjnego, Td – czas dojazdu pojazdu wjeżdżającego do punktu kolizyjnego. Z tego wynika, że czas sygnału żółtego jest elementem gwarantującym bezpieczeństwo pojazdów kolizyjnych. Pojazd po wyświetleniu sygnału żółtego powinien się zatrzymać przed linią zatrzymania na wlocie, chyba że nie jest możliwe wykonanie takiego manewru ze względu na zbyt bliską odległość od wlotu. Czas wyświetlania sygnału żółtego 3s:

• prędkość 50 km/h – droga przejechana 42 m, droga hamowania 30 m,

• prędkość 60 km/h – droga przejechana 50 m, droga hamowania 40 m,

• prędkość 70 km/h – droga przejechana 58 m, droga hamowania 50 m,

a więc np. jeżeli pojazd przy prędkości 50 km/h zobaczy sygnał żółty będąc 42 m lub ponad od wlotu, to zdąży zahamować i jeszcze zostaje mu zapas drogi hamowania 12 m. Jeżeli znajdzie się w momencie wyświetlania sygnału żółtego poniżej 42 m od wlotu, to może próbować zahamować lub przejechać przez skrzyżowanie. Z powyższego zestawienia wynika, że stosowanie sygnału żółtego o długości 3s stwarza podobne warunki bezpieczeństwa.

2. Przy podjęciu przez kierującego decyzji o kontynuowaniu jazdy w najbardziej bezpiecznym momencie, to znaczy przejeżdżając miejsce ustawienia sygnalizatora na początku sygnału żółtego:

• obecny sygnał żółty o długości 3s pozwala zgodnie z przepisami na przejechanie z prędkością 50 km/h co najmniej 40 m, czyli całego średniej wielkości skrzyżowania na głównym kierunku ruchu;

• przy prędkości 70 km/h jest to już prawie 60 m;

• natomiast przy wydłużeniu świtała żółtego do 5s pojazd jadący z prędkością 70 km/h przejedzie 97 m, czyli większość całych dużych skrzyżowań.

Należałoby więc raczej skracać, a nie wydłużać czas trwania światła żółtego wraz ze wzrostem dopuszczalnej prędkości.

Jeżeli chcemy podnieść bezpieczeństwo w ruchu na skrzyżowaniu, to nie powinno zmieniać się długości sygnału żółtego, ale wydłużać czas międzyzielony Tm np. przez zmniejszenie o 1s wyliczanego czasu dojazdu Td (w efekcie wzrośnie czas międzyzielony Tm o 1s). Takie rozwiązanie nie zmieni zachowań kierowców na skrzyżowaniu, a podniesie bezpieczeństwo (bo nie będą wiedzieć, że wprowadzono dodatkową sekundę dla bezpieczeństwa).

3. Kierujący nagminnie próbują wykorzystywać czas sygnału żółtego do przejechania przez skrzyżowanie. Oceniają czy znając długość tego sygnału zdążą wykonać ten manewr.

Wprowadzenie różnych długości sygnałów żółtych w zależności od prędkości spowoduje, że kierowca nie będzie wiedział o jakiej długości zostanie wyświetlony sygnał żółty. Takie same skrzyżowania, wloty mogą być zlokalizowane w obszarach o innej prędkości dopuszczalnej, a kierowcy nie będą sobie zdawać sprawy z mechanizmu zmienności długości sygnału żółtego.

Kierujący, który liczy na to, że zostanie wyświetlony sygnał o długości 5s który umożliwia mu zjechanie z wlotu stanie się zagrożeniem jeżeli sygnał będzie wyświetlany tylko przez 3s. Długość sygnału żółtego powinna być zawsze stała niezależnie od prędkości.

4. Należy ocenić w jakiej skali występuje zjawisko zagrożenia bezpieczeństwa przez wjazd na skrzyżowanie niezgodny z przepisami. Jeżeli jest to zjawisko na tyle częste, że wymaga wprowadzenia zmian kosztem przepustowości, to należałoby  raczej wydłużyć czasy międzyzielone.

Wprowadzenie np. wydłużenia sygnału żółtego o 1s lub czasu międzyzielonego o 1s spowoduje spadek przepustowości o 5-7%, zmiana 2s – spadek 10-15%.

Spadek o 5% powoduje, że na 1 pasie na wlocie o przepustowości np. 400 p/h (średnia przepustowość) po jednej godzinie nie przejedzie przez skrzyżowanie 20 pojazdów, co daje kolejkę długości 150 m.

Źródło: KLIR