Pod koniec lat 80. ubiegłego wieku w Krakowie zdecydowano o wprowadzeniu w centrum ruchu uspokojonego i ograniczonego parkowania. Utworzono wtedy trzy strefy: A (ruchu pieszego), B (ruchu ograniczonego) i C (ograniczonego postoju). Na tym się jednak nie skończyło. Trzy lata później, w 1991 roku uchwalono, że w strefie B i C będą pobierane opłaty za parkowanie. Minęło już 25 lat i chyba nikt już nie wyobraża sobie innego rozwiązania, które ograniczyłoby ruch, hałas i emisję zanieczyszczeń.

Od tamtej pory SPP w Krakowie była wielokrotnie poszerzana. Ostatni raz w połowie tego roku, co sprawiło, że jest największą w kraju i podzieloną na osiem stref (P1-P8) i pięć podstref (P6I-P6V), bardzo zróżnicowanych pod względem obszaru, liczby mieszkańców czy miejsc parkingowych. Jedynie opłata w każdej z nich jest taka sama. W sumie liczba miejsc postojowych w krakowskiej SPP to około 25 tys. i około 1 tys. parkometrów. Operator SPP, firma Miejska Infrastruktura Sp z o.o., wystawia rocznie około 300 tys. zawiadomień o nałożeniu opłaty dodatkowej za brak jej uiszczenia w strefie.

Plany i inwestycje w SPP

Parkometry, które przyjmują tylko monety, powoli odchodzą już do lamusa. Tym bardziej, że w większości sklepów nawet za drobne zakupy płacimy już kartą i raczej zbliżeniowo. Chcemy płacić kartami, telefonami lub przez internet.

W Krakowie stworzono np. możliwość wykupienia abonamentu przez internet – dziś zarejestrowanych jest już prawie 14 tys. użytkowników platformy internetowej eAbonamenty.

- Uznaliśmy, że Biuro Strefy Płatnego Parkowania nie może być jedynym miejscem, w którym mieszkaniec może załatwić swoje sprawy - wyjaśnił Piotr Kącki, prezes spółki Miejska Infrastruktura. - Sam sklep nie byłby jednak niczym nadzwyczajnym, dlatego zapewniliśmy jeszcze bardzo przyjazny interfejs i wysoki poziom bezpieczeństwa, porównywalny do bankowości internetowej. Aplikacja podpowiada np. w jakiej strefie wykupić  abonament lub kiedy kończy się jego ważność.

Kilkadziesiąt krakowskich parkometrów to nowoczesne urządzenia, z dużymi, kolorowymi wyświetlaczami, zasilane energią słoneczną. Wkrótce mają one posiadać czytnik kodów QR oraz będzie można w nich uiścić również opłaty dodatkowe. Testowane są urządzenia z ekranami dotykowymi, w połączeniu z systemem operacyjnym Android. Parkometry mogą również pełnić funkcję informacyjną, pokazywać prognozę pogody lub inne potrzebne mieszkańcom lub turystom komunikaty.

- Podłączyliśmy urządzenie do miejskiego twittera, z którego pobiera najbardziej aktualne informacje dotyczące strefy – powiedział Piotr Kącki. – Stworzyliśmy też panel, w którym znajdują się podstawowe kontakty do najważniejszych miejskich służb.

Ponadto, poprawiono jakość kontroli dzięki weryfikacji wystawianych wezwań do zapłaty na poziomie systemu informatycznego.  Kontroler nie może wystawić wezwania, jeśli system wykryje, że opłata została wniesiona np. poprzez aplikację mobilną. Rozważany jest też projekt systemu pilotażowego, w ramach którego pewien obszar zostałby wyposażony w zestaw sensorów magnetycznych, który permanentnie przekazywałby informacje o zajętości monitorowanych miejsc postojowych. Znacząco pomogłoby to w efektywny zarządzaniu strefą płatnego parkowania, np. przy różnicowaniu stawek za postój, a użytkownicy mieliby wyświetlane aktualne informacje o dostępności miejsc na tablicach zmiennej treści przed wjazdem do danej strefy, a docelowo na smartfonach.
 
Parkingi P&R

- Kiedy przejęliśmy zarządzanie strefą, równocześnie rozpoczęliśmy prace nad projektowaniem parkingów P&R – wyjaśnił Piotr Kącki. – Zwróciliśmy szczególną uwagę, aby integrowały one różne środki transportu.

Spółka realizuje inwestycje związane z budową trzech takich parkingów w Krakowie, w pobliżu pętli tramwajowych na Kurdwanowie, Małym Płaszowie oraz Bieżanowie. Na wszystkich, oprócz parkingów dla samochodów, pojawią się zadaszone, oświetlone i monitorowane stojaki rowerowe, które umożliwią przypięcie roweru za pomocą Krakowskiej Karty Miejskiej. Znajdą się tam również stacje ładowania pojazdów elektrycznych.

- Na parkingach została zaprojektowana dynamiczna informacja pasażerska, żeby kierowca dokładnie wiedział, kiedy będzie odjeżdżał jego tramwaj – dodał Piotr Kącki.

Firma zajmuje się już zintegrowanym węzłem przesiadkowym w Bronowicach, gdzie powstanie dworzec autobusowy, przystanki, punkty sprzedaży biletów, toalety. Zadaszeniem dworca będzie właśnie parking P&R - w pierwszym etapie jedna kondygnacja, ale docelowo będą to nawet trzy poziomy zdolne pomieścić ponad 500 pojazdów. W pobliżu znajdują się też przystanki tramwajowe i kolejowe, do których poprowadzi kładka. Oczywiście pojawią się też stojaki rowerowe.
 
Ilona Hałucha

(na podstawie informacji z VIII Międzynarodowej Konferencji Naukowo-Technicznej „Polityka parkingowa w miastach”, która odbyła się w dniach 16-17 listopada na Politechnice Krakowskiej)