Drukuj

Inspekcja Transportu DrogowegoInspekcja Transportu Drogowego powołana została do życia ustawą z dnia 6 września 2001 roku o transporcie drogowym (Dz. U. Nr 125, poz. 1371).

Co to jest ITD?

Zamiarem twórców tej ustawy było objecie zasięgiem działania Inspekcji całego terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dlatego przyjęto, że na terenie każdego z województw utworzona zostanie placówka w postaci Wojewódzkiego Inspektoratu Transportu Drogowego, której działalność będzie ściśle powiązana z centralą znajdująca się w Warszawie, a noszącą nazwę Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego.

Główny inspektorat jest centralnym urzędem administracji rządowej, a podstawowym celem jego działalności jest zapewnienie wszystkim podróżującym przez Polskę oraz wszystkim przedsiębiorstwom transportowym wszelkiej możliwej pomocy tak, aby każdy przewoźnik świadczący usługi w sposób rzetelny i zgodny z polskim i unijnym prawodawstwem przejechał granice Unii Europejskiej bez najmniejszych problemów.

Powołanie Inspekcji Transportu Drogowego było także spełnieniem jednego z wymogów akcesyjnych Unii Europejskiej. Stanowiło gwarancję wiarygodności Polski jako państwa graniczącego z Unią i ubiegającego się o członkostwo we Wspólnocie. W organizowaniu Inspekcji uczestniczyli eksperci – przedstawiciele Francji i Niemiec, którzy w ramach projektu bliźniaczego PHARE PL 9908.01 - "Przygotowanie podstaw prawnych i utworzenie Inspekcji Transportu Drogowego" doradzali w sprawie określenia zakresu zadań i organizacji Inspekcji Transportu Drogowego, szkoleń kandydatów i wdrożeniu środków informatycznych. Analogiczne formacje działają na terenie państw Unii Europejskiej m. in. we Francji, Niemczech, Belgii i Wielkiej Brytanii. W procesie tworzenia Inspekcji wykorzystywane były doświadczenia tych służb.

Bardzo ważne jest również to, że z chwilą pojawienia się polskiej inspekcji nie tylko polscy przedsiębiorcy kontrolowani są za granicą, ale również zagraniczni przedsiębiorcy podlegają kontroli na terenie naszego kraju. Do roku 2001 wyglądało to tak, że zagraniczni przedsiębiorcy wykonujący transport drogowy lub przewozy na potrzeby własne na terytorium RP nie podlegali żadnym szczegółowym kontrolom z zakresu szeroko rozumianego transport drogowego.

Założenia przy tworzeniu ITD były takie, że rozwojowi transportu drogowego w Polsce nie może towarzyszyć chaos i łamanie prawa. Rozwój ten nie może się odbywać w warunkach nieuczciwej konkurencji i przy pogarszającym się bezpieczeństwie ruchu drogowego. Nie można również było pozwolić na degradację warunków pracy poprzez zbyt długi czas pracy kierowców, a tym samym narażanie innych uczestników ruchu na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia.

Tragiczne wydarzenia, których obrazy wciąż do nas docierają za pomocą mediów, są bardzo powszechne. Co chwilę słyszy się o kolejnym wypadku polskiego autokaru czy ciężarówki. W Polsce tysiące osób ginie na drogach pod kołami samochodów w skutek nieuwagi bądź zmęczenia kierowców, a co gorsza – z przyczyn złego stanu technicznego pojazdów.

Misja i cele ITD

Misją Inspekcji Transportu Drogowego jest zapewnienie uczciwej konkurencji w transporcie drogowym, bezpieczeństwa ruchu i ochrony środowiska. Celem pierwszoplanowym jest eliminowanie zagrożeń, poprawa jakości świadczonych usług oraz ochrona rodzimego rynku transportowego. Do zadań Inspekcji należy między innymi kontrola dokumentów związanych z wykonywaniem transportu drogowego oraz przestrzegania warunków w nich określonych. Kontroli podlegają kierowcy wykonujący krajowy i międzynarodowy transport drogowy oraz niezarobkowy przewóz drogowy, przedsiębiorcy wykonujący działalność gospodarczą w tym zakresie.


Zadania, prawa i obowiązki ITD

Inspekcja Transportu Drogowego powołana została do wykonywania określonych „ustawą transportową” zadań. Wśród najważniejszych należałoby wskazać kontrole dokumentów związanych z wykonywaniem transportu drogowego, kontrole dokumentów przewozowych, kontrole ruchu drogowego w ramach uprawnień nadanych ustawą „Prawo o ruch drogowym”, kontrole czasu pracy kierowców, a także kontrole przestrzegania zasad i warunków transportu zwierząt. Aby wszystkie zadania mogły zostać prawidłowo zrealizowane nadano inspektorom określone prawa, jak choćby prawo wstępu do pojazdu, czy to ciężarowego czy autobusu, prawo kontroli dokumentów i wszelkich urządzeń pozostających w związku z wykonywanym przewozem, prawo kontroli masy, nacisków na oś, jak również prawo kontroli wykonywanej w przedsiębiorstwach, co przyczynić się ma do wyeliminowania tych pojazdów, które swą masą lub rozmiarami wpływają istotnie na pogorszenie nawierzchni polskich dróg.

Ostrze działań Inspekcji jest skierowane tylko przeciwko tym, którzy świadomie i nagminnie naruszają przepisy prawa i nie chcą dostosować swojej działalności do przyjętych norm prawnych. Z posiadanych przez inspektorów uprawnień wynikają dalsze prerogatywy, a mianowicie prawo do składnia i egzekwowania kar pieniężnych. W wypadku zatrzymania przez inspektora przewoźnika zagranicznego i stwierdzenia w wyniku kontroli naruszenia przepisów jest nakładana kara, która podlega natychmiastowej egzekucji. W przeciwnym razie podróż takiego przewoźnika zakończy się w miejscu kontroli. Polski przedsiębiorca natomiast ma na uiszczenie kary pieniężnej 21 dni, co jest wyrazem uprzywilejowania i ochrony obywateli przez Państwo.

Inspekcja Transportu Drogowego,
Inspekcja Transportu Drogowego
Inspekcja Transportu Drogowego

Kontroli Inspekcji Transportu Drogowego podlegają tylko pojazdy samochodowe przewożące więcej niż 9 osób, lub wyjątkowo – mniej niż 9 osób, a więcej niż 5, jeśli przewóz będzie miał charakter zarobkowy. Co się tyczy przewozu rzeczy, to pod lupą Inspekcji znajdują się wszystkie pojazdy samochodowe powyżej 3,5 tony masy całkowitej.

Jak można rozpoznać inspektorów Inspekcji Transportu Drogowego?

Inspektor Inspekcji Transportu Drogowego nie może mieć mniej niż ukończone 25 lat i legitymować się minimum średnim wykształceniem. Takie kryteria zostały postawione przyszłym inspektorom chcąc, aby legitymowali się oni określoną wiedzą i doświadczeniem. Wszyscy inspektorzy muszą mieć obywatelstwo polskie, a co najważniejsze – nie mogą mieć do czynienia z prawem w negatywnym tego słowa znaczeniu. Aby mogli kontrolować prowadzących pojazdy mechaniczne sami muszą posiadać określone uprawnienia do prowadzenia pojazdów i przedstawić prawo jazdy minimum kategorii B. Spełnienie tych warunków nie wystarczy jednak, jeśli dana osoba nie zostanie zakwalifikowana na 6- miesięczny specjalistyczny kurs obejmujący wiedzę niezbędną do przeprowadzania kontroli drogowych, a w szczególności znajomości przepisów prawnych prawa cywilnego, administracyjnego i karnego, handlowego i prawa pracy, sposobów i procedur przeprowadzania kontroli drogowych i kontroli wykonywanych w przedsiębiorstwach. Kandydaci na inspektorów muszą mieć wiedzę związaną z podejmowaniem i wykonywaniem działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego. Egzamin z wiedzy przekazanej kandydatom na inspektorów podczas kursu musi zostać złożony z wynikiem pozytywnym. Wówczas kandydaci otrzymują stopień młodszego inspektora, a o ich dalszym awansie decydować będzie konsekwencja i upór w podnoszeniu kwalifikacji zawodowych, poziomu wykształcenia oraz sposób i rzetelność przeprowadzonych kontroli.

Wszyscy inspektorzy otrzymują mundury wraz z niezbędnym ich wyposażeniem, legitymacje służbowe i odznaki identyfikacyjne. Inspektorzy Transportu Drogowego poruszają się oznakowanymi specjalistycznymi pojazdami koloru ciemnozielonego, z przednią klapą, drzwiami kierowcy i pasażera oraz tylnymi drzwiami koloru białego, z zamontowanymi na dachu „kogutami” barwy biało-niebieskiej i z opasaną dookoła odblaskową wstęgą. Na pojeździe umieszczone są napisy identyfikujące formację – Inspekcja Transportu Drogowego lub w skrócie ITD.

 

Źródło: Inspekcja Transportu Drogowego