Drukuj

Polska strategia ITSUnia Europejska dostrzega potrzebę zintensyfikowania  działań  na rzecz rozwoju  ITS oraz konieczność zdefiniowania wspólnych standardów systemowych wdrożeń. Dlatego pod koniec zeszłego roku Komisja Europejska opublikowała „Plan działania na rzecz wdrażania inteligentnych systemów transportowych w Europie”. Został też przygotowany projekt dyrektywy, która ma ustanowić ramy prawne dla koordynacji wdrożeń ITS w Europie. Nasze Ministerstwo Infrastruktury aktywnie uczestniczy w wypracowaniu końcowej wersji tej dyrektywy, brało także udział w przygotowaniu wniosków państw członkowskich do planu działań.

Obecne prace Ministerstwa Infrastruktury w zakresie ITS skupiają się w trzech obszarach. Pierwszy ma charakter strategiczny, a więc dotyczy przygotowania „Strategii rozwoju ITS w Polsce”. Drugi obszar działań obejmuje koordynowanie głównych projektów ITS w poszczególnych gałęziach transportu. Trzecim obszarem jest przygotowanie legislacyjne i organizacyjne do wydatkowania środków unijnych na projekty ITS.

Ministerstwo Infrastruktury w tej chwili przygotowuje się do prac nad dokumentem „Strategia rozwoju ITS w Polsce”. Kilka tygodni temu została wyłoniona w przetargu firma, która jako konsultant wesprze ministerstwo w przygotowaniu tego opracowania. Rozpoczęte w 2008 roku postępowanie przetargowe wszczęto według procedur Banku Światowego, ponieważ z pożyczki tej instytucji finansowej jest pokrywany koszt wykonania tego dokumentu. Podpisanie kontraktu z firmą pełniącą funkcje konsultanta jest już w fazie końcowej. Jak zapewnia Marcin Jaczewski z Ministerstwa Infrastruktury, zasadnicze prace nad strategią ruszą już w czerwcu. Celem strategii jest umożliwienie współpracy wewnątrzgałęziowej ITS. Dokument ten będzie również zawierał propozycje kompleksowych działań koniecznych do skutecznego wdrożenia w Polsce ITS oraz rekomendacje dla stworzenia projektu krajowej architektury ITS. Zakończenie prac nad „Strategią rozwoju ITS w Polsce” planowane jest na 2010 rok. Natomiast w 2011 roku planowane jest przyjęcie tego dokumentu jako rządowego przez Radę Ministrów.

Unijnym priorytetem w zakresie ITS jest wprowadzenie elektronicznego systemu poboru opłat, który zgodnie z europejską dyrektywą ma zapewnić interoperacyjność systemów państw członkowskich. Implementacja tych założeń nastąpiła w polskim prawie poprzez wprowadzenie zmian w ustawie o drogach publicznych. Zakładają one wycofanie się z opłat tzw. winietowych i wprowadzenie od lipca 2011 roku elektronicznego systemu poboru opłat na naszych drogach. - Ten system opłat będzie obowiązywał na autostradach, drogach ekspresowych oraz na drogach alternatywnych, by uniknąć objeżdżania tras, dla których wprowadza się system opłat, a tym samym ustrzec mieszkańców osiedli położonych przy trasach alternatywnych przed nasileniem się ciężkiego ruchu – mówi Marcin Jaczewski.

W resorcie infrastruktury również trwają prace nad rozstrzygnięciami dotyczącymi wydatkowania środków europejskich z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, w ramach działania 8.3 „Rozwój inteligentnych systemów transportowych”. Termin ogłoszenia konkursu w tym działaniu przewidywany jest na trzeci-czwarty kwartał tego roku. Budżet tego działania wynosi ponad 164 mln euro (włącznie z wkładem krajowym).
W celu uruchomienia działania 8.3 „Rozwój inteligentnych systemów transportowych” Ministerstwo Infrastruktury pracuje się nad projektem rozporządzenia umożliwiającego wsparcie projektów działania 8.3 ze środków krajowych w formie pomocy publicznej. W zależności od statutu beneficjenta zakłada się procentowo różny poziom finansowego wsparcia. Dla jednostek sektora publicznego wyniesie on 85 procent wartości projektu, natomiast dla prywatnych przedsiębiorstw – około 50 procent. W ramach tego działania dofinansowywane będą projekty ITS między innymi w zakresie zarządzania ruchem, obsługi podróżnych, poboru opłat, zarządzania flotą pojazdów. Projekt rozporządzenia MI w sprawie pomocy na inwestycje mające na celu rozwój inteligentnych systemów transportowych jest w tej chwili na etapie negocjacji z Komisją Europejską. - Są pewne wątpliwości KE co do tego programu, jednak staramy się argumentować nasze racje – mówi Marcin Jaczewski.

Ponadto, w POIiŚ w ramach działania 7.1 „Rozwój transportu kolejowego” realizowany będzie pilotażowy projekt z zakresu europejskiego systemu zarządzania ruchem kolejowym. Natomiast w działaniu 7.3 „Transport miejski w obszarach metropolitalnych” zostaną uwzględnione elementy telematyki usprawniające funkcjonowanie transportu publicznego. Rozwiązania ITS uwzględniane są także w działaniu 8.1 „Bezpieczeństwo ruchu drogowego”. W jego ramach realizowany będzie system automatycznego nadzoru nad ruchem drogowym.

Agnieszka Serbeńska

Materiał opracowany na podstawie informacji przekazanej podczas II Polskiego Kongresu ITS, Warszawa, 26-27 maja 2009 r.