Istnieje bogata oferta rozwiązań ITS, umożliwiających osiąganie celów społecznych, ekonomicznych i środowiskowych we wszystkich gałęziach transportu. Charakteryzują się one wysoką efektywnością, w tym ekonomiczną. Niestety w Polsce oferty wykorzystywane są w niewielkim stopniu. Taką konkluzją podsumowany został IV Kongres ITS Polska, który obradował w Warszawie w dniach 25-26 maja br.
Wnioski dotyczące kierunków rozwoju ITS i działań prowadzących do szybszego wdrażania innowacyjnych i zaawansowanych rozwiązań w Polsce zostały właśnie przedstawione. Komisja wnioskowa Kongresu podkreśla, że jedną z przyczyn szerszego upowszechnienia rozwiązań ITS są trudności ze zdobyciem poparcia społecznego, bez którego trudno o decyzje polityczne (wysokie miejsce na liście priorytetów). Zaznacza też, że istotny jest wizerunek i zrozumienie sensu ITS przez społeczeństwo. Dlatego jeden z wniosków mówi, że należy położyć większy nacisk na propagowanie rozwiązań z grupy ITS, w tym zademonstrowanie ich efektywności. Kluczową rolę odgrywają tu media, które należy zachęcać do współpracy - należy je informować i w miarę możliwości dbać o obecność w prasie i innych mediach.
Kolejne wnioski są następujące:
* Konieczne jest radykalne zwiększenie zaangażowania, wsparcia państwa dla rozwoju i wdrożenia rozwiązań ITS. Dobrym przykładem są działania rządu niemieckiego dotyczące unifikacji oprogramowania centrów zarządzania ruchem. Doprowadziły one do obniżenia kosztów ponoszonych przez miasta. Wsparcie obejmować powinno: finansowanie prac badawczo-rozwojowych, opracowania wytycznych, wymagań itp., finansowanie projektów pilotażowych. Pozytywnie ocenić należy ostatnie działania - planowane finansowanie systemów zarządzania ruchem ze środków UE.
* Zrozumiałe jest chronienie tworzonych przez dostawców algorytmów i technologii. Jednakże pożądane jest stworzenie możliwości swobodnej wymiany danych wejściowych i efektów pracy, która powinna być oparta na otwartych, ogólnodostępnych protokołach. Należy rozważyć powołanie polskiej organizacji typu non profit, do zadań której należałoby, między innymi:
- certyfikowanie sterowników sygnalizacji co do zgodności z obowiązującymi normami,
- opracowanie protokołu łączności do koordynacji sterowników różnych producentów,
- opracowanie protokołu łączności między sterownikami sygnalizacji i centralnymi systemami monitoringu,
- opracowanie protokołu łączności między systemami monitoringu.
* Tematem, któremu poświęcono szczególną uwagę na IV Kongresie ITS jest zarządzanie ruchem na drogach publicznych. Między innymi, zwrócono uwagę na konieczność modyfikacji prawa, w tym zapisów dotyczących uprawnień zarządzającego ruchem do zarządzania w czasie rzeczywistym. Wnioski zgłaszane wielokrotnie, dotąd bez powodzenia. Konieczne jest ich sformułowanie, np. w formie memoriału stowarzyszenia ITS Polska.
* Barierami szerszego wdrażania są zarówno zasoby kadrowe jak i obsada jednostek administracji wszystkich szczebli. Przykładowo, obsada jednostek zarządzania ruchem (ZR) na drogach różnej kategorii nie odpowiada potrzebom związanym z czynnościami administracyjnymi (np. inicjowanie i zatwierdzanie projektów organizacji ruchu) oraz eksploatacją coraz liczniejszych centrów ZR. Wnioskuje się:
- zwiększanie liczbę etatów jednostek odpowiedzialnych za wdrażanie i eksploatację rozwiązań kategorii ITS;
- rozszerzenie zakresu kształcenia (uczelnie, kształcenie ustawiczne). Konieczna jest bardziej intensywna współpraca uczelni z firmami rozwijającymi i wdrażającymi rozwiązania ITS.
* Istnieją silne związki między projektowaniem i wdrażaniem rozwiązań ITS a modelowaniem i prognozowaniem ruchu (prognozy długoterminowe i krótkoterminowe). Rozwiązania ITS są zarówno źródłem danych i informacji (co wykazano w wielu referatach), jak i użytkownikiem tych prognoz (np. w informowaniu użytkowników i zarządzaniu ruchem w czasie rzeczywistym). Powiązanie tych działań może przynieść obustronne korzyści.
* Tematem nadrzędnym, dotyczącym całości tematyki ITS i wszystkich gałęzi transportu, jest architektura ITS. Podejmowane wcześniej prace nad opracowaniem Krajowej Architektury ITS nie zostały sfinalizowane. Jest uzasadnione i pilne ponowne podjęcie opracowania Krajowej Architektury ITS, bądź innego dokumentu koncepcyjnego o charakterze strategicznym (ułatwiającego rozwój i planowanie wdrażania rozwiązań ITS w transporcie, zwłaszcza sektorze drogowym). Efektywne zakończenie tych prac, poza zapewnieniem interoperacyjności i zwiększeniem efektywności rozwiązań ITS, stwarzałoby szanse uzyskania znacznych redukcji kosztów wdrażania tych rozwiązań, w tym kosztów ponoszonych przez sektor publiczny. Czynnikiem o potencjalnie pozytywnym wpływie na kierunek, tempo i koszt prac nad Krajową Architekturą ITS byłoby wykorzystanie w Polsce (wzorem innych krajów UE) modelu e-FRAME.