TRISTAR - Zintegrowany System Zarządzania Ruchem, to największy, koordynowany przez Gdynię, partnerski projekt o charakterze metropolitalnym, realizowany przez Gdańsk, Gdynię i Sopot. TRISTAR opracowali naukowcy z Politechniki Gdańskiej. Ma on zrewolucjonizować poruszanie się po aglomeracji.

„Inteligentna zielona fala" swoim zasięgiem obejmie 141 skrzyżowań. Sytuację na drogach obserwować będzie 108 kamer. Światła będą sterowane tak, aby kierowcy jak najszybciej opuszczali krzyżówki. Jest to szczególnie istotne w godzinach szczytu, kiedy auta zamiast stać w korkach, będą mogły poruszać się ze stałą prędkością, co ma znacznie skrócić czas przejazdu głównymi arteriami aglomeracji. Dwa Centra Zarządzania i Sterowania Ruchem zlokalizowane będą w Gdańsku i Gdyni.

Dla potrzeb systemu zarządzania ruchem zostanie zbudowana nowa kanalizacja kablowa w pasach drogowych ulic objętych systemem, umieszczony w kanalizacji kablowej kabel światłowodowy, zostaną przebudowane i wybudowane nowe sygnalizacje świetlne wraz z urządzeniami do priorytetowego sterowania dla transportu zbiorowego. Powstanie między innymi system rejestracji wykroczeń drogowych, system identyfikacji pojazdów z automatycznym rozpoznawaniem tablic rejestracyjnych, wybudowane zostaną drogowe stacje meteorologiczne, tablice zmiennej treści informujące o warunkach ruchu i czasach dojazdu do wybranych punktów w Trójmieście, tablice informacji parkingowej określające ilość dostępnych miejsc do parkowania, tablice informacyjnych na przystankach komunikacji zbiorowej, terminale informacji dla pasażerów transportu zbiorowego.

Prezydent  Miasta Gdyni zarządzeniem z 2 grudnia 2011 r. zatwierdził wynik postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego o wartości równej lub przekraczającej 4 845 000 euro na wykonanie zadania ,,Zintegrowany System Zarządzania Ruchem TRISTAR” oraz wybór oferty z ceną ryczałtową brutto: 133 762 500,00 zł złożonej przez firmę Qumak – Sekom S.A.

Cena realizacji w podziale na poszczególne miasta wynosi:

a) dla obszaru Gdyni - 57 833 992,82 zł brutto,

b) dla obszaru Sopotu - 6 745 254,20 zł brutto,

c) dla obszaru Gdańska - 69 183 252,98 zł brutto.

Umowę z wykonawcą systemu podpisano 20 lutego br. Zakończenie robót planowane jest na 31 grudnia 2013 r. Po tym terminie wykonawca będzie regulował system i dokonywał pomiarów kontrolnych. Projekt zakończy się w pierwszej połowie 2014 r.

Wcześnie, tj. 1 lutego br. podpisano z firmą Grontmij Polska Sp. z o.o. umowę na usługę pełnienia funkcji Nadzoru Inwestorskiego Systemu TRISTAR. Cena ryczałtowa brutto za usługę wynosi 1 965 920,07 zł.

Cena za nadzór w podziale na poszczególne miasta wynosi:

a) dla obszaru Gdyni - 850 260,43 zł brutto;

b) dla  obszaru Sopotu - 97 706,23 zł brutto;

c) dla obszaru Gdańska - 1 017 953,41zł brutto.

Zakończenie tych prac nastąpi 31 grudnia 2013 r. Po tym terminie nastąpi faza weryfikacji dokumentacji odbiorowej i zostanie dokonany odbiór ostateczny inwestycji.

Unijna dotacja pokryje 85% kosztów kwalifikowalnych realizacji tej inwestycji. Gdańsk, Sopot i Gdynia otrzymają dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Umowa, którą 25 maja 2011 r. podpisał prezydent Gdyni z  Centrum Unijnych Projektów Transportowych, przewiduje dotację do 156 mln zł. Pieniądze unijne pozyskane zostały nie przez pojedyncze miasta, ale przez Metropolię w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (Priorytet VIII: Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe, Działanie 8.3 Rozwój Inteligentnych Systemów Transportowych).

W Polsce systemy, podobne do TRISTAR-a, wprawdzie mniej kompleksowe ale także z możliwością zarządzania ruchem w czasie rzeczywistym, funkcjonują w Warszawie, Krakowie, Łodzi, Olsztynie i Poznaniu. Na świecie – w większości dużych miast Europy Zachodniej, Ameryki i Azji. Obecnie w Polsce z wykorzystaniem środków unijnych systemy podobne do TRISTAR-A wdrażają inne miasta np.: Bydgoszcz, Kalisz, Koszalin, Kraków, Rzeszów, czy Wrocław.

Na tle innych systemów, System TRISTAR wyróżnia kompleksowość i duży zakres wdrażanych środków i podsystemów funkcjonalnych oraz ich bezpośrednia integracja z systemem zarządzania miastem. Obszarowo będzie to największy system w Polsce. Co ważne – system jest otwarty na dalszy rozwój.

Wprowadzenie systemu TRISTAR ułatwi życie mieszkańcom Trójmiasta. Pozwoli na łatwiejszą i bezpieczniejszą jazdę po ulicach. I błyskawicznie będzie można poznać aktualną sytuację na drogach, korzystając z ogólnodostępnego internetowego serwisu informacyjnego TRISTAR. I tak w odniesieniu do transportu zbiorowego informacje o rzeczywistym czasie odjazdu pojazdów komunikacji publicznej będą przekazywane oprócz portalu internetowego, również za pośrednictwem tablic informacji pasażerskiej – na przystankach. Na portalu internetowym oraz w tzw. terminalach pasażerskich – zlokalizowanych w głównych węzłach transportowych Trójmiasta – będzie można zaplanować podróż z uwzględnieniem przesiadek i opóźnień pojazdów. W systemie TRISTAR transport zbiorowy uzyska priorytet w sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniach, co z pewnością poprawi jego punktualność.

Informacje będą przekazywane również kierowcom samochodów. Za pośrednictwem tablic o treści zmiennej w zależności od aktualnej sytuacji, zostaną oni poinformowani o np. wypadku drogowym i zalecanym objeździe oraz czasie przejazdu pomiędzy wybranymi miejscami w Trójmieście. Znaki zmiennej treści będą ostrzegały kierowców o warunkach pogodowych oraz ograniczały dopuszczalną prędkość w przypadku złych warunków atmosferycznych, co poprawi bezpieczeństwo ruchu.

Płynność i bezpieczeństwo ruchu poprawi również zainstalowanie fotorejestratorów prędkości i przejazdu na czerwonym świetle. System sterowania ruchem drogowym również przyczyni się do poprawy warunków w sieci ulic poprzez dostosowanie parametrów sygnalizacji do bieżącego natężenia ruchu, co spowoduje skrócenie czasu przejazdu i ograniczenie kolejek pojazdów.

Zmniejszeniu zatłoczenia mają służyć również tablice i znaki informacji parkingowej, które skierują kierowców na parking z wolnymi miejscami postojowymi, ograniczając przypadki poszukiwania przez kierowców wolnych miejsc postojowych co powoduje wzrost natężenia ruchu i zatłoczenia.

Źródło: Urząd Miasta Gdyni