Efektem realizacji projektu „Trasy Rowerowe w Polsce Wschodniej” będzie zaprojektowanie i wykonanie ścieżki rowerowej umożliwiającej dogodne połączenie wszystkich regionów Polski Wschodniej w ramach istniejącej tam sieci tras rowerowych. Poszczególne województwa łączyć się będą ze sobą tzw. punktami styku umożliwiającymi płynne pokonywanie trasy przez turystów rowerowych. Projekt „Trasy Rowerowe w Polsce Wschodniej”, współfinansowany ze środków Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej, ma kluczowe znaczenie dla rozwoju turystyki tego obszaru kraju. Do 2015 roku powstać ma na tym terenie 2 tys. km ścieżek rowerowych. Szacowany budżet projektu to 50 mln euro.

Wygodnie i bezpiecznie rowerem do celu

Celem projektu jest stworzenie podstawowej infrastruktury związanej z obsługą ruchu rowerowego. Projekt zakłada budowę spójnej trasy rowerowej, która umożliwi ponadregionalną turystykę rowerową, łączącą pięć województw Polski Wschodniej: warmińsko-mazurskie, podlaskie, lubelskie, świętokrzyskie i podkarpackie. Ważnym aspektem realizacji projektu jest jego komplementarność w stosunku do planowanej oraz już istniejącej infrastruktury turystycznej, a zwłaszcza istniejących szlaków rowerowych. Jednym z głównych celów stawianych przed projektem jest również połączenie istniejących lokalnych tras w spójną sieć tras rowerowych w Polsce Wschodniej, a także skomunikowanie z punktami obsługiwanymi przez transport publiczny i obiektami podstawowej infrastruktury turystycznej.

Na projekt składają się dwa komponenty:

1) wytyczanie i oznakowanie tras rowerowych oraz budowa, rozbudowa i modernizacja dróg (ścieżek) dla rowerów o utwardzonej nawierzchni, które umożliwią bezpieczne przemieszczanie się turysty rowerowego oraz połączą miejsca kluczowe z punktu widzenia ruchu rowerowego (dworce kolejowe, autobusowe, parkingi, atrakcje turystyczne),

2) budowa i montaż podstawowej infrastruktury towarzyszącej, tj. stojaków na rowery, wiat postojowych, wiat widokowych itp. oraz innych urządzeń niezbędnych do zapewnienia bezpiecznego przejazdu po drogach (ścieżkach) rowerowych realizowanych w ramach Programu.

W ramach projektu powstanie bezpieczna i spójna trasa rowerowa poprawiająca dostępność do miejsc atrakcyjnych turystycznie. Stąd w jego opracowaniu szczególnie uwzględniono walory turystyczno-krajoznawcze Polski Wschodniej, co z kolei ma się przyczynić do wykreowania aktywnego i atrakcyjnego wypoczynku, rozbudowy lokalnej bazy turystycznej czy restrukturyzacji zawodowej na wsi. Inwentaryzację infrastruktury turystycznej oparto o listę największych atrakcji turystyczno-krajoznawczych wyznaczonych przez władze samorządowe poszczególnych województw, przedstawicieli makroregionu oraz organizacji społecznych  działających w zakresie ochrony środowiska i promocji turystyki rowerowej. Wytyczenie tras rowerowych przez najbardziej wartościowe przyrodniczo i kulturowo tereny w makroregionie umożliwi rozwój turystyki specjalistycznej oraz pozytywnie wpłynie na aktywizację lokalnych przedsiębiorstw ze specjalnym uwzględnieniem agroturystyki.

Ponadto zrealizowany projekt w istotny sposób przyczyni się do ochrony miejsc cennych przyrodniczo przed nieskoordynowanym ruchem turystycznym, a także znacząco podniesie wygodę  i poprawi bezpieczeństwo sympatyków ruchu rowerowego. Trasy rowerowe o utwardzonej nawierzchni, sieć miejsc postojowych oraz oznakowanie szlaków rowerowych zapewnią bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego minimalizując prawdopodobieństwo kolizji z pojazdami mechanicznymi.

Rowerem po świętokrzyskim

Najbardziej zaawansowany w projekcie tworzenia ścieżek jest region świętokrzyski. Budowanie i wyznaczanie tras w województwie ruszy w 2013 roku i będą one gotowe w 2015 roku. Stworzenie blisko 190 kilometrowego odcinka profesjonalnej infrastruktury rowerowej na terenie województwa świętokrzyskiego, przyczyni się do popularyzacji regionu jako idealnego miejsca do uprawiania turystyki aktywnej.

Stworzenie bezpiecznej infrastruktury dla ruchu rowerowego stanowi element rozwoju zrównoważonego transportu oraz wywoła impuls do rozwoju i promowania turystyki rowerowej. Całość wspieranych działań przyczyni się do aktywizacji społecznej i otworzy nowe możliwości spędzania wolnego czasu.

Dla regionu rozwój turystyki rowerowej będzie znaczącym czynnikiem rozwoju lokalnego, z wykorzystaniem istniejącego potencjału, m.in. dużych naturalnych walorów krajoznawczo – turystycznych i przyrodniczych, a także szlaków pielgrzymkowych do miejsc kultu religijnego.

W realizacji projektu od chwili jego rozpoczęcia jego aktywnie uczestniczy Świętokrzyski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Kielcach. Ścisła współpraca z Urzędem Marszałkowskim pełniącym rolę Beneficjenta projektu znalazła również wymiar w uchwale Zarządu Województwa nr 2985/10 z dnia 17 listopada 2010 r. na mocy której kolejne (techniczne) etapy projektu zostały powierzone do realizacji Świętokrzyskiemu ZDW. Obejmują one m.in.: przygotowanie wniosku aplikacyjnego wraz z załącznikami oraz działania związane z podpisaniem umowy o dofinansowanie projektu; przygotowanie i przeprowadzenie procedur przetargowych na dokumentację; wybór wykonawcy, podpisanie umów z wykonawcą i bieżące kontakty z nim; uzyskanie wymaganych opinii, decyzji i pozwoleń; monitorowanie postępów w realizacji projektu i sprawozdawczość; przygotowanie i obsługa wniosków o płatność.

Świętokrzyski odcinek trasy rowerowej prowadzi przez:

• powiat sandomierski (miasto Sandomierz, gmina Samborzec, gmina Koprzywnica, gmina Klimontów),
• powiat opatowski (gmina Iwaniska),
• powiat staszowski (gmina Bogoria),
• powiat kielecki (gmina Raków, gmina Pierzchnica, gmina Daleszyce, gmina Morawica, gmina Piekoszów, gmina Strawczyn, gmina Miedziana Góra, gmina Mniów),
• miasto Kielce,
• powiat konecki (gmina Radoszyce, gmina Końskie).

Uproszczony przebieg trasy:

Trześń > Sandomierz > Koćmierzów > Zajeziorze > Skotniki > Sośniczany > Jachimowice > Byszów > Klimontów > Górki > Pokrzywianka > Konary > Kujawy > Ujazd > Iwaniska > Zielonka > Marianów > Wierzbka > Niemirów > Rakówka > Raków > Mędrów > Smyków > Holendry > Ujny > Trzemoszna > Borków > Marzysz > Suków > Dyminy > Kielce (południowe obrzeża Miasta oraz łącznik do PKP Kielce) > Górki Szczukowskie > Podzamcze > Chełmce > Oblęgorek > Porzecze > Pępice > Cierchy > Stachura > Mokry Bór > Skoki > Leśniówka > Straszów > Kłucko > Łysów > Węgrzyn > Grębosze > Mościska Małe > Mościska Duże > Plenna > Sielpia Wielka > Gatniki.

Długość oznakowanej trasy rowerowej w regionie świętokrzyskim wyniesie 190,36 km, w tym długość wybudowanych bitumicznych ścieżek rowerowych - 23,03 km, długość adaptowanych dróg gruntowych - 26,02 km, długość ciągów pieszo-rowerowych (adaptacja/przebudowa chodnika) - 5,89 km. W ramach projektu zostanie przebudowanych 20 skrzyżowań i 9 obiektów inżynierskich. Na trasie będzie 24 Miejsc Obsługi Rowerzystów.

***
Turystykę rowerową w pięciu województwach objętych unijnym programem Rozwój Polski Wschodniej wypromować ma Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Świętokrzyskiego. Budżet projektu promocji turystyki rowerowej wynosi 25 mln zł. Kampania promocyjna będzie realizowana w partnerstwie z pozostałymi regionami.

Źródło: Grzegorz Szczęsny, Świętokrzyski Urząd Marszałkowski, Biuletyn nr 75 Klubu Inżynierii Ruchu, przygotowany na Seminarium szkoleniowe - Kielce (Szklana Huta) czerwiec 2012 r.; Portal Funduszy Europejskich - Program Rozwój Polski Wschodniej