Obciążenie ruchem miejskiej sieci drogowej jest pochodną między innymi częstotliwości użytkowania samochodu, stopnia napełnienia oraz liczby samochodów wyrażanej zwykle wskaźnikiem na 1000 mieszkańców. Wskaźnik ten w polskich miastach osiągnął już, albo zbliża się do poziomu występującego w zamożniejszych od Polski miastach krajów europejskich.
W 1999 roku Związek Miast Polskich wdrożył System Analiz Samorządowych (SAS). Za jego pomocą monitorowane są usługi publiczne w miastach. Od roku 2007 SAS jest integralną częścią projektu pn. „Budowanie potencjału instytucjonalnego jednostek samorządu dla lepszego dostarczania usług publicznych”.
Wyniki SAS z monitorowania transportowych usług publicznych w miastach tworzą szeroki zbiór danych i wskaźników dotyczących infrastruktury transportowej oraz publicznego transportu pasażerskiego w polskich miastach. Przytaczane poniżej dane o bezpieczeństwie ruch drogowego są częścią badań SAS Transport.
Motoryzacyjny wskaźnik miast
Wskaźnik motoryzacji społeczeństwa w 2007 r. w grupach miast pod względem liczby mieszkańców zilustrowano na rysunku 1. Odnotowano, że najwyższy wskaźnik ilości samochodów na 1000 mieszkańców jest w miastach 25-50 tys. mieszkańców i wynosi 524,67. Średnia wartość wskaźnika dla wszystkich miast uczestniczących w SAS wynosi 402,63 s.o./1000 mieszkańców, przy wartości minimalnej w miastach 100-200 tys. 359,79 s.o./1000 mieszkańców. Podobne proporcje są w ilości ogółu pojazdów samochodowych w odniesieniu do 1000 mieszkańców – rysunek 2. Okazuje się, że przypisane w przeszłości wysokie wskaźniki motoryzacji społeczeństwa do miast dużych, wyrównały się i oscylują na poziomie ok. 400 samochodów osobowych/1000 mieszk. i odpowiednio ok. 500 wszystkich pojazdów samochodowych/1000 mieszkańców (samochody osobowe, autobusy, samochody ciężarowe, dostawcze).
Zwraca uwagę fakt bardzo wysokiej dynamiki przyrostu ilości samochodów w miastach do 25 tys. mieszk. i przede wszystkim w miastach grupy 25-50 tys. mieszk. Mieszkańcy tych miast podejmują pracę, naukę i korzystają z różnych usług oferowanych w miastach dużych i metropoliach. Wobec ograniczeń zbiorowego transportu w połączeniach regionalnych – szczególnie kolejowych – jedynym efektywnym środkiem transportu pozostaje samochód. W konsekwencji powoduje to zwiększenie zatłoczenia w miastach dużych i jest jednym z przykładów wpływu na transport miejski czynników zewnętrznych.
Po ustabilizowaniu się w latach 1999-2004 omawianych wskaźników motoryzacji na poziomie około średnio 290 samochodów osobowych/1000 mieszk., w latach 2004- 2007, według danych SAS - Transport, zwiększyła się wyraźnie dynamika corocznego przyrostu motoryzacji osiągając w r. 2007 średnio poziom ok. 390-400 samochodów osobowych/1000 mieszk. Ta dynamika wzrostu ma zapewne związek z dobrą koniunkturą gospodarczą w tym okresie, ale również należy brać pod uwagę w odniesieniu do zasad zrównoważonego rozwoju transportu, problematykę ograniczeń wprowadzanych przez organizację zbiorowego transportu pasażerskiego, która powoduje zwiększony udział transportu samochodowego w realizacji potrzeb transportowych.
- poprz.
- nast. »»