Rozdzielenie chodnika i ciągu pieszego (pasy rozdziału)

Wydzielenie drogi rowerowej na całkowicie niezależny ciąg jest najbardziej efektywnym rozwiązaniem w największym stopniu zapewniającym bezpieczeństwo ruchu pieszego i rowerowego. W Gdańsku zastosowano kilka różniących się między sobą sposobów rozdzielenia dróg rowerowych i chodników. Mogą to być pasy rozdziału w poziomie chodnika i drogi rowerowej lub wyniesione w stosunku do nich. Bardzo dobrym rozwiązaniem jest uzupełnianie pasa rozdziału dodatkowymi elementami, które służą do podkreślenia rozdziału pomiędzy oboma ciągami. Mogą to być np. lampy oświetleniowe, tablice reklamowe lub roślinność.

Separacja optyczna

Sprawdzonym w Gdańsku rozwiązaniem jest stosowanie separacji optycznej polegającej na obniżeniu w stosunku do przylegającego chodnika drogi rowerowej o ok. 3-5 cm. Linia separacyjna w takim wypadku wykonywana jest z kostki betonowej fazowanej i ma szerokość 20-40 cm. Kolor kostki jest kontrastowy najczęściej zarówno do drogi rowerowej, jak i chodnika. W niektórych przypadkach istniała konieczność (np. decyzją konserwatora zabytków) stosowania kostki kamiennej w miejsca betonowej.

Separacja fizyczna

Ostatnim ze sposobów odseparowania ruchu pieszego i rowerowego jest stosowanie fizycznych przeszkód (bariery, słupki) oddzielających chodnik i drogę rowerową. Jednak doświadczenia z funkcjonowania tego typu rozwiązań w Gdańsku wykazały szereg ich wad. Dotyczy to możliwości efektywnego utrzymania dróg rowerowych, na których są te elementy ustawiane (utrzymanie zimowe) oraz możliwości wykorzystania ciągu pieszo–rowerowego w sposób szczególny (np. dla awaryjnych przejazdów służb ratunkowych). Istotny również jest fakt, że w przypadku dostania się pieszego na drogę rowerową (nawet przypadkowego) tego typu przeszkoda staje się dla niego pułapką. W związku z powyższym elementy te muszą być stosowane z dużym wyczuciem, choć niewątpliwe w niektórych sytuacjach są one bardzo skuteczne.

***

Wypadki z udziałem rowerzystów i pieszych nie są najważniejszym problemem z punktu widzenia zarówno jednych, jak i drugich użytkowników ruchu. Tym niemniej są problemem niewspółmiernie do swojego znaczenia marginalizowanym, co w konsekwencji budzi wiele niepotrzebnych emocji, wzajemnych oskarżeń i braku zrozumienia. Wydaje się, że środowiska rowerzystów w sposób niedostateczny dostrzegają skalę tego zjawiska (mimo, że jest to druga w kolejności przyczyna zdarzeń z ich udziałem) skupiając uwagę w znacznie większym stopniu na zagrożeniach, jakich doświadczają ze strony pojazdów. Natomiast piesi nie posiadają dostatecznego lobby mogącego zadbać o ich prawa, a trzeba podkreślić, że to oni najczęściej są stroną poszkodowaną w konfliktach z rowerzystami. Dlatego właśnie szczególnego znaczenia nabiera promowanie i stosowanie rozwiązań, które chroniąc z jednej strony interesy pieszych, z drugiej strony pozwolą rowerzystom w możliwie efektywny sposób korzystać z sieci dróg rowerowych. Należy pamiętać, że rozwiązania te muszą być bezpieczne dla obu tych grup.

W Gdańsku dążenie do rozwoju ruchu rowerowego jest bardzo silne. Rower traktowany jest jako pełnoprawny środek transportu, a jego popularyzacja stała się jednym z kluczowych założeń strategii transportowej miasta. Tym niemniej w ostatnich latach zaczęto dostrzegać także konsekwencje tego stanu rzeczy. Jedną z nich jest zagrożenie pieszych i wynikająca z tego konieczność ich ochrony, przy czym w sposób taki, aby w możliwie niewielki sposób ograniczyć komfort i atrakcyjność korzystania z roweru. Zastosowanie szeregu nowatorskich w skali kraju rozwiązań na przebudowanej w 2008 roku Nadmorskiej Drodze Rowerowej jest tego dowodem i zaledwie kolejnym etapem poszukiwania rozwiązań skutecznych i zarazem bezpiecznych dla wszystkich zainteresowanych.

Tomasz Wawrzonek
Zarząd Dróg i Zieleni w Gdańsku

Referat prezentowany był na seminarium KLIR, 5 marca 2009 r.

Tweet