Artykuły

Po 40 latach stosowania polityki dostępnego transportu rezultaty i wyniki miast europejskich są imponujące i dalece wyprzedzające naszą rodzimą rzeczywistość. My jesteśmy dopiero na początku tej drogi. Usiłujemy przekonać władze i urzędników, że warto nią podążać.

Najistotniejsze wytyczne, jakimi powinien się kierować organizator transportu i przewoźnik są następujące:

1. Dostępność transportu jest potrzebna ogromnej grupie osób – służy ona nie tylko osobom niepełnosprawnym, ale także turystom i mieszkańcom gminy.

2. Dostępność dla jednej niepełnosprawności = niedostępność; nie można traktować na przykład niskiej podłogi jako jedynego uznanego elementu dostępności pojazdu.

3. Internet i przystanek to także części systemu komunikacyjnego, których nie można pomijać w planowaniu dostępnego transportu.

4. Dostępny transport to piramida zależności – zamawianie przez gminę dostępnych rozwiązań wpływa na zwiększenie dostępności dostarczanych przez przewoźników i producentów usług i produktów przewozowych.

5. Dostępność to ludzie – pracownicy i współpasażerowie, których należy edukować w zakresie wspierania niepełnosprawnych podróżnych.

6. Konsultacje z osobami niepełnosprawnymi i tworzenie przyjaznych standardów to właściwa ścieżka planowania zrównoważonego rozwoju transportu.

7. Uniwersalne projektowanie systemu transportowego powinno być nadrzędną zasadą planisty.

8. Promocja dostępności powinna towarzyszyć działaniom na rzecz dostępności usług, ponieważ dzięki niej popularyzują się standardy i wiedza o dobrych praktykach.

Niepełnosprawny pasażer

Niepełnosprawnością wzrokową dotknięte są nie tylko osoby niewidome, ale także osoby słabowidzące ze względu na niedające się skorygować wady. Przykładami dysfunkcji wzroku są: całkowita ślepota, jedynie poczucie światła, zaburzenie widzenia centralnego, zaburzenie widzenia obwodowego (tzw. widzenie tunelowe), ubytki w polu widzenia, zaburzenie ostrości widzenia (np. krótkowzroczność, dalekowzroczność), zaburzenie widzenia barw, ślepota zmierzchowa. Bariery, z jakimi zmagają się osoby z niepełnosprawnością wzrokową to:

* niedostępność lub ograniczony dostęp do:

- informacji wizualnych (oznaczeń, kierunkowskazów, gestykulacji, mimiki itp.),

- materiałów drukowanych (informatorów, formularzy),

- informacji o zachowaniu w razie zagrożenia (oznaczeń dróg ewakuacyjnych, instrukcji drukowanych),

* trudności w poruszaniu się w nieznanym miejscu bez wcześniejszych wskazówek,

* trudności w samodzielnej obsłudze urządzeń (np. windy bez specjalnego oprzyrządowania),

* trudności z odnalezieniem drogi, jeśli zmienia się jej bieg.

Niepełnosprawność narządu słuchu również posiada bardzo wiele odmian. Osoby niesłyszące mogą posługiwać się językiem migowym lub nie. Niedosłyszące wykorzystują całą gamę różnych aparatów słuchowych lub w ogóle nie chcą z nich korzystać. Największe bariery w transporcie, z którymi zmagają się osoby z dysfunkcjami słuchu to:

• niedostępność lub ograniczony dostęp  do informacji dźwiękowej (np. komunikaty głosowe, informacje ustne, sygnalizacje dźwiękowe),
• trudności w korzystaniu z informacji wizualnej w niekorzystnych warunkach (słabe oświetlenie),
• w przypadku osób korzystających z resztek słuchu, utrudniona lub całkowicie niemożliwa komunikacja w niekorzystnych warunkach (tłok, hałas),
• często ograniczone zrozumienie skomplikowanego słownictwa i pojęć abstrakcyjnych.

Niepełnosprawnością ruchową są dotknięte nie tylko osoby na wózkach, lecz także poruszające się o kulach, o lasce, z balkonikiem, mające problem z kończynami: górnymi, dolnymi, górnymi i dolnymi jednocześnie. Bariery, odczuwane przez tę grupę pasażerów niepełnosprawnych to:

• niedostępność lub ograniczony dostęp do ciągów komunikacyjnych,
• schody,
• zbyt małe windy,
• zbyt wąskie przejścia i drzwi,
• ciężkie drzwi, szczególnie z mechanizmem samozamykającym,
• drzwi obrotowe,
• śliskie bądź pokryte grubym dywanem podłogi,
• niedostępność lub utrudniony dostęp do przycisków i przedmiotów znajdujących się na niewłaściwej wysokości,
• brak wystarczającej przestrzeni do swobodnego przemieszczania się osoby na wózku, o kulach lub z balkonikiem,
• brak wyposażenia ułatwiającego lub umożliwiającego samodzielność w pojeździe (np. uchwyty, poręcze),
• trudności w uzyskaniu właściwej pomocy w pokonaniu istniejących barier.

Również osoby mające istotne problemy z mową i artykulacją (np. jąkające się, sepleniące, z silną mową nosową) natrafiają na bariery w transporcie:

• trudności w porozumieniu się z kierowcą, konduktorem lub współpasażerami,
• trudności wypowiadaniu długich i skomplikowanych wyrazów i zdań,
• trudności w szybkim komunikowaniu się,
• czasem występująca niechęć do podejmowania komunikacji werbalnej.

Tweet