Organy Unii Europejskiej uznały, że efektywność inwestowania w ITS jest wyższa od inwestowania w „ciężką” infrastrukturę. Zatem w polityce unijnej ITS przesunęły się na jedną z wyższych pozycji na liście priorytetów. Unia od dawna konsekwentnie wspiera ich rozwój poprzez prace badawczo i tworzenie instrumentów prawnych dla wdrożeń, a także poprzez promocję oraz przywiązywanie szczególnej wagi do projektów ITS w dofinansowaniu z funduszy UE.
Polityka Unii Europejskiej w odniesieniu do inteligentnych systemów transportowych jest sformułowana w kluczowych dokumentach wspólnotowych dotyczących sektora transportu. Należą do nich między innymi: „Biała Księga – wspólna polityka transportowa do roku 2010” opublikowana w 2001 r.
, „Europa w ruchu: polityka transportowa służąca zrównoważonej mobilności – wyniki średnio-okresowego przeglądu polityki sformułowanej w 2001 roku” (dokument z 2006 r.), czy pochodzący z końca 2008 r. „Plan działania na rzecz wdrażania inteligentnych systemów transportowych w Europie”.
„Księga” z aneksem
- Kluczowa dla rozwoju ITS w Europie jest „Biała księga” - zastrzega prof. Wojciech Suchorzewski z Politechniki Warszawskiej. - O nadaniu priorytetu rozwiązaniom ITS świadczy następujące stwierdzenie: „Przyszedł czas na mniej betonu i więcej inteligencji w systemie transportu. Należy podjąć konkretne działania w celu zapewnienia czystszego i bardziej bezpiecznego transportu drogowego i morskiego oraz wbudowania inteligentnych systemów we wszystkie gałęzie transportu” – cytuje profesor.
O wadze przypisanej ITS świadczy zawarcie w „Białej księdze” aneksu IV „Postęp technologiczny i ITS”. Przytoczono w nim zadania z wcześniej już realizowanego programu eEurope i na jego podstawie założono, że do końca 2002 roku w 50% dużych miast UE (starej piętnastki) funkcjonować będą systemy informacji o warunkach ruchu i podróżowania oraz na 50% odcinków autostrad funkcjonować będą systemy wykrywania wypadków i zatłoczenia (co w dużej części zostało zrealizowane). Ponadto przyjęto, że będą podjęte inicjatywy ustawodawcze prowadzące do wdrożenia rozwiązań takich jak Otwarte Niebo Europejskie (ang. Single European Sky) oraz zaawansowanych systemów zarządzania ruchem kolejowym i transportem morskim. Równocześnie zastrzeżono, że szanse na uzyskanie największych efektów ma transport drogowy. Ten wniosek jest wynikiem badań przeprowadzonych w latach 1998-1999. Według nich ITS umożliwia redukcję czasu podróży na zatłoczonych drogach do 20% oraz przynosi wzrost przepustowości o 5-10%.
- W Unii Europejskiej więc od dawna uważano, że dziedziną na którą należy położyć szczególny nacisk jest transport drogowy, co też wynika z tego, że ponad 70% przewozów – a w niektórych sytuacjach nawet 90% – w większości państw europejskich odbywa się drogami – podkreśla prof. Wojciech Suchorzewski. - Wyrazem tego podejścia była też wielkość środków finansowych, jakie Unia skierowała na tę dziedzinę w latach 2001-2006, to jest 800 mln euro.
W roku 2006 przeanalizowano postęp we wdrażaniu polityki sformułowanej w „Białej księdze”, podsumowując wyniki tego w dokumencie „Europa w ruchu: polityka transportowa służąca zrównoważonej mobilności”. - Jedną z konkluzji było, że rozwój infrastruktury transportu nie wystarczy do osiągnięcia celów dotyczących sprawności (w tym redukcji zatłoczenia), efektywności ekonomicznej, ograniczenia niekorzystnego wpływu na środowisko oraz poprawy bezpieczeństwa w transporcie. Stwierdzono, że obok działań przewidzianych w Białej Księdze z 2001 r. niezbędne są dodatkowe instrumenty, w tym inteligentne systemy transportowe. Potwierdzono, że zastosowanie zaawansowanych systemów zarządzania ruchem na zatłoczonych odcinkach dróg może przynieść wzrost przepustowości oraz znaczącą redukcję strat czasu. Natomiast w transporcie ładunków możliwa jest znaczna poprawa efektywności przez zwiększenie wskaźnika wykorzystania ładowności, optymalizację tras i harmonogramów przewozów. W efekcie uznano ITS za najbardziej obiecujący, priorytetowy obszar - podkreśla prof. Suchorzewski.
W podsumowaniu podkreślono, że szczególnie istotnym zadaniem instytucji unijnych jest „zapewnienie interoperacyjności systemów ITS w krajach UE oraz stymulacja standaryzacji sieci ITS ”. Efektem tego ma być redukcja kosztów transportu oraz integracja zarządzania sieciami dróg krajowych prowadząca do przekształcenia zbioru odrębnych sieci w jedną sieć europejską.
- poprz.
- nast. »»
