Narodowy Program Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego 2013-2020 został oparty na pięciu podstawowych filarach: bezpieczny człowiek, bezpieczna droga, bezpieczna prędkość,  bezpieczny pojazd oraz ratownictwo medyczne i opieka powypadkowa. Program ma inspirować podmioty administracji rządowej i samorządowej oraz podmioty i instytucje publiczne jak również prywatne mogące wpływać swoją działalnością na bezpieczeństwo ruchu drogowego. Ma też zachęcać wszystkich obywateli do współpracy na rzecz wspólnego celu jakim jest czynienie polskich dróg bezpieczniejszymi. Program uwzględnia kontekst obowiązujących, przyjętych i planowanych innych programów i strategii, zarówno międzynarodowych (ONZ i UE), jak i krajowych.

Na 100 wypadków, do jakich dochodzi na polskich drogach, ginie aż 11 osób, a 31 doznaje ciężkich obrażeń. Wśród państw Unii Europejskiej Polska należy do niechlubnej czołówki pod względem liczby ofiar śmiertelnych wypadków. Udział naszego kraju w łącznej liczbie zabitych w UE stanowi 14%. Ryzyko utraty życia na polskich drogach jest dwukrotnie większe niż średnia europejska, a ponad trzykrotnie w porównaniu do liderów brd, a więc Wielkiej Brytanii, Holandii czy Szwecji. Do porównań międzynarodowych najczęściej stosowany jest wskaźnik śmiertelności określany roczną liczbą ofiar śmiertelnych na 1 mln mieszkańców. W tej kwalifikacji Polska w 2011 roku niestety wypadła niekorzystnie.

Wśród ofiar wypadków największą grupę stanowią piesi (34% ofiar śmiertelnych i 28% ciężko rannych). Do tych zdarzeń głównie dochodzi w obszarach miejskich. Wśród kierujących największą grupę ofiar stanowią prowadzący samochody osobowe. Do tych wypadków przede wszystkim dochodzi na odcinkach dróg zamiejskich. Są one tym tragiczniejsze, że ofiarami są też pasażerowie pojazdów. Również w grupie wysokiego ryzyka są rowerzyści (8% ofiar śmiertelnych i 9% ciężko rannych), choć ich udział w ruchu stanowi zaledwie 1%. Ponadto wzrasta udział wypadków z motocyklistami i motorowerzystami.

Od 2012 roku koszty wypadków drogowych w Polsce są wyceniane przez Instytut Badawczy Dróg i Mostów na zlecenie Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Metoda wyceny wypadków drogowych w Polsce opiera się na ogólnie przyjętych praktykach z zakresu ekonomiki transportu i obejmuje następujące składowe: koszty medyczne, koszty utraconej mocy produkcyjnej (utracona produkcja), koszty uszkodzenia mienia, koszty administracyjne. Metoda ta nie obejmuje kosztów ludzkiego cierpienia wywołanego na skutek wypadków drogowych. Dodatkowo badania Instytutu Badawczego Dróg i Mostów nie uwzględniają kosztów kolizji (wg szacunków to ok. 8 mld zł), czyli takich zdarzeń w których nie ma ofiar.

Według danych dla roku 2011, największy udział w rocznych kosztach wypadków w Polsce stanowią koszty osób rannych (57,3%). Koszty ofiar śmiertelnych stanowią blisko 1/3 rocznych kosztów wypadków (32,6%). Najmniejszy udział w kosztach stanowią koszty strat materialnych (10,1%). Roczne koszty wypadków drogowych (z ofiarami) obecnie na rok 2011 wyceniane są na poziomie ponad 20 mld zł. Biorąc pod uwagę także kolizje, koszty niebezpiecznych zdarzeń drogowych szacuje się na ponad 28 mld zł.

Tymczasem prognozy demograficzne i motoryzacji w Polsce wskazują, że w latach 2011–2020 liczba mieszkańców może zmniejszyć się o 1–4%, liczba pojazdów może wzrosnąć o dalsze 15‐25%, tj. osiągnąć 30 mln pojazdów, ruchliwość mieszkańców (liczona pracą przewozową pojazdów) może wzrosnąć o 30–35%. Stagnacja lub ograniczenie działań prewencyjnych w najbliższych latach może doprowadzić do zatrzymania tendencji spadkowej liczby wypadków drogowych i ich ofiar. Szacuje się, że w takim przypadku do roku 2020 w wypadkach drogowych może zginąć ponad 40 tys. osób, a ponad 0,5 mln osób może być rannych. Straty materialne i społeczne tych zdarzeń drogowych mogą sięgnąć kwoty 225 mld zł. Konieczne jest zatem podjęcie skutecznych i efektywnych działań na rzecz ochrony życia i zdrowia uczestników ruchu drogowego.

Przeprowadzone analizy pozwoliły na zidentyfikowanie głównych problemów bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce:

1. Ochrona pieszych uczestników ruchu drogowego.

2. Kształtowanie jazdy z bezpieczną prędkością.

3. Kształtowanie bezpiecznych zachowań uczestników ruchu drogowego.

4. Dostosowanie infrastruktury drogowej do podstawowych standardów bezpieczeństwa ruchu drogowego.

5. Promowanie i eksploatacja bezpiecznych pojazdów.

6. Rozwój systemu ratownictwa na drogach.

7. Rozwój systemu zarządzania bezpieczeństwem ruchu drogowego jako bazy do skutecznego rozwiązania zidentyfikowanych powyżej problemów.

Tweet