Inżynieria ruchu

Znaki zmiennej treści w ITSAby podnieść efektywność i bezpieczeństwo sterowania ruchem powszechnie już stosuje się Inteligentne Systemy Transportowe (ITS) zbudowane na bazie zintegrowanych technologii komunikacyjnych i informatycznych. Wśród konkretnych rozwiązań elementów ITS mamy znaki zmiennej treści, zarówno wyświetlane na tablicach diodowych, jak i pojawiające się na rotacyjnych tablicach panelowych.

W znakach zmiennej treści opartych na technologii diodowej konstrukcja matrycy umożliwia wyświetlanie wszystkich kolorów w skali RGB oraz dowolnych kształtów – symboli, znaków drogowych i znaków tekstowych. W Polsce pojawiają się tego typu urządzenia, jednak jak do tej pory informują one kierowców głównie o warunkach atmosferycznych oraz ograniczeniach prędkości.

W zderzeniu z drzewem przegrywa człowiekNa drogach województwa śląskiego w 2007 roku miało miejsce 291 wypadków z najechaniem na drzewo (4,6% ogółu wypadków), zginęły w nich 54 osoby (11,3% ogółu ofiar śmiertelnych wypadków), a ranne zostały 420 osoby (5,3% ogółu poszkodowanych w wypadkach). W 2008 roku było 257 takich wypadków (4,3% ogółu), zginęło w nich 45 osób (9,9% ogółu ofiar śmiertelnych wypadków), a ranne zostały 353 osoby (4,8% ogółu poszkodowanych). Jednak w tym przypadku nie tyle liczby przerażają, co fakt, że ciężkość wypadków, w których pojazd najeżdża na drzewo jest niemal dwukrotnie większa w stosunku do innych rodzajów zdarzeń.

Z mocy prawa wójt/burmistrz/prezydent miasta wydaje decyzję administracyjną zezwalającą bądź zabraniającą wycięcia drzew. Ta decyzja ma decydujący wpływ na bezpieczeństwo ruchu na drodze. Niestety nie zawsze argumenty brd są tymi, które przemawiają do urzędników odpowiedzialnych za wydawanie tych decyzji. 

Zielone poboczaStare przydrożne drzewa o grubych pniach tworzą imponujący widok. Niestety nie odpowiadają współczesnym wymaganiom komunikacyjnym. Przez to przyczyniają się do powstawania wypadków i to o dużo tragiczniejszych konsekwencjach w stosunku do innych zdarzeń drogowych. Przydrożne drzewa stały się więc jednym z najważniejszych, ciągle nierozwiązanych problemów bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce. Do najechań na przydrożne drzewa najczęściej dochodzi w północnej i zachodniej części Polski. W niektórych powiatach są przyczyną śmierci ponad 45% ogółu zabitych w wypadkach drogowych. W „alejach śmierci” w 90% drzewa mają ścisły związek z występującymi tam zdarzeniami drogowymi.

Przestrzeń pieszego i rowerzysty w pasie drogowymSystem drogowy jest i będzie najbardziej niebezpieczny w porównaniu z innymi rodzajami transportu. Nawet tylko częściowo licencjonowane podsystemy transportu drogowego (autobusowa komunikacja zbiorowa, czy autostrady) wyróżniają się poziomem bezpieczeństwa wyższym od przeciętnego w całym tym systemie. Ważne jest zatem, aby infrastruktura drogowa stała się bezpieczna dla wszystkich jej użytkowników, także tych „niechronionych”.

Gdzie powstają problemy?

Głównymi generatorami wszelkiego rodzaju podróży są obszary zurbanizowane – miasta. Jeżeli odrzucimy sztuczne kryteria liczbowe i powrócimy do pierwotnego znaczenia tego pojęcia, wówczas okaże się, że to głownie ludzie w miastach stwarzają zapotrzebowanie na komunikację. Cała zewnętrzna sieć transportowa (której tak wielu urzędników poświęca tak wiele  uwagi) byłaby nikomu niepotrzebna, gdyby nie napełniały ją miasta.

Przestrzeń pieszego i rowerzysty w pasie drogowymWspółczesny człowiek wykorzystuje przestrzeń uliczną nie tylko do przemieszczania się. Służy ona również do realizacji celów towarzyskich i poznawczych. Przykładem mogą być ogródki kawiarniane. Można powiedzieć, że główne cele funkcjonalne ulicy nie zmieniły się na przestrzeni wieków. Zmianie uległy na pewno środki przemieszczania się ludzi i intensywność ich wykorzystania. Modyfikacji uległy też sposoby realizacji funkcji społecznych w przestrzeni ulicznej.

Człowiek i przestrzeń

Na charakterystykę poszczególnych grup użytkowników dróg składają się takie parametry jak: cechy psychiczne i typowe zachowania, cechy fizyczne (w tym stopień ochrony oraz parametry ruchu), przestrzeń niezbędna dla ruchu, udział w powstawaniu zdarzeń drogowych (wypadków i kolizji).

Przestrzeń pieszego i rowerzysty w pasie drogowymNiechronionych uczestników ruchu drogowego wyróżnia przede wszystkim to, że nie są w stanie samodzielnie wywalczyć dla siebie przestrzeni na drodze, koniecznej dla bezpiecznego i wygodnego przemieszczania się.

Niechronieni uczestnicy ruchu drogowego

Stanowią oni grupę najsłabszych uczestników ruchu drogowego. Potwierdzają to statystyki wypadków drogowych i ich ofiar. W ubiegłym roku stanowili 42% wszystkich śmiertelnych ofiar wypadków w Polsce (31% piesi – najwięcej w Unii Europejskiej, 11% rowerzyści). O ile wśród kierujących samochodami i motocyklami najpoważniejszy problem w bezpieczeństwie stanowią osoby w wieku 18-24 lata (zwłaszcza mężczyźni), to wśród niechronionych uczestników ruchu drogowego (pieszych i rowerzystów) najbardziej zagrożone są osoby w wieku 7-14 lat (dzieci w wieku szkolnym) oraz osoby starsze (65 lat i więcej).