Bardzo istotną kwestią jest wiarygodność znaków zmiennej treści. Istnieje co najmniej osiem przypadków, w których znaki zmiennej treści tracą wiarygodność [5]:

• informacja jest nieodpowiednia – przykładem jest sytuacja, gdy nie ma wypadku, o którym była informacja na znaku zmiennej treści,
• informacja jest nieaktualna – wyświetlane na znakach zmiennej treści komunikaty nie odzwierciedlają aktualnych warunków ruchowych czy pogodowych,
• informacja jest nieistotna dla wszystkich kierowców przejeżdżających w danym miejscu,
• informacja jest oczywista – wyświetlanie komunikatu „DUŻE ZATŁOCZENIE” w sytuacji gdy kierowcy jadą „zderzak w zderzak”,
• informacja powtarza się – np. jeśli kierowcy codziennie rano dostają tą samą informację o zatorze, to po jakimś czasie zaczynają ją ignorować i ostatecznie pomijają ważne informacje w przypadku kiedy pojawią się one w tym samym czasie,
• informacja jest zbyt prosta, trywialna – na znakach zmiennej treści wyświetlany jest bardzo prosty komunikat, np. ciągle wyświetlane napisy „ZACHOWAJ OSTROŻNOŚĆ” lub godzina i temperatura – efekt jest podobny jak w punkcie powyżej,
• informacja jest mylna – może być łatwo zweryfikowana przez kierowcę, np. czas dojazdu do węzła, natomiast trudniej weryfikowalna jest informacja o czasie traconym w zatorze,
• informacja jest źle zaprojektowana – wyświetlane komunikaty są zbyt krótkie (informacja niekompletna) lub zbyt długie i skomplikowane (nadmiar informacji); mogą też pojawić się błędy literowe.

Komunikaty wyświetlane na znakach zmiennej treści powinny być krótkie i proste, a jednocześnie przekazywać jak najwięcej informacji. Podanie zbyt lakonicznej informacji może spowodować niedoinformowanie kierowcy. Równocześnie komunikat zbyt rozbudowany może zostać zignorowany przez kierowcę (brak czasu na jej przeczytanie). W przeciwieństwie do krajów wysoko rozwiniętych, w polskiej literaturze i  badaniach brakuje założeń oraz przykładów do znaków i komunikatów jakie mogą być wyświetlane na znakach zmiennej treści.

Zastosowane znaki zmiennej treści do wizualizacji parametrów ruchu pozwalają na wyświetlanie poszczególnych informacji w kilku możliwych kombinacjach. Konstrukcja matrycy umożliwia wyświetlanie wszystkich kolorów w skali RGB oraz dowolnych symboli, znaków drogowych i znaków tekstowych (z wykorzystaniem dowolnej czcionki). Szczegóły zostały przedstawione poniżej na rys. 2 i 3. Możliwe jest wyświetlanie:

• trzech znaków drogowych, z których dwa skrajne znajdują się nad osiami pasów ruchu, środkowy w osi tablicy,
• jednego znaku drogowego (nad osią lewego lub prawego pasa ruchu) oraz dowolnego tekstu na pozostałej części tablicy w konfiguracji jedno, dwu lub trzywierszowej; w przypadku tekstu trzywierszowego używany jest mniejszy rozmiar czcionki,
• dwóch znaków drogowych umieszczonych nad osiami pasów ruchu oraz dowolnego tekstu w części środkowej tablicy w konfiguracji jedno, dwu lub trzywierszowej; w przypadku tekstu trzywierszowego używany jest mniejszy rozmiar czcionki,
• dowolnego tekstu na całej tablicy w konfiguracji jedno, dwu lub trzywierszowej,  w przypadku tekstu trzywierszowego używany jest mniejszy rozmiar czcionki.

Rys. 2, 3. Możliwości graficzne znaków zmiennej treści przeznaczonych do wizualizacji parametrów ruchu

Tablice zmiennej treści przeznaczone do wizualizacji ostrzeżeń i parametrów pogodowych zlokalizowane są za węzłami dla obu kierunków ruchu. Cały znak zmiennej treści składa się z dwóch tablic: dolnej, do wyświetlania treści i komunikatów pogodowych oraz górnej, mającej kształt trójkąta równobocznego do wyświetlania znaków ostrzegawczych. Konstrukcja matrycy umożliwia wyświetlanie wszystkich kolorów w skali RGB. Możliwe jest wyświetlanie dowolnego znaku trójkątnego (znaki ostrzegawcze) na tablicy górnej oraz dowolnych symboli i znaków tekstowych (z wykorzystaniem dowolnej czcionki) na tablicy dolnej.

Dane jakie dostarczane są za pośrednictwem urządzeń wchodzących w skład ITS na autostradzie A4 służą podniesieniu bezpieczeństwa wszystkich uczestników ruchu drogowego. Problemem w Polsce jest to, iż tego typu elementów ITS, tj. znaków zmiennej treści, jest bardzo niewiele. Jak wynika z badań przeprowadzonych na odcinku autostrady A4 [4], wpływ znaków zmiennej treści jest znikomy na pewien procent użytkowników. Stąd konieczna jest edukacja kierowców po wprowadzeniu urządzeń ITS, które pełnią głównie funkcję ostrzegawczo–informacyjną. Za pomocą ZZT wyświetlane są również ograniczenia prędkości bądź inne znaki zakazu, które są tożsame ze znakami stałymi, zgodnie z ustawą z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (jednolity tekst Dz.U. Nr 58 z 2003 r. z późniejszymi zmianami). Oczywiście znaki zmiennej treści nie zastępują stałego lub tymczasowego oznakowania i konieczne jest wspólne powiązanie wszystkich elementów organizacji ruchu. Opracowany przez EKKOM projekt systemu zarządzania ruchem na 165 kilometrach autostrady, m.in. przy pomocy znaków zmiennej treści, jest pierwszym tego typu rozwiązaniem w Polsce.

Literatura:
[1]. ITS Handbook 2000. Recommendations from the World Road Association (PIERC). Artech House, Boston 1999.
[2]. Sussman J.: Introduction to Transportation Systems. Artech House, Boston 2000.
[3]. IST – FRAME: Planning an Intelligent Transport System. A Guide to transport System Architecture. April 2004.
[4] Rotter T., Wpływ systemów przekazu informacji na zachowania kierowców, IV Międzynarodowa Konferencja Naukowo Techniczna LOGITRANS 2007, Szczyrk  2527 kwietnia 2007.
[5] Changeable Message Sign Operation and Messaging Handbook, Operations Office of Travel Management, Federal Highway Administration, Publication No. FHWA-OP-03-070, August 2004.
[6] Specyfikacja istotnych warunków zamówienia dla zadania 001-4b „Realizacja elementów bezpieczeństwa ruchu na autostradzie A4 na odcinku Wrocław (Bielany) – Sośnica” obejmującego budowę stacji pomiaru ruchu, stacji meteorologicznych oraz znaków zmiennej treści.
[7[ Operational guidelines for the use of changeable message sings, State of North Carolina, Department of Transportation, 1999.

Prezentacja (PDF, wielkość 6 MB)

Projekt systemu zarządzania ruchem dla odcinka autostrady A4 jest wynikiem prac zespołu, który tworzyli: mgr inż. Dawid Kozłowski – kierownik projektu, dr inż. Janusz Bohatkiewicz i mgr inż. Sebastian Biernacki  (Biuro Ekspertyz i Projektów Budownictwa Komunikacyjnego „EKKOM” Sp. z o.o. w Krakowie) i mgr inż. Tomasz Kulpa (Politechnika Krakowska). Założenia tego systemu omówił Dawid Kozłowski podczas seminarium szkoleniowego Klubu Inżynierii Ruchu (Bochnia, 5-8 listopada 2008 r.). Poniżej przedstawiamy prezentację opisującą system oraz fragment wypowiedzi Dawida Kozłowskiego dotyczący odbioru znaków o zmiennej treści przez kierujących pojazdami.

Polecamy felieton filmowy:

• Znaki zmiennej treści

Tweet