Spis treści

Prędkość

Prędkość a brd
Prędkość jest jedną z głównych przyczyn wypadków i ma bezpośredni wpływ na ich ciężkość (OECD, 2006). Zgodnie z różnymi szacunkami (OECD, 2006; TRB, 1998) prędkość została uznana za główny czynnik powodujący około 10% wszystkich wypadków i około 30% wypadków śmiertelnych. Z powodu masowego przekraczania dozwolonej prędkości oraz nie zachowywania bezpiecznych prędkości, zarządzanie prędkością kierowców ma wysoki potencjał bezpieczeństwa. Relacja między prędkością i wypadkami została opisana szeroko w literaturze tematu. W swojej ostatniej analizie badań nad związkiem między prędkością i wypadkami Aarts i Van Schagen (2006) doszli do wniosku, że skutek w zakresie bezpieczeństwa, wynikający ze zmiany prędkości, zależy od rodzaju (i tym samym właściwości) drogi. Po dokonaniu analizy badań badacze ci stwierdzili, że 1% wzrost prędkości powoduje w przybliżeniu 2% zmianę w częstotliwości wypadków, 3% zmianę we wskaźniku ciężkości wypadków oraz 4% zmianę we wskaźniku śmiertelności wypadków. Aby osiągnąć cel w postaci redukcji prędkości, konieczne jest połączenie różnych działań, m.in. kampanie dotyczące limitów prędkości, znaki drogowe, edukacja kierowców, egzekwowanie przepisów oraz technologie samochodowe (OECD, 2006).

SPI dla prędkości
Międzynarodowe porównania wyników w zakresie przekraczania dopuszczalnych prędkości powinny być przeprowadzane wyłącznie dla dróg z podobnych kategorii oraz dla talach, na których stosowane są podobne metody zbierania danych o prędkości. Dlatego w niniejszym opracowaniu przedstawione są tylko porównania dotyczące autostrad, gdyż ten rodzaj dróg wykazuje więcej podobieństw między różnymi krajami. Nadal pozostaje kilka problemów związanych z porównywalnością, takich jak różne limity prędkości, zróżnicowane sposoby zbierania danych oraz różne kategorie pojazdów i okresy pomiarów.

Dane o prędkości są zbierane w ramach badań prędkości. Przed przeprowadzeniem badania konieczne jest uwzględnienie szeregu czynników, takich jak miejsce odpowiednie do pomiarów, rodzaj drogi, próbkowanie zestawu mierzonych lokalizacji, jakie czasy są ważne dla pomiaru prędkości oraz jak określić prędkości dla różnych typów pojazdów na podstawie określonych wymogów dla pomiarów prędkości (Hakkert i Gitelman, 2007).

Porównania krajów - przykład
Prędkość jest systematycznie monitorowana w szeregu krajów Unii Europejskiej. Jednak możliwości międzynarodowych porównań są ograniczone, przede wszystkim ze względu na ogromną różnorodność sposobów, w jakie poszczególne kraje przeprowadzają swoje badania (Vis i Eksler, 2008). Ponadto klasyfikacje dróg i limity prędkości różnią się między poszczególnymi krajami, co sprawia, że porównania są utrudnione. Pomimo takich ograniczeń, porównanie prędkości na autostradach jest możliwe, biorąc pod uwagę względne podobieństwo warunków drogowych i ruchu na takich rodzajach dróg w całej Europie.

Rys. 3. Średnia prędkość lekkich pojazdów na autostradach w 2007 roku (szary) i w 2002 roku (biały). (CH, CZ, DK: wszystkie typy pojazdów. CZ, IE, AT, NL: dane z 2006 roku. IE: ograniczenie prędkości w 2002 roku wynosiło 112.6 km/h (70 mph). DK: w 2002 roku ograniczenie prędkości na wszystkich autostradach wynosiło 110. Od 2004 roku około 50% autostrad ma nowe ograniczenie prędkości wynoszące 130 km/h.)

Rysunek 3. pokazuje średnią prędkość lekkich pojazdów na autostradach w 2007 roku w porównaniu ze średnimi prędkościami pięć lat wcześniej, tj. w 2002 roku. Różne ograniczenia prędkości zostały pokazane przy pomocy różnych odcieni. Dla Danii i Holandii dostępne były tylko wskaźniki miesięczne. Roczne dane przedstawione na wykresie stanowią średnie danych miesięcznych, ale nie są oficjalnymi wskaźnikami zgłoszonymi przez władze duńskie i holenderskie. Nie dziwi fakt, że autostrady, na których obowiązują najwyższe ograniczenia prędkości (Austria, Francja i Dania) wykazują najwyższe średnie prędkości. Średnia prędkość w 2007 roku na tych autostradach wynosiła około 10 km/h poniżej ograniczenia prędkości. Dotyczy to także Irlandii i Szwajcarii. Należy jednak zauważyć, że wskaźniki dla Szwajcarii obejmują wszystkie typy pojazdów, co prawdopodobnie znacząco obniża średnią prędkość w porównaniu z danymi tylko dla lekkich samochodów. Sytuacja różni się diametralnie w przypadku Finlandii (100 km/h) oraz Wielkiej Brytanii, gdzie średnie prędkości są nieco wyższe niż ograniczenie prędkości. Najgorszy wynik w kategoriach różnicy między prędkością średnią i ograniczeniem prędkości występuje na autostradach duńskich (110 km/h), gdzie średnia prędkość przewyższa ograniczenie prędkości o ponad 5 krn/h. W przeciwieństwie do tych krajów, średnia prędkość w Czechach jest imponująco niska w porównaniu do ograniczenia prędkości, jednak ten wskaźnik, podobnie jak w przypadku Szwajcarii, obejmuje wszystkie rodzaje pojazdów, a nie tylko lekkie pojazdy.

Martijn A. Vis
Instytut Badań nad Bezpieczeństwem Ruchu Drogowego SWOV, Holandia

Victoria Gitelman, Shalom Hakkert
Instytut Badań nad Transportem, Izrael

Dodaj komentarz
Komentarze do artykułów może dodać każdy użytkownik Internetu. Administrator portalu nie opublikuje jednak komentarzy łamiących prawo oraz niemerytorycznych, tj. nieodnoszących się bezpośrednio do treści zawartych w artykule. Nie będą również publikowane komentarze godzące w dobre imię osób czy podmiotów, rasistowskie, wyznaniowe czy uwłaczające grupom etnicznym, oraz zawierają treści nieetyczne albo niemoralne, pornograficzne oraz wulgarne. Z komentarzy zostaną usunięte: reklamy towarów, usług, komercyjnych serwisów internetowych, a także linki do stron konkurencyjnych.