Holenderska Rada ds. Bezpieczeństwa prowadzi badania nad diagnozą możliwych przyczyn katastrof, poważnych wypadków i innych zdarzeń we wszystkich obszarach. Dlaczego Rada ds. Bezpieczeństwa została powołana oraz w jaki sposób funkcjonuje?

Pęknięcie tamy w Wilnis, zerwanie się balkonów w Maastricht, pożar kawiarni w Volendam, wybuch fajerwerków w Enschede, wybuchy gazu w Den Haag i Rotterdamie, wypadek na rusztowaniu w elektrowni w Geertruidenberg, zderzenie pociągów na Dworcu Głównym w Amsterdamie, przypadek legionelli na wystawie kwiatów West-Frisian Flora, huragan na Antylach Holenderskich. To porażająca lista. I, niestety, nie jest to lista kompletna. Ale pokazuje, jak wiele wypadków i katastrof zdarzyło się w ciągu ostatnich kilku lat w tak wielu różnych miejscach. Takie zdarzenia wymagają dokładnego zbadania, ponieważ tylko wyjaśnienie rzeczywistych przyczyn może rzucić światło na działania, które mogą poprawić bezpieczeństwo. Dlatego powołano w Holandii specjalny organ odpowiedzialny za takie dochodzenia: Holenderską Radę ds. Bezpieczeństwa. Bada ona możliwe przyczyny katastrof, poważnych wypadków i innych zdarzeń we wszelkich obszarach życia.

Rada może wybrać, które wypadki powinny zostać zbadane. Zdarza się, że przepisy międzynarodowe wymagają przeprowadzenia dochodzenia lub współpracy z jej strony. Rada nie jest ponadto ograniczona do badania pojedynczego wypadku, ale może także zajmować się szeregiem spraw. Celem jej jest uzyskanie jak najpełniejszej wiedzy na temat badanych przypadków. Zapewnia to podstawy dla zaleceń wydawanych przez Radę w celu poprawy bezpieczeństwa publicznego i zmniejszenia zagrożenia dla społeczeństwa.

Historia badania wypadków w Holandii

Poniższy akapit stanowi część deklaracji wyjaśniającej do ustawy o powołaniu Rady ds. Badania Bezpieczeństwa (2004).

Transport
W obszarze transportu istnieje długa tradycja funkcjonowania niezależnych organów badających przyczyny wypadków. Już na początku ubiegłego stulecia założony został Sąd Morski Holandii, który wyznaczono do prowadzenia dochodzeń w sprawie przyczyn katastrof morskich, którym przypisana została dość szeroka definicja. W 1931 roku powołany został oddzielny Komitet ds. Katastrof na Wodach Śródlądowych, a w 1935 roku ustawa o katastrofach w lotnictwie cywilnym ustanowiła Radę ds. Lotnictwa Cywilnego, mającą badać wypadki lotnicze. W 1956 roku założona została Rada ds. Badania Wypadków Kolejowych, zajmująca się wypadkami na kolei.

Wymienione organy nie miały obowiązku badania wypadków, obejmującego zbieranie danych. Początkowe badanie faktów, tzw. śledztwo wstępne, było obowiązkiem służb podlegających odpowiednio Ministerstwu Transportu, Prac Publicznych i Zarządu Wód oraz Holenderskiej Spółce Kolejowej (NS). Na początku lat dziewięćdziesiątych nastąpiła zmiana w stosunku do lotnictwa, wprowadzona w ustawie o wypadkach w lotnictwie cywilnym. Na mocy tej ustawy całość badań przyczyn wypadków i zdarzeń w lotnictwie została przekazana pod kuratelę Rady ds. Lotnictwa Cywilnego.

W 1999 roku sektorowe podejście do badania wypadków w transporcie zostało zastąpione przez podejście multidyscyplinarne. W tym samym roku powołana została Rada ds. Bezpieczeństwa Transportu, odpowiadająca za prowadzenia dochodzeń w sprawie przyczyn wypadków i zdarzeń we wszystkich sektorach transportu. Na początku Rada zajmowała się sektorami, dla których powołane zostały wymienione rady i komisje. Stopniowo, po powołaniu Rady ds. Bezpieczeństwa Transportu, rozwiązane zostały Komitet ds. Katastrof na Wodach Śródlądowych i Rada ds. Wypadków na Kolei. Tymczasowo utrzymany został Sąd Morski Holandii, aż do wprowadzenia nowych przepisów dotyczących spraw, za które odpowiadał do tej pory. Ponadto Rada ds. Bezpieczeństwa Transportu zaczęła zajmować się sektorami, dla których wcześniej nie istniały komisje śledcze, tzn. transportem drogowym i rurociągowym. W ustawie o powołaniu Rady ds. Bezpieczeństwa Transportu działanie zostało rozszerzone na wszystkie sektory transportu i wszystkie dochodzenia zostały przekazane pod kuratelę Rady.

Obronność
Na polu obronności w 1928 roku powołana została Rada ds. Marynarki Wojennej Holandii. Rada ta została wyznaczona do badania przyczyn katastrof i wypadków na okrętach holenderskich. Ponadto, w 1987 roku Ministerstwo Obrony powołało Radę Doradczą ds. Wypadków w Lotnictwie Cywilnym, która otrzymała zadanie badania przyczyn wypadków lotniczych Królewskich Sił Lotniczych i Marynarki Wojennej.

W latach 90. podjęto decyzję o dokonaniu przeglądu systemu badania wypadków w obszarze obronności. W tym celu w 1998 roku przedłożona została do Drugiej Izby propozycja legislacyjna ustawy Królewskiej, dotycząca powołania Rady ds. Wypadków w obronności (Akt o Radzie ds. Wypadków w Obronności, dokumenty parlamentarne II 1997-1998/26 110, R 1619). Nowa Rada miała przejąć obowiązki Rady ds. Marynarki Wojennej Holandii i Rady Doradczej ds. Wypadków w Lotnictwie Cywilnym i miałaby także odpowiadać za badanie innych wypadków wojskowych. Powodów dla powołania oddzielnej Rady ds. Wypadków w Obronności, niezależnej od Rady ds. Bezpieczeństwa Transportu, było kilka: oddzielne regulacje wojskowe, które wymagają specjalistycznej wiedzy, obowiązujące specjalne przepisy NATO, dotyczące badania wypadków, aspekt tajności oraz relacje z innymi krajami, w których zazwyczaj odbywają się badania pod banderą wojskową, jak również fakt, że śledztwa prowadzone w obszarze obronności dotyczą także zagadnień nie związanych z transportem. Propozycja legislacyjna przedstawiła szereg gwarancji dla niezależnego funkcjonowania tej Rady.

Tweet