ITS a zmniejszenie ryzyka w ruchu drogowym
Efekty dotychczasowych badań wpływu ITS na zmniejszenie liczby ofiar wypadków drogowych umożliwiają już wstępną ich ocenę, mimo że dane nie są jeszcze pełne na tyle, by stanowczo twierdzić o ich reprezentatywności. Jednak szacuje się, że przy obecnym tempie prac na rzecz poprawy brd w krajach UE, cel założony w Polityce Transportowej UE „Czas na decyzję” w roku 2001, powszechnie znany jako zmniejszenie liczby śmiertelnych ofiar o 50% w ciągu dekady 2001-2010, będzie możliwy do osiągnięcia dopiero w roku 2017 (rys. 2). Można zatem uznać, że głównym zadaniem stojącym przed systemami ITS jest skrócenie czasu do osiągnięcia tego celu.
ETSC w swym projekcie nowego programu poprawy brd, opublikowanym w grudniu 2008 r., przyjęła jako cel na dekadę 2011-2020 zmniejszenie liczby śmiertelnych ofiar o 40%. Oznacza to większą ostrożność w formułowaniu nowego celu, jako że dziś szacuje się, iż w obecnej dekadzie jedynie trzy kraje osiągną poprzednio założony cel „-50%”. Są to: Francja, Portugalia i Luksemburg. Z doświadczeń tych krajów wynika, że zastosowanie ITS powinno skupiać się na głównych czynnikach podnoszących ryzyko w ruchu drogowym, czyli: nadmiernej prędkości, nietrzeźwości użytkowników dróg oraz niestosowaniu pasów bezpieczeństwa i urządzeń bezpieczeństwa dzieci w samochodach. Wskazuje się również na duży wpływ zmęczenia kierowców oraz zażywania lekarstw i narkotyków.
Nadmierna prędkość
Można uznać, że wpływ prędkości na znaczące zwiększanie ryzyka wypadków drogowych i ich skutków jest dziś już dość dobrze udokumentowany. W Wielkiej Brytanii, na przykład, szacuje się, że w okresie 6 lat funkcjonowania systemów ISA może przynieść około 30% redukcję liczby wypadków ze skutkiem śmiertelnym pod warunkiem, że ich stosowanie w pojazdach będzie obowiązkowe. Ponadto systemy ISA mogą znacząco wpłynąć na zmniejszenie emisji CO2.
Alkohol i narkotyki
Technologie ISA umożliwiają przesłanie do pojazdu sygnału o lokalnych ograniczeniach prędkości. Stanowi to pierwszy, ważny krok w skomunikowaniu systemu zarządzania ruchem z pojazdami w sieci.
Szacuje się, że alkohol i narkotyki wpływają na powstawanie co najmniej 10 tys. śmiertelnych wypadków drogowych rocznie na drogach unii Europejskiej. Według danych Europejskiego Obserwatorium BRD (European Road Safety Obserwatory) około 1% wszystkich podróży samochodem jest wykonywanych przez kierowców będących pod wpływem alkoholu. Są to dane uśrednione na podstawie informacji z poszczególnych krajów członkowskich UE, które można przełożyć na wskaźnik 15% wypadków śmiertelnych powodowanych przez nietrzeźwych kierowców (www.erso.eu). Przyjmując, że liczba nietrzeźwych kierowców spadnie do zera otrzymamy liczbę 6800 osób uratowanych od śmierci w ruchu drogowym.
Znacznie gorzej przedstawia się problem stosowania narkotyków i niedozwolonych lekarstw zażywanych przez kierowców, głównie w celu zmniejszenia zmęczenia w czasie jazdy. Dodatkową trudność sprawia fakt, że często są one używane w połączeniu z alkoholem. Jednak obecny stan wiedzy i jakość urządzeń testujących obecność w organizmie niebezpiecznych dla kierowcy lekarstw, nie jest jeszcze wystarczająca dla jednoznacznego określenia tego wpływu. Pomóc ma w tym finansowany przez UE program DRUID, w którym Polska bierze czynny udział (Buttler I., 2008).
