- Dobrze funkcjonujący system transportu zbiorowego to dziś jeden z najważniejszych łódzkich priorytetów - twierdzi Hanna Zdanowska, prezydent Łodzi. - Dobiegające końca wielkie remonty dróg i torowisk, przebudowa układów komunikacyjnych w kluczowych punktach miasta, zakup nowych tramwajów i autobusów oraz konsekwentny rozwój infrastruktury rowerowej stanowi doskonałą podstawę do tego, aby w najbliższej przyszłości Łódź stała się jednym z najlepiej skomunikowanych wewnętrznie miast w Polsce.
Skala realizowanych projektów budowlanych pociąga za sobą konieczność przemodelowania całego systemu funkcjonowania transportu miejskiego. Jest to niezbędne, aby mieszkańcy poruszali się po mieście szybciej, wygodniej i bezpieczniej.
Tak duże przedsięwzięcie wymaga odpowiedniego przygotowania, dlatego powstał „Model Zrównoważonego Transportu Zbiorowego w Łodzi – materiał do konsultacji społecznych”. Dokument jest wspólnym projektem Biura Strategii Miasta, Zarządu Dróg i Transportu, MPK oraz innych wydziałów Urzędu Miasta, współpracujących w zespole koordynującym, powołanym przez prezydenta. Opracowanie, które zostanie poddane konsultacjom, co podkreśla Hanna Zdanowska, zawiera wiele nowoczesnych rozwiązań, wzorowanych na najlepszych przykładach miast zachodniej Europy.
Wszyscy łodzianie będą mogli je ocenić podczas konsultacji społecznych, których pierwszy etap (cztery otwarte spotkania z ekspertami) zaplanowano na listopad i grudzień, a drugi etap (kilkadziesiąt spotkań na osiedlach i dzielnicach, badanie ankietowe, punkty informacyjne) odbędzie się w pierwszym kwartale przyszłego roku.
Obecne problemy komunikacji zbiorowej w Łodzi zidentyfikowano dzięki analizie i badaniom ankietowym. Uznano, że są to m.in.: niekomfortowe przesiadki, niski komfort podróżowania i prędkość jazdy, „czarne dziury” komunikacyjne, brak czytelnej informacji na przystankach lub jej niespójność itp.
Następnym krokiem było więc określenie wyzwań komunikacyjnych, które powinny zostać zrealizowane do 2020 roku. Wśród nich znalazły się: skrócenie czasu podróży pasażerów komunikacji zbiorowej, wzrost liczby pasażerów, dostosowanie układu połączeń do aktualnych potrzeb podróżnych, zwiększenie roli tramwajów, poprawa jakości usług, polepszenie infrastruktury i odnowienie taboru, optymalizację finansowania oraz uwzględnienie Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej jako uzupełnienia transportu zbiorowego w mieście.
Obecnie średnia częstotliwość kursowania pojazdów komunikacji zbiorowej wynosi 12 minut. Po 2025 roku tramwaje i autobusy mają kursować średnio co 7,5 minuty. Poza tym transport tramwajowy ma być uprzywilejowany dzięki Obszarowemu Systemowi Sterowania Ruchem (OSSR), a linie, ich połączenia i tabor mają być dostosowane do potrzeb pasażerów. Więcej ma być wspólnych przystanków tramwajowo-autobusowych, uwzględniających także położenie dworców, stacji kolejowych i roweru miejskiego, a także proponowanych lokalizacji parkingów P&R i B&R.
Zidentyfikowano też sześć obszarów, na których powinna opierać się komunikacja zbiorowa w Łodzi. Są to: priorytet przejazdu dla szybkiego tramwaju, uspokojenie ruchu w centrum, gradacja węzłów przesiadkowych, ograniczenie konkurencji autobus-tramwaj, autobus w osiedlach, specjalne linie – przystanki autobusowe na żądanie.
Na czym będzie polegała realizacja tych głównych zmian?
Priorytet dla szybkiego tramwaju oznacza, że dzięki OSSR tramwaje mają zatrzymywać się tylko na przystankach, albo, w przypadku względnego priorytetu, czasami na skrzyżowaniach. Wszystko po to, aby podróż tramwajami była szybsza i bardziej komfortowa.
Wprowadzenie strefy ruchu uspokojonego w centrum miasta ma poprawić jakość życia, zapewnić szybszy przejazd autobusów, szczególnie w godzinach szczytu, oraz zrównoważony wzrost liczby pasażerów podróżujących transportem zbiorowym. W ramach uspokojonego ruchu priorytet uzyska komunikacja zbiorowa. Wyznaczone zostały już odcinki ulic z ograniczonym ruchem samochodowym, nowe buspasy, pasy autobusowo-tramwajowe (PAT) oraz system parkingów Park&Ride.
Komunikacja zbiorowa w Łodzi opierać się będzie na nowym systemie węzłów przesiadkowych w ramach różnych środków transportu, czytelną i spójną informację o możliwościach podróży oraz udogodnienia podnoszące jakość usług. Węzły przesiadkowe wyznaczone zostały po analizie istniejących przystanków Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej oraz dworców kolejowych, a także planowanych stacji roweru miejskiego. Model zrównoważonego transportu zbiorowego zakłada skoncentrowanie komunikacji tramwajowo-autobusowej w ich pobliżu.
Gradacja węzłów polega natomiast na ich zhierarchizowaniu: od najważniejszego, głównego węzła, koncentrującego linie komunikacji miejskiej, kolei i autobusów dalekobieżnych, poprzez 3 węzły aglomeracyjne wzdłuż Trasy W-Z i 12 węzłów miejskich zlokalizowanych w ważnych punktach miasta, aż po 28 węzłów osiedlowych, integrujących już tylko linie autobusowe i tramwajowe.
Jedną z ważniejszych rekomendacji jest wyeliminowanie niepotrzebnego pokrywania się linii tramwajowych z liniami autobusowymi, między innymi wzdłuż trasy W-Z. Eliminując taką niepotrzebną konkurencję, będzie można uzupełnić komunikację w miejscach do tej pory jej pozbawionych.
Powiązane z powyższą eliminacją pokrywania się linii, jest wprowadzenie autobusów w osiedla, co pozwoli na likwidację „czarnych dziur” transportowych. Autobusy, zamiast dublować trasy tramwajów, będą wjeżdżać w łódzkie osiedla i dowozić mieszkańców do węzłów przesiadkowych.
W ramach modelu proponowane jest też wprowadzenie linii autobusowych, z przystankami na żądanie, zlokalizowanych na obrzeżach miasta i strefach mniejszego ruchu pasażerów. Efektem ma być szybsza podróż komunikacją miejską, szczególnie poza godzinami szczytu.
Planowane lokalizacje węzłów miejskich oraz osiedlowych, parkingów Park&Ride oraz trasy autobusów osiedlowych zostaną poddane konsultacjom społecznym. O ostatecznym umiejscowieniu i przebiegu zadecydują zatem mieszkańcy.
Działania bieżące i inwestycyjne
Przewidziane są także działania bieżące, których wprowadzenie nie wiąże się z dużymi kosztami. Będzie to m.in. ograniczenie ruchu samochodowego na niektórych odcinkach ulic w centrum miasta. Proponowane są ograniczenia na:
- ul. Nowomiejskiej na odcinku od ul. Północnej do placu Wolności,
- ul. Piotrkowskiej na odcinku od placu Wolności do ul. Roosevelta,
- ul. Kilińskiego na odcinku od ul. Północnej do ul. Narutowicza oraz na odcinku od ul. Tuwima do al. Piłsudskiego,
- ul. Zielonej/Narutowicza na odcinku od Gdańskiej do ul. Wschodniej,
- ul. Legionów na odcinku od ul. Świętego Jerzego do placu Wolności,
- ul. Gdańskiej na odcinku od ul. Legionów do ul. Kopernika,
- ul. Kopernika na odcinku od ul. Gdańskiej do al. Włókniarzy,
- ul. Pomorskiej na odcinku od ul. Wierzbowej do Ronda Solidarności oraz od Ronda Solidarności do ul. Matejki.
Miasto chce także wprowadzić zmiany w siatce połączeń autobusowych, aby nie pokrywały się z liniami tramwajowymi. Obecnie, długość dublowanych odcinków wynosi łącznie aż 55 km. W pierwszym etapie „uwolnionych” zostanie 12 kilometrów, co umożliwi uzupełnienie komunikacji w miejscach, do których do tej pory nie docierała.
Natomiast nowe buspasy mają pojawić się na:
- ul. Rewolucji/ul. Próchnika na odcinku od ul. Zachodniej do ul. Sterlinga,
- ul. Jaracza/ul. Więckowskiego na odcinku od ul. Zachodniej do ul. Sterlinga,
- ul. Tuwima/ul. Struga na odcinku od ul. Żeromskiego do ul. Nowotargowej,
- ul. Nawrot/ul. Zamenhofa na odcinku od al. Kościuszki do ul. Targowej,
- dalszym ciągu al. Palki i ul. Strykowskiej na północ,
- ul. Broniewskiego na odcinku od ul. Kilińskiego do ul. Rydza Śmigłego,
- ul. Julianowskiej.
Z kolei działania inwestycyjne obejmą: rozbudowę linii tramwajowych, budowę parkingów, pasów autobusowo-tramwajowych, przeprowadzenie remontów torowisk oraz wprowadzenie systemu roweru miejskiego.
Rozbudowa linii tramwajowych planowana jest na odcinkach: ul. Rzgowskiej do szpitala CZMP, ul. Wróblewskiego/ul. Czerwona od al. Politechniki do ul. Piotrkowskiej, ul. Broniewskiego od ul. Rzgowskiego do ul. Kilińskiego, ul. Pomorskiej od ul. Konstytucyjnej do CKD, ul. Strykowskiej - wydłużenie torowiska do ul. Inflanckiej i ul. Nowowęglowej.
Natomiast parkingi Park&Ride mają powstać w 17 lokalizacjach: Radogoszcz Zachodnia, Rondo Biłyka, Aleksandrowska, Żabieniec, Marysin, Doły, Legionów, Konstantynowska, Zdrowie, Kaliska, Widzew, Hetmańska, Andrzejów, Dąbrowa, Chojny, Lublinek, Port Łódź.
PATy, czyli wspólne pasy tramwajowo-autobusowe miałyby pojawić się na: ul. Paderewskiego/ul. Broniewskiego na odcinku od Ronda Lotników Lwowskich do ul. Kilińskiego, al. Śmigłego - Rydza na odcinku od ul. Przybyszewskiego do al. Piłsudskiego, ul. Zgierskiej na odcinku od ul. Liściastej do al. Włókniarzy, ul. Rzgowskiej na odcinku Kurczaki do ul. Paderewskiego i ul. Pabianickiej na odcinku Dubois do ul. Rudzkiej.
Zaplanowano także budowę systemu Łódzkiego Roweru Miejskiego, który na początek obejmie prawie 50 stacji dokujących (terminali), głównie na obszarze centrum miasta.
Konsultacje społeczne mają więc rozstrzygnąć wiele kwestii, m.in. koniecznych inwestycji i niezbędnych remontów, rozwoju sieci autobusowo-tramwajowej, w tym: zmian częstotliwości kursów czy wprowadzenia przystanków na żądanie, a także lokalizacji parkingów P&R oraz węzłów przesiadkowych.
- Zachęcam wszystkich łodzian do zaangażowania się w proces tworzenia ostatecznej wersji tego dokumentu. To dla mnie bardzo ważne, aby wspólnie osiągnięty konsensus uwzględniał aktualne potrzeby mieszkańców i zachęcał do korzystania z komunikacji zbiorowej - zaapelowała prezydent Hanna Zdanowska.
IH (na podstawie materiału do konsultacji społecznych „Model Zrównoważonego Transportu Zbiorowego w Łodzi 2020+”)
