Zalety GPS szczególnie uwidaczniają się w pomiarach czasu trwania różnych procesów ruchu w transporcie zbiorowym. – Wykorzystanie GPS daje możliwość precyzyjnego określenia położenia każdego pojazdu w czasie i przestrzeni. W transporcie zbiorowym czas ma decydujące znaczenie. Trudno dzisiaj budować rozkłady jazdy czy proponować rozwiązania komunikacyjne bez wiedzy, jak system transportu działa. Musimy więc wiedzieć jak wyglądają procesy ruchu, którymi zarządzamy – podkreśla dr inż. Marek Bauer z Katedry Systemów Komunikacyjnych Politechniki Krakowskiej.

 

Poznanie systemu komunikacji następuje dzięki pełnej rejestracji jego działania. W wielu już polskich miastach pojazdy komunikacji zbiorowej są wyposażone w urządzenia umożliwiające kompletowanie informacji i danych. GPS jest wykorzystywany zatem do bieżącej oceny funkcjonowania komunikacji miejskiej i szczegółowej identyfikacji słabych punktów sieci (na przykład miejsc strat czasu), a także jako narzędzie wspomagające planowanie infrastruktury (np. wyznaczenie miejsc wydzielenia pasów dla autobusów) i modelowanie systemu komunikacji zbiorowej (np. szacowanie stanów przyszłych).

Do pomiaru czasów trwania procesów ruchu wykorzystywane są bezobsługowe odbiorniki GPS montowane w pojazdach. Urządzenie takie rejestruje podane mu parametry, na przykład czasy odjazdu, moment zamykania czy otwierania drzwi.  – To daje nam możliwość pozyskania wręcz nieograniczonych zbiorów danych. Jedyne ograniczenie jest związane z tym czy jesteśmy w stanie zarchiwizować wszystkie dane i na ile długo je przechowywać, bo zakres danych praktycznie jest nieograniczony. Problem natomiast pojawia się wtedy, gdy chcemy pozyskać jakieś szczególne informacje, których nie da się określić w sposób automatyczny, na przykład dane o tym, kiedy kończy się wymiana pasażerów na przystanku. To kończy się kiedy wsiądzie/wysiądzie ostatni pasażer, a nie gdy zamkną się drzwi. Wtedy musimy korzystać z odbiorników manualnych. W tym przypadku potrzebna jest osoba w pojeździe obsługująca sprzęt. Ale to daje z kolei wysoki poziom szczegółowości uzyskanych wyników – podkreśla Marek Bauer. W przypadku automatycznych rejestratorów montowanych w pojazdach ujawnia się jeszcze jedna wada. Problem dotyczy czasu transmisji. W odbiornikach manualnych zapisywana jest informacja w sekundzie naciśnięcia przycisku urządzenia. Natomiast urządzenia GPS, na stałe montowane w pojazdach komunikacji zbiorowej, wymagają brania poprawki na czas transmisji danych. Na przykład w zmiennych warunkach pogodowych czas tego przesyłu może się różnić. Wówczas trudno zapewnić precyzyjność pozyskiwanym danym.

Kiedyś pomiary czasów procesów ruchu wykonywano z dokładnością do jednej minuty. Współczesne technologie umożliwiają wykonanie takiego pomiaru z dokładnością do jednej sekundy. W przypadku zaawansowanych technologii pomiarowych można precyzyjnie określić czas czystego przejazdu pojazdu komunikacji zbiorowej, czas oczekiwania czyli straty na przykład na wjeździe na przystanek zajęty przez inne pojazdy, a także czas trwania wymiany pasażerów lub straty czasu w oczekiwaniu na sygnał umożliwiający odjazd z przystanku.

Marek Bauer przypomina, że w polskich miastach pierwsze pomiary, wówczas z użyciem urządzeń manualnych, rozpoczęto w latach 2005-2006. Jakie są korzyści pomiarów? Na przykład po zdiagnozowaniu istotnych strat czasu na wjazdach czy wyjazdach z przystanków komunikacji publicznej można podejmować decyzje związane z ich rozbudową czy przebudową. Z kolei zbyt długi czas wyjazdu z przystanku może być sygnałem do rozważań o przesunięciu przystanku. A zbyt przeciągający się czas wsiadania i wysiadania pasażerów może oznaczać jakieś wady taboru, jak za mała liczba drzwi czy zbyt mała pojemność pojazdu. Analiza danych o prędkości jazdy pojazdów może natomiast skłaniać do wprowadzenia wydzielonych pasów ruchu.

Właściwe funkcjonowanie komunikacji zbiorowej zapewniają na bieżąco wykonywane badania. By wyniki tych badań były precyzyjne warto zainwestować w systemy pomiarowe. Jak zauważa Marek Bauer, dane z badań eliminują podejście oparte na opinii „wydaje mi się, że…” i są receptą na „nieomylne” zdania dotyczące koniecznych zmian w funkcjonowaniu komunikacji zbiorowej.

AS

Materiał na podstawie referatu pt. „Wykorzystanie technik nawigacyjnych w ocenie funkcjonowania komunikacji miejskiej” prezentowanego przez dr. inż. Marka Bauera z Politechniki Krakowskiej, podczas konferencji „GSP – Galileo Signal Priority - Priorytety w ruchu dla transportu zbiorowego z wykorzystaniem nawigacji satelitarnej Galileo” - 20 lutego 2014 r., Politechnika Krakowska.

Dodaj komentarz
Komentarze do artykułów może dodać każdy użytkownik Internetu. Administrator portalu nie opublikuje jednak komentarzy łamiących prawo oraz niemerytorycznych, tj. nieodnoszących się bezpośrednio do treści zawartych w artykule. Nie będą również publikowane komentarze godzące w dobre imię osób czy podmiotów, rasistowskie, wyznaniowe czy uwłaczające grupom etnicznym, oraz zawierają treści nieetyczne albo niemoralne, pornograficzne oraz wulgarne. Z komentarzy zostaną usunięte: reklamy towarów, usług, komercyjnych serwisów internetowych, a także linki do stron konkurencyjnych.