Spis treści

Przykłady wykonywanych pomiarów i wyników pomiarów zanieczyszczeń wód

Wykonywane pomiary stężenia zanieczyszczeń w wodach opadowych spływających z powierzchni dróg wykazują generalnie na odcinkach zamiejskich lub podmiejskich, że stężenia węglowodorów ropopochodnych (wcześniej substancji ropopochodnych) nie przekraczają 1 mg/l zarówno w próbkach ścieków pobranych przed wpływem do urządzeń podczyszczających, jak i w próbkach pobranych po podczyszczeniu. Ponadto w wielu badanych przypadkach stężenie ropopochodnych jest dużo niższe – mniejsze niż 0.1 mg/l.

W przypadku analiz stężenia zawiesiny ogólnej uzyskuje się bardzo zróżnicowane wyniki. Często spotykane są przypadki, że stężenie zawiesin w wodach opadowych spływających z powierzchni drogi znacznie przekraczają normę 100 mg/l. Jednak po podczyszczeniu wód opadowych w prawidłowo działających urządzeniach (osadniki, piaskowniki) zawartość zawiesiny ogólnej jest zdecydowanie redukowana do wartości dopuszczalnych.

Ponadto przy przeprowadzaniu badań wód deszczowych w danym dniu przy różnych urządzeniach oczyszczających dla analizowanego odcinka drogi można uzyskać bardzo różne wyniki dotyczące stężenia zawiesiny ogólnej przed wlotem do urządzenia oczyszczającego i na wylocie, co uwarunkowane jest długością trwania opadu (pierwsza fala spływu zbiera większość zanieczyszczeń) oraz długością poprzedzającego opad okresu suchego (im dłużej nie występowały opady, tym dłużej następowała akumulacja zanieczyszczeń na powierzchni dróg). Stopień redukcji też jest zróżnicowany. W przypadku, gdy stężenie zawiesin na wlocie jest bardzo duże często na wylocie uzyskuje się zdecydowaną redukcję zanieczyszczeń. Natomiast w przypadku małych stężeń na wlocie do urządzenia oczyszczającego redukcja jest nieznaczna.

Rzadko stwierdza się przekroczenie stężenia zawiesiny ogólnej w ściekach deszczowych po przepływie przez urządzenia oczyszczające, niemniej jednak takie przypadki również się zdarzają. Może to być uwarunkowane nieprawidłowym działaniem urządzenia podczyszczającego, niewłaściwym jego doborem, błędnym usytuowaniem urządzeń oczyszczających w stosunku do drogi lub systemu odwadniającego, co powoduje na przykład dopływanie za urządzeniem oczyszczającym niepodczyszczonych wód zawierających zawiesiny ogólne.

Najtrudniejsze do interpretacji są przypadki, kiedy stężenie zawiesin ogólnych za urządzeniem podczyszczającym są większe (nawet nieznacznie) niż przed urządzeniem podczyszczającym. Przyczyną takich sytuacji mogą być długie okresy suszy, po których występują intensywne, ale krótkotrwałe opady, podczas których przepływ przez urządzenie podczyszczające nie jest długotrwały, a resztki zawiesiny gromadzą się na wylocie z urządzenia podczyszczającego, inną przyczyną może być także zły dobór urządzeń podczyszczających.

W poniższych tabelach przedstawiono przykładowe wyniki uzyskiwane podczas wykonywania analiz porealizacyjnych.

Tabl. 1 Wyniki analizy stężenia zanieczyszczeń w próbach wód opadowych pobranych na wlocie i wylocie urządzeń oczyszczających (piaskowników) przy drodze krajowej o natężeniu ruchu ok. 14 500 poj./dobę

Tabl. 2 Wyniki analizy stężenia zanieczyszczeń w próbach wód opadowych pobranych na wlocie i wylocie urządzeń oczyszczających (separatorów) przy drodze krajowej o natężeniu ruchu 18 500 poj./dobę

Tabl. 3 Wyniki analizy stężenia zanieczyszczeń w próbach wód opadowych pobranych na wlocie i wylocie urządzeń oczyszczających (osadnik + separator) przy drodze krajowej o natężeniu ruchu  2 500 poj/dobę

Powyższe wyniki wskazują na prawidłowe funkcjonowanie urządzeń podczyszczających. Jednak tylko w trzech przypadkach na jedenaście stężenie zawiesiny ogólnej na wylocie przekracza normę 100 mg/l i jest skutecznie redukowane w urządzeniach podczyszczających do poziomu około 20 mg/l. Tylko w trzech przypadkach zastosowanie urządzeń podczyszczających było rzeczywiście wskazane. Natomiast uzyskane wyniki nie budzą żadnych wątpliwości, co do faktu, że stężenie węglowodorów ropopochodnych w ściekach deszczowych spływających z powierzchni dróg jest na tyle znikome, iż nie wymaga stosowania separatorów.

Zdarzają się również sytuacje, kiedy po analizie prób ścieków opadowych uzyskuje się zdecydowanie mniejsze stężenie zanieczyszczeń na wlocie niż na wylocie. W takich sytuacjach nie można szukać przyczyny jedynie w nieprawidłowo funkcjonującym urządzeniu podczyszczającym, ale również w jego położeniu i umiejscowieniu wlotu i wylotu.

Poniższe zdjęcie przedstawia układ podczyszczający (separator + osadnik), gdzie na wlocie stężenie zawiesiny ogólnej zostało określone na poziomie 11.5 mg/l, a po podczyszczeniu na wylocie 117 mg/l. Sytuacja ta jest na tyle nieprawidłowa, że stężenie zawiesin na wylocie przekroczyło poziom dopuszczalny zgodny z rozporządzeniem Ministra Środowiska [3] 100 mg/l. Na uzyskany wynik najprawdopodobniej wpłynęło położenie wylotu urządzenia podczyszczającego, umożliwiające spływanie materiału tworzącego zawiesinę ze skarpy do widocznego na zdjęciu miejsca stagnacji wody opadowej tuż za wylotem urządzenia. Opisany przypadek pokazuje, że nieprawidłowe zaprojektowanie i wykonanie urządzeń oczyszczających wody opadowe oraz studzienek kontrolnych może przynieść efekt odwrotny niż planowany i tym samym skłania do rozważenia, kiedy stosowanie urządzeń podczyszczających jest naprawdę wskazane i ma sens.

Wylot urządzenia podczyszczającego do kanału melioracyjnego (strzałką wskazano miejsce pobrania próbki)

Dodaj komentarz
Komentarze do artykułów może dodać każdy użytkownik Internetu. Administrator portalu nie opublikuje jednak komentarzy łamiących prawo oraz niemerytorycznych, tj. nieodnoszących się bezpośrednio do treści zawartych w artykule. Nie będą również publikowane komentarze godzące w dobre imię osób czy podmiotów, rasistowskie, wyznaniowe czy uwłaczające grupom etnicznym, oraz zawierają treści nieetyczne albo niemoralne, pornograficzne oraz wulgarne. Z komentarzy zostaną usunięte: reklamy towarów, usług, komercyjnych serwisów internetowych, a także linki do stron konkurencyjnych.