We wrześniu 2015 roku został przyjęty Program Budowy Dróg Krajowych na lata 2014-2023. Z szacunków Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa wynika, że do sfinansowania wszystkich inwestycji zabraknie około 90 mld zł. Dlatego na początku bieżącego roku powołano pięć grup roboczych, które mają wypracować propozycje rozwiązań w zakresie prawa, zamówień publicznych oraz kwestii technicznych i finansowych, mogących bezpośrednio przełożyć się na zoptymalizowanie całego procesu inwestycyjnego, a w efekcie obniżyć koszty.
Prace grup dotyczą m.in. weryfikacji przepisów prawnych i technicznych, a także zapisów ustawy prawo zamówień publicznych, które mają istotny wpływ na realizację inwestycji drogowych. Szczególnej ocenie zostanie poddany również proces wyboru oraz kwalifikacji wykonawców. Ponadto, resort planuje rozpocząć szeroką dyskusję na temat finansowania dróg w Polsce.
Działania dotyczące optymalizacji procesu realizacji inwestycji drogowych podzielono na trzy grupy, z uwagi na termin wprowadzenia działań (krótko lub długoterminowe) i konieczność uzgodnień międzyresortowych.
Jako jeden z głównych problemów ministerstwo wskazuje nadmierne wymagania środowiskowe, a dokładniej koszt urządzeń ochrony środowiska, w tym zwłaszcza ekranów akustycznych. Propozycje ekspertów dotyczą m.in.:
- Współfinansowania inwestycji, a dokładnie oddzielenia finansowania obiektów i urządzeń niezbędnych do prowadzenia ruchu drogowego od finansowania obiektów i urządzeń służących ochronie środowiska;
- W przypadku nowo budowanej drogi, decyzja o zastosowaniu urządzeń ochrony przed hałasem mogłaby zapadać po wybudowaniu drogi, w wyniku analizy porealizacyjnej, a nie, jak dotychczas, na postawie prognozy ruchu;
- Opracowania katalogu typowych naturalnych urządzeń ochrony przed hałasem, które, w porównaniu z obecnie stosowanymi ekranami przeciwhałasowymi, będą tańsze;
- Rozszerzenia możliwości ochrony przed hałasem o wprowadzenie możliwości wykupu nieruchomości, aby umożliwić zarządcy drogi prowadzenie działań z zakresu ochrony przed hałasem poza granicami pasa drogowego;
- Zmiany podejścia do planowania, realizacji i finansowania ochrony przed hałasem obiektów wybudowanych po oddaniu drogi do użytkowania. Finansowanie to nie powinno być realizowane przez zarządcę drogi, a np. przez dewelopera lub samorząd wprowadzający nową zabudowę chronioną przed hałasem w sąsiedztwie drogi;
- Opracowania wytycznych dla wykonawców opracowań środowiskowych i organów ochrony środowiska, co spowoduje ujednolicenie różnego zakresu opracowań środowiskowych;
- Uregulowania prawnego wymiarów oraz odległości obiektów i urządzeń ochrony środowiska (w szczególności pomiędzy przejściami dla zwierząt, wymiary ekranów akustycznych, kwestia oczyszczania wody), aby wyeliminować przewymiarowane lub budowane w zbyt małych odstępach obiekty oraz analizę i ocenę możliwych skutków dla migracji zwierząt;
- Opracowania katalogu typowych przejść dla dzikich zwierząt, które, w porównaniu z obecnie stosowanymi nietypowymi, będą tańsze. Pozwoli to na obniżenie kosztów przejść dla zwierząt związanych z ich projektowaniem, realizacją i utrzymaniem;
- Zwiększenia możliwości działań przygotowawczych przed faktycznym rozpoczęciem wycinki drzew;
- Doprecyzowania przepisów odnośnie braku potrzeby uzyskiwania pozwoleń wodno-prawnych dla przepustów pod zjazdami i wyłączenia rowów przydrożnych z systemu rowów melioracyjnych;
- Usprawnienia procedury zawiadamiania właścicieli nieruchomości o toczącym się postępowaniu ws. wydania pozwolenia wodno-prawnego, ewentualnie włączenie pozwolenia wodno-prawnego do decyzji ZRID;
- Zwolnienia GDDKiA z konieczności ponoszenia opłat za użytkowanie gruntów pokrytych wodami (wszyscy zarządcy dróg są z tych opłat zwolnieni, tylko GDDKiA ponosi opłaty za korzystanie z nieruchomości Skarbu Państwa).
Wszystkie zaproponowane rozwiązania mają na celu usprawnienie i obniżenie kosztów prowadzenia inwestycji drogowych związanych z ochroną środowiska.
IH
