Diagnoza dynamiczna dotycząca oceny wpływu drgań na ludzi przebywających w zrealizowanych budynkach i biernie odbierających drgania generowane przez eksploatowane źródło drgań obejmuje następujące czynności:
- zebranie danych o przeznaczeniu pomieszczenia, w którym przebywają ludzie,
- zebranie danych o źródłach drgań, których oddziaływanie na ludzi może być znaczące oraz o drodze propagacji tych drgań ze źródła do miejsca ich odbioru przez człowieka,
- przyjęcie kryterium oceny,
- wyznaczenie - na podstawie pomiaru - wartości parametrów charakteryzujących drgania w miejscu ich odbioru przez człowieka,
- ocena wpływu drgań na ludzi według przyjętego kryterium,
- zaproponowanie środków technicznych prowadzących do redukcji drgań w przypadku wykazania naruszenia wymaganego komfortu wibracyjnego.
Podana wyżej procedura diagnostyczna ulega modyfikacji, jeśli źródło drgań jest w fazie projektowania. Wówczas ważnym etapem diagnozy jest wyznaczenie prognozowanych parametrów wymuszenia kinematycznego budynku oraz przyjęcie modelu obliczeniowego zrealizowanego budynku. Kształtowanie modelu obliczeniowego budynku następuje najczęściej z zastosowaniem MES. Trzeba tu jednak podkreślić konieczność zweryfikowania modelu przez pomiar drgań budynku wywołanych innym, możliwym do zastosowania źródłem drgań. Model taki można weryfikować wykorzystując w tym celu pomiary tzw. tła dynamicznego [por. 17, 18]. Parametry opisujące prognozowane wymuszenie kinematyczne budynku uzyskuje się najczęściej korzystając z informacji pozyskanych z bazy danych pomiarowych, którą powinna dysponować jednostka wykonująca tego rodzaju opracowania.
- Procedury odnoszące się do oceny narażenia wibracyjnego ludzi w budynkach projektowanych.
W przypadku ludzi, którzy będą przebywać w budynkach projektowanych mogą występować dwie sytuacje projektowe:
* źródło drgań jest już eksploatowane (wówczas projektuje się budynek znając parametry charakteryzujące jego wymuszenie kinematyczne)
oraz
* źródło drgań jest również projektowane (wówczas projektuje się budynek na prognozowane parametry drgań).
W obydwu wymienionych przypadkach parametry wymuszenia kinematycznego budynku wyznacza się korzystając z danych zawartych w bazie danych pomiarowych. W pierwszym przypadku potrzebne są jeszcze informacje o stopniu redukcji drgań przy przekazywaniu ich z podłoża (na którym drgania mogą być pomierzone) na fundament projektowanego budynku, w drugim zaś z bazy danych pomiarowych uzyskuje się wszystkie informacje o parametrach prognozowanego wymuszenia drgań.
Budynek powinny być tak zaprojektowany, aby jego drgania nie naruszały warunków niezbędnego komfortu określonego dla ludzi przebywających w pomieszczeniach. Przeważnie, uwzględniając dokładność prognoz, zakłada się, że obliczone parametry drgań w miejscu narażenia wibracyjnego ludzi przebywających w budynku powinny nie przekraczać progu odczuwalności drgań przez ludzi.
Najważniejsze elementy procedury projektowania budynku z uwzględnieniem wpływu drgań na ludzi, którzy będą w nim przebywać podano poniżej w zależności od sytuacji źródła drgań zestawiono poniżej.
Jeśli źródło drgań istnieje (jest eksploatowane), to:
- wykonuje się pomiar drgań podłoża w miejscu przyszłej lokalizacji budynku,
- wyznacza się parametry wymuszenia kinematycznego budynku (wibrogram) z wykorzystaniem informacji o wynikach pomiarów zawartych w bazie danych pomiarowych odpowiadających podobnym sytuacjom z uwzględnieniem redukcji drgań na styku: podłoże – fundament budynku,
- po ukształtowaniu modelu obliczeniowego budynku wyznacza się ruch w miejscach odbioru drgań przez człowieka,
- w odniesieniu do wyznaczonych analitycznie wibrogramów stosuje się odpowiednie kryteria oceny wpływu drgań na ludzi,
- przy niespełnieniu odpowiednich wymagań wprowadza się zmiany w konstrukcji w taki sposób, aby uzyskać spełnienie warunku dotyczącego zapewnienia ludziom wymaganego komfortu wibracyjnego.
Jeśli źródło drgań jest projektowane, to:
- na podstawie analizy zbioru informacji zawartych w bazie danych pomiarowych wyznacza się najbardziej prawdopodobny opis wymuszenia drgań budynku i przykłada ten opis do modelu projektowanego budynku,
- wyznacza się drgania budynku w miejscu odbioru ich przez człowieka,
- wyznaczone parametry stosuje się w ocenie wpływu drgań na człowieka stosownie do przyjętego kryterium oceny (wartość skorygowana, wartość RMS w pasmach 1/3 oktawowych, wartość VDV),
- przy niespełnieniu odpowiednich wymagań wprowadza się zmiany konstrukcji budynku i obliczenia powtarza się aż do osiągnięcia celu, którym jest spełnienie przez konstrukcję projektowanego budynku wymagań odnośnie do wpływu drgań na ludzi.
- Procedury odnoszące się do sytuacji związanych z kształtowaniem tras komunikacyjnych w otoczeniu istniejącej i projektowanej zabudowy.
W pewnych sytuacjach praktycznych istnieje konieczność rozpoznania wpływu drgań generowanych przez nowe źródło drgań powstałe w wyniku zmiany warunków istniejącego źródła drgań. Może to na przykład dotyczyć zmiany warunków przejazdu wzdłuż już istniejącej lecz modernizowanej drogi, linii kolejowej lub metra. Ocena globalna wpływu nowego źródła drgań na istniejącą zabudowę i ludzi przebywających w budynkach może wiązać się z opracowaniem mapy wpływów dynamicznych.
