Analizy oddziaływań wykonywano w dwóch zasadniczych aspektach, tj. wpływu na warunki życia człowieka oraz na przyrodę ożywioną, w tym obszary chronione. Oddziaływanie na warunki życia człowieka rozpatrywane były w odniesieniu do klimatu akustycznego, stanu jakości powietrza, wód powierzchniowych i podziemnych, gleby oraz wpływu na dobra materialne. Analizy oddziaływania na przyrodę ożywioną obejmowały: obszary chronione oraz zwierzęta (korytarze ekologiczne, ssaki, ptaki, płazy, ryby, owady, mięczaki), a także siedliska przyrodnicze, rośliny i różnorodność biologiczną. W badaniach oddziaływań na siedliska przyrodnicze szczególnie uwzględniono siedliska objęte ochroną w ramach sieci Natura 2000. Zidentyfikowano następujące rodzaje oddziaływań sieci drogowej na siedliska przyrodnicze:

• niszczenie płatów siedliska,
• zmiana jakości siedlisk,
• fragmentacja siedlisk,
• wpływ na integralność płatów i procesów je kształtujących,
• zmiana formy i intensywności użytkowania siedlisk,
• inne, np. eksploatacja kruszyw naturalnych.

***

Przeprowadzono analizy oddziaływania na poszczególne elementy  środowiska zarówno dla wariantu polegającego na realizacji zadań  ujętych w Programie Budowy Dróg Krajowych na lata 2011 – 2015, jak i  dla wariantu zakładającego zaniechanie realizacji Programu.  Stwierdzono, że główną korzyścią realizacji Programu jest odciążenie istniejącej sieci dróg, która już w tej chwili powoduje ogromne zagrożenia zarówno dla człowieka, jak i przyrody ożywionej, a zagrożenia te będą się tylko nasilać w czasie, wraz ze wzrostem natężenia ruchu, który jest nieunikniony.

Biorąc pod uwagę fakt braku możliwości wystarczającego zabezpieczenia istniejących ciągów drogowych przed ich znaczącym negatywnym wpływem zarówno na ludzi, jak i na przyrodę ożywioną, stwierdzono, że jedyną możliwością zniwelowanie negatywnego oddziaływanie jest wyprowadzenie ruchu poza tereny zabudowane. Również w odniesieniu do przyrody ożywionej odciążenie dróg istniejących przyczyni się znacząco do zminimalizowania ich oddziaływania, przede wszystkim na korytarze ekologiczne.

W ocenie ograniczono się do wskazania, czy występowanie znaczącego negatywnego oddziaływania jest możliwe, prawdopodobne, czy pewne (w przypadku braku zastosowania działań minimalizujących). Stwierdzenie pewności wystąpienia oddziaływania na tym poziomie nie oznacza jednak, że oddziaływanie takie w rzeczywistości wystąpi – rozstrzygnie o tym postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, które uwzględni zastosowanie odpowiednich zabezpieczeń.

W odniesieniu do niektórych oddziaływań, takich jak np. emisja zanieczyszczeń w ściekach, odpowiednie działania zabezpieczające są w stanie zredukować zagrożenie do poziomu niemal zerowego. Dlatego w odniesieniu do wszystkich projektów, w związku z którymi stwierdzono pewność wystąpienia oddziaływań znaczących, konieczne jest szczegółowe przeanalizowanie wskazanych zagrożeń w ramach raportów o oddziaływaniu na środowisko.

Jednocześnie, biorąc pod uwagę, że znaczące oddziaływanie na obszary Natura 2000 jest wykluczające w przypadku istnienia wariantów alternatywnych (zgodnie z art. 6(4) Dyrektywy Siedliskowej), w ocenie dokonano weryfikacji inwestycji, które w momencie rozpoczęcia prac nad dokumentem prognozy posiadały decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach.

W wyniku ww. analiz wskazano konieczność zmiany przebiegu jednej z inwestycji – drogi ekspresowej S17 w. Drewnica – w. Zakręt (tzw. Wschodniej Obwodnicy Warszawy) – która koliduje i znacząco oddziałuje na obszar Natura 2000 „Strzebla błotna w Zielonce”.

W stosunku do żadnej innej inwestycji posiadającej decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach nie stwierdzono potrzeby dokonywania zmian lokalizacji.

W odniesieniu do czterech projektów posiadających decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach potwierdzono występowanie znaczącego oddziaływania na obszary Natura 2000 – dotyczy to autostrady A8 (Autostradowej Obwodnicy Wrocławia) i drogi ekspresowej S3 Szczecin – Gorzów Wlkp. Są to inwestycje z grupy I (obecnie realizowane), a stosowna kompensacja przyrodnicza została lub jest obecnie wykonywana. Dla autostrady A18 Olszyna – Golnice i mostu przez Wisłę koło Kwidzyna w ciągu drogi krajowej nr 90 w ramach odrębnych postępowań administracyjnych uzyskano decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach, potwierdzające: występowanie znaczącego oddziaływania na obszary Natura 2000, brak wariantów alternatywnych, nie oddziałujących znacząco na obszary Natura 2000 oraz występowanie nadrzędnego interesu publicznego.

Streszczenie prognozy oddziaływania na środowisko Programu Budowy Dróg Krakowych na lata 2011-2015 (PDF)

Tweet