Ponad 80% ludzi mieszkających w miastach oddycha powietrzem, w którym poziom zanieczyszczeń przekracza limity dopuszczalne przez WHO. Problem ten dotyczy wszystkich regionów świata, ale w największym stopniu dotyka ludność zamieszkującą w miastach o najniższych dochodach.
Według najnowszych danych gromadzonych w bazie danych jakości powietrza w miastach, 98% miast liczących ponad 100 tys. mieszkańców, położonych w państwach o niskich i średnich dochodach nie spełnia określonych przez WHO wytycznych jakości powietrza. Natomiast w państwach zamożnych ten odsetek spada do 56%.
W ciągu ostatnich dwóch lat baza danych, w której obecnie gromadzone są dane z 3 tysięcy miast leżących w 103 krajach świata, powiększyła się ponad dwukrotnie, ponieważ więcej miast rozpoczęło pomiary zanieczyszczenia powietrza, uznając, że niska jakość powietrza negatywnie oddziałuje na zdrowie.
W miarę pogarszania się jakości powietrza w miastach, wzrasta u mieszkańców ryzyko udaru mózgu, chorób serca, nowotworów płuc oraz ostrych i przewlekłych chorób dróg oddechowych, w tym astmy.
- Zanieczyszczenie powietrza jest jedną z głównych przyczyn chorób i zgonów. Pozytywne jest to, że coraz więcej miast wprowadza monitoring jakości powietrza, bo jeżeli podejmą działania zmierzające do poprawy sytuacji, to będą dysponowały punktem odniesienia” – zauważyła dr. Flavia Bustreo, Zastępca Dyrektora Generalnego WHO ds. Zdrowia Rodziny, Kobiet i Dzieci.
Światowe trendy zanieczyszczenia powietrza w miastach
Zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego spowodowane stężeniem pyłu zawieszonego jest największym środowiskowym zagrożeniem dla zdrowia i przyczyną ponad 3 mln przedwczesnych zgonów rocznie na całym świecie.
Sami mieszkańcy miast nie są w stanie wpływać na większość źródeł zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego, które wymagają działań podejmowanych przez miasta oraz krajowych i międzynarodowych decydentów politycznych w celu promowania czystego transportu, bardziej efektywnego wytwarzania energii i zarządzania odpadami.
Ponad połowa miast monitorujących jakość powietrza w państwach o wysokich dochodach i ponad jedna trzecia miast w krajach o niskich i średnich dochodach obniżyła poziom zanieczyszczenia powietrza o ponad 5% w czasie pięciu lat. Zmniejszenie emisji z kominów przemysłowych, zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii, np. słonecznej lub wiatrowej, oraz nadanie priorytetowego statusu systemowi metra oraz sieciom ciągów pieszych i ścieżek rowerowych w miastach to niektóre z dostępnych i ekonomicznych strategii.
WHO przeprowadziła porównanie 795 miast w 67 państwach, sprawdzając stężenia pyłu zawieszonego (cząstek stałych PM10 i PM2.5) w pięcioletnim okresie 2008-2013. Cząstki stałe PM10 i PM2.5 zawierają takie zanieczyszczenia jak siarczany, azotany i sadze, które wnikając głęboko do płuc i układu sercowo-naczyniowego, stanowią bardzo poważne zagrożenie dla zdrowia ludzi.
Raport zawiera informacje o jakości powietrza z 154 miast w Polskich. Aż 33 z 50 najbardziej zanieczyszczonych miast Unii Europejskiej znajduje się w naszym kraju, ale w zestawieniu znalazły się tylko miasta, które robią pomiary jakości powietrza. Żywiec i Pszczyna to najbardziej zanieczyszczone miasta w Europie. W pierwszej dziesiątce znajdują się jeszcze Rybnik, Wodzisław Śląski, Opoczno, Sucha Beskidzka i Godów. 11. pozycję, wraz ze Skawiną, zajął Kraków.
Źródło: WHO
