Obecne przepisy techniczne w drogownictwie nie tylko są merytorycznie niekompletne, niespójne i przestarzałe, ale także nie są w żaden systematyczny sposób aktualizowane (doskonalone). Ta sytuacja trwa już od wielu lat.
Diagnoza stanu
W lipcu 2001 r. Polskie Stowarzyszenie Wykonawców Nawierzchni Asfaltowych (PSWNA) przekazało Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad oraz Instytutowi Badawczemu Dróg i Mostów wykonane na ich zlecenie opracowanie pt. „Inwentaryzacja przepisów i dokumentów dotyczących wykonania robót nawierzchniowych”, a w kwietniu 2002 r. kolejne - pt. „Ocena przepisów i dokumentów technicznych dotyczących wykonywania robót nawierzchniowych”. Żadne z nich nie utraciło swojej aktualności, o czym świadczy wykonana w 2007 r., przez zespoły specjalistów PSWNA praca pt. ”Analiza stanu obecnego i projekt systemu przepisów technicznych dotyczących nawierzchni asfaltowych”.
W opracowaniach tych wykazano, że obecne przepisy techniczne w drogownictwie nie tylko są merytorycznie niekompletne, niespójne i przestarzałe, ale także nie są w żaden systematyczny sposób aktualizowane (doskonalone). Wykazano również, że to co istnieje w polskim drogownictwie w dziedzinie przepisów technicznych, nie można nazwać systemem. Jest to jedynie zbiór pojedynczych przepisów bez ustalonych i prawnie umocowanych procedur ich opracowywania, weryfikacji, wdrażania i doskonalenia.
Do podstawowych wad obecnego stanu w zakresie przepisów technicznych w polskim drogownictwie zaliczono:
- istnienie nielicznych przepisów (rozporządzeń) oraz szeregu różnych publikacji technicznych wchodzących w rolę przepisów, w konsekwencji brak jednoznacznego oddzielenia przepisów obligatoryjnych od dokumentów do dobrowolnego stosowania, co tworzy wiele sytuacji niejednoznacznych w codziennej praktyce i powoduje nadanie gryfu „potocznej obligatoryjności” publikacjom niedopracowanym i niezweryfikowanym,
- istnienie różnych publikacji technicznych dotyczących tego samego zagadnienia (np. mieszanka SMA występuje w PN, Zeszycie IBDiM, OST GDDKiA i BZDBDiM),
- niekompletność przepisów (rozporządzeń) rozumianą jako pokrycie przepisami jedynie fragmentów techniki drogowej,
- brak jasno określonych procedur dotyczących tworzenia projektów przepisów, ich weryfikacji (ankietowania) oraz trybu dalszego doskonalenia,
- niewłaściwe wykonywanie obowiązku opieki nad przepisami techniczno-budowlanymi przez Ml, brak inwentaryzacji potrzeb w zakresie opracowania przepisów i publikacji nieobligatoryjnych (instrukcje, zalecenia, poradniki) oraz odpowiedzialności za zlecanie ich opracowań i kontroli stosowania,
- brak odniesienia do aktów prawnych dotyczących wyrobów budowlanych i ich stosowania wynikających z Dyrektywy Budowlanej (89/106/EWG),
- umieszczenie w jednym przepisie (rozporządzenie MTiGM z 1999 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać drogi i ich usytuowanie) wymagań z różnych dziedzin: projektowania geometrycznego, wymiarowania konstrukcji, rodzajów mieszanek itp.; powoduje to następujące konsekwencje:
- pomieszanie informacji różnego typu (geometria, konstrukcja itd.), co zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia błędów merytorycznych (opracowaniem takiego przepisu musi się zajmować wiele zespołów, co zwiększa problem koordynacji i ryzyko braku spójności merytorycznej),
- brak jakiejkolwiek procedury aktualizowania i poprawiania zapisów rozporządzenia (doskonalenia przepisu, zgodnie z zasadami prakseologii i obecnym stanem wiedzy),
- w zakresie norm i ich wdrażania:
- brak określonej odpowiedzialności za inspirowanie i kierowanie pracami związanymi z praktycznym wdrażaniem norm EN dotyczących techniki drogowej, w tym drogowych wyrobów budowlanych do wykonywania nawierzchni (krajowe przepisy aplikacyjne do klasyfikacyjnych norm EN),
- brak określonej odpowiedzialności za ustalanie priorytetów w tłumaczeniu norm EN związanych z techniką drogową oraz uczestnictwo w pracach TC CEN (śledzenie tych prac lub uczestnictwo),
- brak merytorycznej koordynacji pomiędzy działaniem MI a PKN,
- brak wciągnięcia do współpracy nad tworzeniem prawa szerszych środowisk w celu weryfikacji zapisów oraz przeprowadzenia konsultacji społecznych.
Ewentualne zmiany rozporządzeń ministra właściwego ds. transportu dotyczące drogownictwa, wynikają jedynie z narzucanego z zewnątrz obowiązku wprowadzenia jakiejś regulacji.
- poprz.
- nast. »»